Litvalik siyosiy qatag‘on qurbonlari yodgorligi
1941-1956-yillardagi siyosiy qatagʻon qurbonlari boʻlgan litvaliklarga monument — Yakutsk shahrida Litva SSRdan deportatsiya qilinganiga bagʻishlangan yodgorlik[1].
Yodgorlikning maʼnosi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1941-yildagi deportatsiya tezlashtirilgan rejimda amalga oshirildi, odamlarga qadoqlash uchun 30 daqiqa vaqt berildi. Litvaning uch yuz mingdan ortiq fuqarolari shimolga joʻnatildi, ularning baʼzilari ochlik va kasallikdan vafot etdi. Yakutiya omon qolganlar uchun ikkinchi vatanga aylandi. Yoqut-litvaliklar taniqli, obroʻli odamlar — xizmat koʻrsatgan geologlar, shifokorlar, respublika rivojiga hissa qoʻshgan rassomlar safiga qoʻshildi[2].
XX asrning 40-yillarida Boltiqboʻyi respublikalarining koʻplab fuqarolari, shu jumladan Litva aholisi Yakutiyaga surgun qilindi. Surgun qilinganlar orasida Regina Antonovna yosh qiz edi. U Churapchinlar bilan birga barjaga yuklangan va Bulunskiy tumanidagi Bikov burni orolida qoldirilgan. Arktikaning dahshatli va ogʻir sharoitlarida ular front uchun baliq olishlari, och qolishlari, muzlashlari, iskorbitdan oʻlishlari kerak edi. Surgun qilingan odamlar shimolning ogʻir hayot sharoitlariga koʻnikishga majbur boʻldilar[1].
Yodgorlik tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mehnat faxriysi, „Gintaras“ Litva jamiyati jamoat tashkiloti raisi Regina Antonovna Trofimenko[3] 90-yillarning oʻrtalarida Saxa Respublikasi poytaxtida litvaliklarga haykal qurishni orzu qilgan edi. Oʻsha paytda ruscha „qahrabo“ degan maʼnoni anglatuvchi „Gintaras“ jamoasi tashkil etilgan. Yodgorlik Litvada yasalgan va Yakutskka yetkazilgan. Marmar plitada rus va litva tillarida soʻzlar bor. 2011-yil 23-iyunda 1941-1956-yillardagi siyosiy qatagʻon qurbonlari boʻlgan litvaliklar va Litva aholisi uchun haykal ochildi. Bishop Kirill Klimovichning duosi bilan yodgorlik cherkov hududiga oʻrnatildi[1]. Qatagʻon qilinganlar xotirasini hurmat qilish uchun surgun qilinganlarning avlodlari, Saxa (Yakutiya) Respublikasi milliy hamjamiyatlari vakillari, jurnalistlar va oddiy fuqarolar tashrif buyurishdi. Marosim dafn qoʻngʻirogʻi chalinishi bilan boshlandi[2].
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Bessonova Olga Ivanovna. Pamyatniki goroda Yakutska. Mesto izdaniya Yakutsk. Izdatelstvo Alaas. God izdaniya 2015 god. Kolichestvo stranits 80 s. — Str. 42
- ↑ 2,0 2,1 „В Якутске открыт памятник литовцам — жертвам политических репрессий“. ИА SakhaNews. 2021-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-sentyabr.
- ↑ „Список награжденных Почетной грамотой Государственного Собрания (Ил Тумэн) Республики Саха (Якутия)“. 2021-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-sentyabr.