Duysen Kayipov
| Kayipov Duysen Kayipovich | |
|---|---|
| Tavalludi |
1-dekabr 1937-yil Toshkent viloyati, Zangiota tumani |
| Vafoti |
10-iyun 1990-yil Olmota shahri |
| Fuqaroligi | SSSR |
Kayipov Duysen Kayipovich (qozoqcha: Қайыпов Дүйсен Қайыпұлы; 1927-yil 1-dekabr, Oʻzbekiston SSR, Toshkent viloyati, Zangiota tumani – 1990-yil 10-iyun, Qozogʻiston SSR, Olmota shahri) — sovet va qozoq fizigi, fizika-matematika fanlari doktori (1969), professor (1970), Qozogʻiston SSR Fanlar akademiyasining muxbir aʼzosi (1970)[1].
Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kayipov Duysen Kayipovich 1927-yil 1-dekabrda Toshkent viloyatining hozirgi Zangiota tumanida tugʻilgan. Kayipov Duysen oʻrta maktabni tugatgach Moskva davlat universitetiga oʻqishga kiradi. 1950-yilda Moskva davlat universitetini tamomlagan. Universitetni tamomlagach Qozogʻiston SSR Fanlar akademiyasi Fizika-texnika institutida ilmiy xodim boʻlib ishlagan. 1956-yildan 1959-yilgacha Qozogʻiston SSR Fanlar akademiyasi Yadro fizikasi instituti laboratoriya mudiri sifatida xizmat faoliyatini davom ettirgan. Kayipov Duysen Kayipovich 1970-yildan Qozogʻiston SSR Fanlar akademiyasining muxbir aʼzosi boʻlgan. 1969-yilda institut direktori oʻrinbosari, 1969-yildan 1990-yilgacha esa kafedra mudiri boʻlgan.
Ilmiy faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kayipov Duysen Kaipovich gamma nurlarining rezonans nurlanishini va Myossbauer effektini oʻrganib chiqqan hamda ularning molekulyar va fizik-kimyoviy xossalarini ochib bergan. Atom yadrosining tuzilishi boʻyicha ilmiy ish qilgan.
U 1955-yilda „Kosmik nurlar taʼsirida hosil boʻlgan yadro-aktiv sekin mezonlarni oʻrganish“ mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilgan[2]. 1968-yilda esa „Yadrolar tomonidan gamma nurlarining rezonansli tarqalishi“ mavzusida doktorlik dissertatsiyasini ham muvaffaqqiyatli himoya qilgan[3].
Quyida Kayipov Duysen Kayipovich tomonidan oʻrganilgan baʼzi amaliy ishlar keltirilgan:
1974-yil – Atom toʻlqin funksiyalari jadvallari.
1976-yil – Yadro gamma-rezonansi va tegishli jarayonlar.
1985-yil – Ultrasovuq neytronlar.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Kaipov Duysen Kaipovich“. www.wikimedia.org. Qaraldi: 27-oktabr 2023-yil.
- ↑ „Каипов, Дусейн Каипович. Исследование ядерноактивных медленных мезонов, образованных космическими лучами (Текст): Автореферат дис. на соискание учен. степени кандидата физ.-матем. наук“. Оф. сайт РГБ. Qaraldi: 2019-yil 29-may.
- ↑ „Каипов, Дуйсен Каипович. Резонансное рассеяние гамма-лучей на ядрах (Текст): Автореферат дис. на соискание ученой степени доктора физико-математических наук“. Оф. сайт РГБ. Qaraldi: 2019-yil 29-may.