Elektron qamrash

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Elektron qamrash (K-elektronni qamrash, shuningdek, K-qamrash yoki L-qamrash, L-qamrash) — bu elektr neytral atomning protonga boy yadrosi odatda K yoki L dan ichki atom elektronini yutish jarayonidir. Shunday qilib, bu jarayon yadro protonini neytronga oʻzgartiradi va bir vaqtning oʻzida elektron neytrinoning emissiyasini keltirib chiqaradi.

p + e− →  n + ν

Bu yagona chiqarilgan neytrino butun parchalanish energiyasini oʻz ichiga olganligi sababli, u yagona xarakterli energiyaga ega. Xuddi shunday, neytrino emissiyasining momentumi paydo boʻlgan atomining bir xarakterli impuls bilan orqaga qaytishiga olib keladi.

Olingan nuklid, agar u gʻalayonlangan holatda boʻlsa, u holda uning oʻzi asosiy holatiga oʻtadi. Odatda, bu oʻtish paytida gamma nurlari chiqariladi, ammo yadroviy de-qoʻzgʻalish ichki konversiya orqali ham sodir boʻlishi mumkin.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Elektron qamrash nazariyasi birinchi marta 1934-yilgi maqolada Gian-Karlo Wick tomonidan muhokama qilingan, keyin esa Xideki Yukava va boshqalar tomonidan ishlab chiqilgan. K-elektron tutilishi birinchi marta Luis Alvares tomonidan vanadiyda, da kuzatilgan, bu haqda u 1937-yilda xabar bergan. Alvares galliyda elektron qamrashni oʻrganishni davom ettirdi.