Muggeseggele

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Muggeseggele uy chivinining jinsiy aʼzosiga ishora qiladi

Muggeseggele yoki Muckenseckel — bu nemis tilidagi hazil iborasi boʻlib, Svabiyada biror narsaning oʻziga xos boʻlmagan juda kichik uzunligini yoki miqdorini belgilash uchun ishlatiladi; uy chivinining skrotumiga ishora qiladi[1][2]. U eng kichik Svabiya oʻlchov birligi deb ataladi[3][4] va shimoliy Baden-Vyurtemberg[5] va Frankoniyada xuddi shunday rol oʻynaydi.

Muggeseggele atamasi oʻziga xos xususiyatga ega va eng koʻp afzal qilingan Svabiya idiomalaridan biridir[6]. Shtutgartdagi eng yirik gazeta boʻlgan Stuttgarter Nachrichten tomonidan 2009-yilda oʻquvchilar oʻrtasida oʻtkazilgan soʻrovda Muggeseggele katta farq bilan „eng chiroyli shvabiya soʻzi“ sifatida tanlandi[3].

Etimologiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uy chivinlari uchun Svabiya atamasi Muggdir . Bu nemis tilidagi chivin uchun standart soʻz boʻlgan Mückeʼye oʻxshaydi. Tilshunos Hans-Martin Gaugerning soʻzlariga koʻra, Muggeseggele soʻzining ikkinchi elementi standart nemis Säckelga toʻgʻri keladi, yaʼni kichik qop ; demak, bu atama dastlab lotincha oʻxshash saccellus kabi skrotumga ishora qilgan boʻlishi kerak[7]. Soʻzdagi bu ikkinchi element Svabiya nemis tilida mustaqil ravishda Seckel sifatida uchraydi, u soʻkinish soʻzi sifatida ishlatiladi va shuning uchun nemis tilida jinsiy mavzudagi haqoratli soʻzning kamdan-kam uchraydigan namunasi boʻlib, unda asosan skatologik soʻkinish ishlatiladi[7][8].

Muggeseggele holatida jinsiy va haqoratli jihat umuman mavjud emas. Aksincha, u asosan juda kichik, ammo oʻziga xos masofani yoki moddaning miqdorini ifodalash uchun ishlatiladi, chunki „shoʻrvaga maydanozning Muggeseggele kerak“. U bolalar bilan gaplashishda ishlatilishi mumkin va mutlaqo zararsiz deb hisoblanadi (Bubenspitzle bilan solishtiring). U Fellbach shahrida boʻlib oʻtadigan Ein Fall für BARZ teleserialida qoʻllaniladi. Nemis jamoat teleradiokompaniyasi SWR bolalar veb-sayti SWR Kindernetz (bolalar tarmogʻi) Svabiya lugʻatida bu soʻzni yosh auditoriyaga shvab lahjasining oʻziga xos xususiyatlarini taqdim etadi. Kindernetz A muggeseggele Zeit hätten wir noch! va uni Ein bisschen Zeit hätten wir noch deb tarjima qiladi, yaʼni „Bizda hali oz vaqt bor“.

Madaniy ahamiyat va foydalanishning alohida holatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Wolfgang Vulz, Verein Schwäbische Mundart (Svabiya tili assotsiatsiyasi) prezidenti Muggeseggele va Lällebäbbelni shvab tilidagi oʻziga xos va hayratga soladigan iboralarning yorqin namunalari sifatida maqtadi[6].

Baden-Vyurtembergga kelgan xorijlik va nemis muhojirlari nutq jarayonida baʼzi oʻziga xos dialekt iboralarni oʻz ichiga oladi. Ular koʻpincha dialektga moslashmaydi, lekin asosiy mintaqaviy lugʻatni qabul qilish orqali mahalliy jamoaga integratsiyalashish istagini koʻrsatadi. Muggeseggele kulgili va oʻziga xos deb hisoblangan va madaniy kodning bir qismi sifatida shu tarzda qoʻllaniladigan soʻzlardan biridir[9]. Qardoshlashgan Karlsrue va Halle shaharlari oʻrtasidagi munosabatlarga bagʻishlangan pazandachilik kitobida sakson va aleman soʻzlarining kichik lugʻati, jumladan Muggeseggele mavjud[10]. Süddeutsche Zeitung gazetasida chop etilgan maqolada Albstadtdagi Groz-Beckert toʻqimachilik mashinasozligi kompaniyasi bosh direktori Ebingen va Verband Deutscher Maschinen- und Anlagenbau (VDMA) va Reutlingendagi sanoat va savdo palatasi spikeri Tomas Lindnerning Hindistondagi soʻzlarini keltirgan: binolar, hamma muggaseggele nima ekanligini biladi"[11]. Groz-Beckert toʻqimachilik ignalari ishlab chiqarish boʻyicha yetakchi kompaniya boʻlib, shuning uchun Muggeseggele atamasi aniqlik va mehnatsevarlikni, shuningdek, kompaniya boʻylab Svabiya madaniy taʼsirini taʼkidlash uchun ishlatiladi[11].

Bu atama Tyubingendagi chet tili sifatida shvab tili kurslarida bilish kerak boʻlgan shvab tili lugʻatiga misol sifatida ishlatiladi[4]. Xuddi shu narsa shvab tilida yozilgan maʼruzalar va kitoblar uchun ham amal qiladi[12].

Muggeseggele odatda juda kichik oʻlchovga murojaat qilish uchun ishlatilgan boʻlsa-da, Shtutgartdagi Naturkundemuseum entomologi tomonidan chivin jinsiy olatni haqiqiy oʻlchovlari oʻrtacha uzunligi 0.22 millimetr (0.0087 in)[13].

Inglizcha ekvivalentlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chivinning xoʻrozi yoki chivinning qoʻzi ingliz tilidagi shunga oʻxshash konstruktsiyadir[14], lekin u koʻproq hurmatsiz yoki odobsiz jihatga ega[15]. Shotlandiya ingliz tilida „baw hair“ juda kichik masofaga oʻxshash birlikdir[16].

Avstraliyada soʻzlashuv tilidagi ari diki ishlatiladi.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Soqol-sekund Soqol-sekund yorugʻlik yilidan ilhomlangan uzunlik birligi boʻlib, lekin integral mikrosxemalar kabi juda qisqa masofalar uchun qoʻllaniladi. Bu soqolning oʻrtacha bir soniyada oʻsadigan uzunligi. Kemp Bennett Kolb masofani aniq 100 deb belgilaydi angstromlar (10 nanometrlar)[17]. Nordling va Östermanning fizika qoʻllanmasi kabi[18][19].
  • Soch kengligi
  • Noaniq va xayoliy raqamlar
  • Hazil oʻlchov birliklari roʻyxati
  • Noodatiy oʻlchov birliklari roʻyxati

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Sonntag, Christoph. Langenscheidt Schwäbisch für Anfänger (German). Langenscheidt, 2011 — 12 bet. ISBN 9783468692956. [sayt ishlamaydi]
  2. ↑ Janes. „From the AICGS Bookshelf: Out of the Tower“. American Institute for Contemporary German Studies Johns Hopkins University (8-aprel 2014-yil). Qaraldi: 25-oktabr 2014-yil.
  3. ↑ 3,0 3,1 Sellner, Jan. „Schönstes schwäbisches Wort: Großer Vorsprung für Schwabens kleinste Einheit“ (olmoncha). Stuttgarter Nachrichten (9-mart 2009-yil). 27-sentabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-avgust 2013-yil.
  4. ↑ 4,0 4,1 Petersen, Michael. „Schwäbisch für Reigschmeckte: 'Was ist denn bitte schön ein Muggaseggel?'“ (olmoncha). Stuttgarter Zeitung (3-noyabr 2008-yil). 24-iyun 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-avgust 2013-yil.
  5. ↑ Siemers, Bernd. De Karlsruher uff d'Labb guggt: Ein Sprachlehrgang (olmoncha). Edition MundArt, 2008 — 31 bet. ISBN 9783881905077. 
  6. ↑ 6,0 6,1 im Masche, Oliver. „Schwäbisch als Kulturgut: 'Schwätza oder sprechen?'“ (olmoncha). Stuttgarter Zeitung (5-aprel 2012-yil). Qaraldi: 13-avgust 2013-yil.
  7. ↑ 7,0 7,1 Gauger, Hans-Martin. Das Feuchte und das Schmutzige: Kleine Linguistik der vulgären Sprache (olmoncha). C.H. Beck, 2012 — 30–36 bet. ISBN 9783406629907. 
  8. ↑ Panthöfer, Sonja. „Interview mit Hans-Martin Gauger: Es existiert ein deutschsprachiger Sonderweg“ (olmoncha). Stuttgarter Zeitung (13-yanvar 2013-yil).
  9. ↑ Köber, Esther. I ben en türkischer Schwoab - Eine empirische Untersuchung zu den Bedeutungen und Funktionen des Schwäbischen im Integrationsprozess von Migrantinnen türkischer Herkunft ("I am a Turkish Swabian - An Empirical Investigation into the Meanings and Functions of Swabian German in the Integration Process of Female Migrants of Turkish Origin") (olmoncha). GRIN, 2007. ISBN 978-3-638-59059-4. 
  10. ↑ Maliske-Velten, Bärbel. Matzkuchen und Sonnewerbelesalat: wie Karlsruher babble und Hallenser muffeln, Lindemanns Bibliothek (olmoncha). Karlsruhe: Info-Verlag, 2010. ISBN 9783881905756. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Dostert, Elisabeth. „Chinesisch in Schwaben: Die Ausbilder von Albstadt“ (olmoncha). Süddeutsche Zeitung (21-may 2010-yil).
  12. ↑ Koppenhöfer. „Von Muggeseggele und Halbdackel“ (olmoncha). Stimme.de (4-may 2010-yil).
  13. ↑ Petershagen, Henning. Schwäbisch auf Anfrage: 1 Muggaseggel = 0,22 Millimeter (olmoncha). Süddeutsche Heimat Zeitung. — Online as jpg
  14. ↑ Dabbs. „Who would code a self-destruct feature into their own web browser? Oh, hello, Apple“. The Register (5-fevral 2016-yil).
  15. ↑ Story, Jack Trevor. „Forum: Model Shops for Beginners“. New Scientist (21-aprel 1983-yil), s. 154.[sayt ishlamaydi]
  16. ↑ „ba' hair“. Scots Dictionary. Qaraldi: 22-iyun 2022-yil.
  17. ↑ Kemp Bennett Kolb „The beard-second, a new unit of length“,. This Book Warps Space and Time, 2008 — 13 bet. ISBN 978-0-7407-7713-4. 
  18. ↑ Nordling, Carl. Physics Handbook for Science and Engineering, eighth, Studentlitteratur, 2006. ISBN 91-44-04453-4. 
  19. ↑ „What are the most obscure least useful or craziest units of measurement?“. Qaraldi: 26-oktabr 2014-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Muggeseggele&oldid=4104524" dan olindi