Jalan Malioboro

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Jalan Malioboro (javacha: ꦢꦭꦤ꧀​ꦩꦭꦶꦪꦧꦫ ; inglizcha: Malioboro Street) Indoneziyaning Yogyakarta shahridagi yirik savdo va xizmat koʻrsatish koʻchasi; Bu nom koʻproq koʻcha atrofidagi mahalla uchun ham ishlatiladi. Yogyakarta Kraton va Merapi togʻi oʻrtasidagi chiziqda shimoldan janubga oʻqda joylashgan. Bu oʻz-oʻzidan koʻplab mahalliy aholi uchun muhim boʻlib, vulqon va bu joy oʻrtasidagi shimoldan janubga yoʻnalishi muhim ahamiyatga ega.

Koʻcha Yogyakartaning eng yirik sayyohlik tumanining markaziy qismi boʻlib, uning atrofida koʻplab mehmonxonalar, restoranlar va doʻkonlar joylashgan. Ko‘chaning ikki tomonidagi piyodalar yo‘laklari turli tovarlar sotiladigan kichik rastalar bilan gavjum hisoblanadi. Kechqurun koʻcha boʻylab lesehan deb nomlangan ochiq osmon ostidagi bir nechta restoranlar ishlaydi. Lesehan sanʼatkorlar koʻchasi. Ushbu yoʻlda koʻcha musiqachilari, rassomlari va boshqa rassomlar oʻz ijodlarini namoyish etadilar. Sayyohlar uchun kamroq tushunarli, ammo mahalliy aholi uchun koʻproq Malioboroga olib boradigan yon koʻchalar, yoʻllar va inshootlar koʻchaning oʻzi kabi muhim hisoblanadi.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jalan Malioboro (taxminan 1900-40)
Jalan Malioboro kechasi

Koʻcha koʻp yillar davomida ikki tomonlama boʻlgan, ammo 1980-yillarga kelib, temir yoʻl liniyasidan (u boshlanadigan joydan) janubga — Beringharjo bozorigacha boʻlgan yagona yoʻnalishga aylandi, temir yoʻl shu yerda tugaydi. Gollandiya davrining eng katta, eng qadimgi mehmonxonasi, Hotel Garuda (hozirgi Grand Inna Malioboro) koʻchaning shimoliy chekkasida, temir yoʻl liniyasiga tutashgan sharqiy tomonda joylashgan. Uning sharqiy tomonida sobiq Gollandiya davridagi Bosh vazirlar majmuasi Kepatihan joylashgan.

1980-yillarda va undan keyin koʻp yillar davomida tamaki reklamasi temir yoʻlning janubidagi birinchi binoda — yoki aslida Marlboro sigaretlari reklama qilingan Malioborodagi soʻnggi binoda joylashtirildi. Chet el mahsuloti reklama qilinayotgan koʻcha nomi, reklama shubhasiz mahalliy va chet elliklarni qiziqtirgan edi.

U Yogyakarta saroyining devorlari yoki maydonlariga etib bormaydi, chunki Malioboro juda katta Beringharjo bozoriga (sharqiy tomonda) qoʻshni tomon toʻxtatadi. Shu nuqtadan boshlab koʻcha nomi Jalan Ahmad Yani (Ahmad Yani koʻchasi, hozirgi Margo Mulyo koʻchasi) ga oʻzgartiriladi va gʻarbiy tomonda sobiq gubernatorlar qarorgohi va sharqiy tomonida eski Gollandiya qal’asi Vredeburg joylashgan.

Malioboro tungi festivali[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bu festival har yili Jalan Malioboro boʻylab Birinchi martdagi Umumiy hujum yodgorligigacha oʻtkaziladi. Malioboro tungi festivali uchun jonli musiqa, taniqli musiqa kontserti, anʼanaviy sanʼat shousi, Jembe percussion, Kumlaka etnik, moda namoyishi va boshqa tadbirlar tashkil etiladi[1].

Jamoat transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Koʻcha boʻylab 3 ta avtobus bekatlari mavjud (Malioboro 1, Malioboro 2, Malioboro 3), Trans Jogja avtobusining turli yoʻnalishlariga xizmat koʻrsatadi. Koʻchaning shimoliy uchi Yogyakarta stantsiyasiga yaqin boʻlib, KAI Commuter 's Yogyakarta liniyasi va Prambanan Express shahar poezdlari, shuningdek, shaharlararo poezdlarga xizmat koʻrsatadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]