Fernandino

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Fernandino, Fernandinos, fernandosliklar, Fernando-Po kreollari — Ekvatorial Gvineyadagi Bioko (sobiq Fernando-Po) orolida yashovchi xalq. 2004-yil holatiga koʻra, ularning soni 6 ming kishini tashkil qiladi (Popov 1998: 577.)

Tili[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fernandosliklar ingliz tilida soʻzlashuvchi pidjin, ingliz tilining bir qator shevalari, fransuz va portugal tillarida soʻzlashuvchi pidjin elementlaridan Amerika plantatsiyalarida shakllangan kreol tili asosidagi krio tilida, shuningdek, yoruba va uning variantlaridan biri hisoblanmish potto („port shevasi“) tilida soʻzlashadilar. 1998-yil holatiga koʻra, 70 000 dan ortiq ekvatorial gvineyaliklar oʻzlarining tijorat tillari sifatida potto tilidan foydalanganlar (Dolgopolskiy 1955: 29-60).

Dini[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fernandosliklarning aksariyatikatoliklar, bir qismi protestantlardir. (Popov 1998: 577.)

Tarqalishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fernandosliklarning birinchi guruhi Fernando Po orolida paydo boʻlgan. Fernandino — Bioko oroliga koʻchib kelgan kreollar va 19-asrda orolga kelib joylashgan, Yamayka, Puerto-Riko va Kubaning ozod qilingan qullarining umumiy avlodlaridir. Aholi vakillari bubi mulat ayollari va ispan millatiga mansub erkaklardan tarqalgan avlodlar hisoblanadi. Odatda, bunday juftliklarning avlodlari otalari tomonidan tan olinmagan, ammo baʼzi juftliklar katolik cherkovida nikoh oʻqitishgan (Yakubovskiy 1992: 58-60.) Kolonial boshqaruv va mustaqillik uchun kurash davrida fernandinolarining koʻpchiligi siyosiy va ijtimoiy muammolardan qochish maqsadida Annobon, Kanar orollari va Ispaniyaga borib joylashganlar (Melnikov, Korochantsev 2001: 36-38.)

Gvineyaning materik qismidagi fernandino[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ekvatorial Gvineyaning materik qismida yashovchi Fernandino xalqi Fernando-Podagi fernandosliklardan kechroq paydo boʻlishgan.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Dolgopolskiy A. B. „Gibrid“ tillar degan notoʻgʻri tushunchaga qarshi, (Kreol dialektlari haqida), „Uch. ilova. 1 Moskva davlat ped. chet el instituti tillar“, 1955. 7-jild. — 29-60-betlar.
  • Melnikov I.A., Korochantsev V.A. Ekvatorial Gvineya. M. 2001 S. 36-38.
  • Popov V. A. Fernandino // Dunyo xalqlari va dinlari / Bob. ed. V. A. Tishkov. M.: Buyuk rus ensiklopediyasi, 1998. S. 577.
  • Yakubovskiy V. Piton uchish-qoʻnish yoʻlagida // Dunyo boʻylab. — 1992. — No 5. — S. 58-60.