Glyukozaga bog'liq insulinotrop polipeptid
Glyukozaga bogʻliq insulinotrop polipeptid (sinonimlar: glyukozaga bogʻliq insulinotrop peptid, ilgari keng tarqalgan nomlar: gastroingibitor polipeptid, gastroingibitor peptid, oshqozon ingibitor peptidi ; umumiy qisqartmalar: GIP) — oʻn ikki barmoqli ichak shilliq qavatining K-hujayralari va ingichka ichakning proksimal qismi tomonidan ishlab chiqariladigan peptid gormon .[1]
Tuzilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Glyukozaga bogʻliq inson insulinotrop polipeptid 42 ta aminokislota qoldigʻidan iborat: H-Tyr-Ala-Glu-Gly-Thr-Phe-lle-Ser-Asp-Tyr-Ser-lle-Ala-Met-Asp-Lys-lle- His-Gla- Glii-Asp-Phe-Val-Asn-Trp-Leu-Leu-Ala-GIn-Lys-Gly-Lys-Lys-Asn-Asp-Trp-Lys-His-Asii-lle-Thr-GiD- OH. GIP molekulasining bir qismi sekretin molekulasi bilan, ikkinchisi glyukagon molekulasi bilan mos tushadi.
Funksiyalari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Glyukozaga bogʻliq insulinotrop polipeptid inkretindir, yaʼni u ichakda ovqatni ogʻiz orqali qabul qilishga javoban ishlab chiqariladi. Oʻn ikki barmoqli ichakning kriptalarida va (kamroq darajada) ingichka ichakning proksimal qismida joylashgan K-hujayralari 153 aminokislotadan iborat proprotein ishlab chiqaradi, keyinchalik u GIPga aylanadi. GIPning yarimparchalanish davri 18 minut. GIP sekretsiya stimulyatorlari — oshqozonda hazmlangan oziq-ovqatning yogʻlari va uglevodlari ingichka ichakka tushishidir.
Boshqa gormonlar singari, GIP qon oqimi bilan tashiladi.
Glyukozaga bogʻliq insulinotrop polipeptidning asosiy vazifasi ovqatni isteʼmol qilishga javoban oshqozon osti bezi beta hujayralari tomonidan insulin sekretsiyasini ragʻbatlantirishdir. Bundan tashqari, GIP yogʻlarning soʻrilishini ingibirlaydi qiladi, ovqat hazm qilish traktida natriy va suvning reabsorbsiyasini kamaytiradi va lipoprotein lipazani ingibirlaydi qiladi.[1]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Maev I. V., Samsonov A. A. Bolezni dvenadsatiperstnoy kishki. M., MYeDpress-inform, 2005, — 512 s, ISBN 5-98322-092-6.