Dave Nellist

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Devid Jon Nellis (16-iyul 1952-yil) — Britaniyaning Trotskist shahridan boʻlgan siyosiy faol, u 1983-yildan 1992-yilgacha Coventry Janubi-Sharqiy saylov okrugida deputat edi. Labour aʼzosi etib saylangan, militant tendentsiyasini qoʻllab-quvvatlaganligi 1991-yil oxirida partiyadan chetlatilishiga olib keldi. U SSSKning milliy raisi, Socializm partiyasi aʼzosi va 1998-yildan 2012-yilgacha Coventry shahri Kengash aʼzosi boʻlgan[1].

Siyosiy faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Parlament aʼzosi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Militant tendentsiyasining uzoq vaqtdan beri qoʻllab-quvvatlovchisi Nellist 1983-yildan 1992-yilgacha Coventry Janubi-Sharqiyning deputati boʻlgan. U „ishchilarning ish haqi boʻyicha deputati“ sifatida tanilgan[2], oʻsha paytda deputat ish haqining 46 foizini olardi[3]. Qolgan 54 foizini u Labour harakati va xayriya tashkilotlariga ehson qilardi. 1982-yildan 1986-yilgacha Nellist, shuningdek, West Midlands County Councilda Coventry uchun Labour kengashi boʻlib ishlagan.

1983-yilda Tony Blair parlamentga birinchi marta saylanganida, u dastlab Vestminster qasrida Nellist bilan bir xil lavozimda ishlagan. Bu ikki sherikning turli siyosiy qarashlari eng uygʻun ish muhitini yaratmaydi deb hisoblandi, shuning uchun Blair yangi saylangan Labour deputatidan Gordon Braun bilan tezda ofis maydoni ajratildi va Nellist keyinchalik boshqa Militant qoʻllab-quvvatlovchi deputat Terry Fieldsning ofisiga koʻchirildi[4].

1991-yil oxirida, ishchi partiyasidan haydalishidan oldin u konservativ Spectator jurnali tomonidan „Yilning Quyi Palata Aʼzosi“ mukofotiga sazovor boʻldi[5]. „The Guardian“ jurnalining ishtirokchisi Maykl Uayt 2007-yilda Nellist mukofotini olgandan soʻng bergan nutqini eslab oldi: „Bu aqlli va juda siyosiy edi, did bilan lekin murosasiz bajarilgan. Ular uni qizgʻin kutib olishdi. Lekin bu men eshitgan eng yaxshi nutqlardan biri edi“ deya taʼrif berdi[6].

Chetlatilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1991-yilda Nellist bir necha yil oldin Labour partiyasi konstitutsiyasiga zid harakat qilgan Militant tarafdorlari boʻlgan ikkita deputatdan biri edi. 1991-yil dekabr oyida Milliy ijroiya qoʻmitasi yigʻilishidan soʻng u Terri Fields bilan birgalikda Labour partiyasidan chetlatilgan va 1992-yilgi umumiy saylovda nomzod sifatida tanlanmagan.

Nellist oʻz saylovchilar partiyasining (keyinchalik Milliy ijroiya qoʻmitasi tomonidan toʻxtatilgan) va bir qator mahalliy savdo-sotiq bilan ishlovchi shaxslarning qoʻllab-quvvatlanishiga erishdi[7]. Saylovlarda Mustaqil Labour nomzodi sifatida turgan Nellist yangi tanlangan Labour partiyasi nomzodi Jim Cunninghamdan keyin eski oʻrni uchinchi oʻrinni egalladi. Cunningham 11902 ovoz, Konservativ partiya nomzodi Martine Hyams 10 591 va Dave Nellist 10 551 ta ovoz bu esa ovozlarning 28,9% degani[8].

Sotsialistlar partiyasi va Sotsialistlar ittifoqi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nellist Militantning aksariyat aʼzolariga ergashib, Socializm partiyasini (Britaniyaning Socialist partiyasi bilan chalgʻitmaslik uchun) tashkil etishda oʻz hissasini qoʻshdi. Roʻyxatga olish talablari sababli partiya saylov qogʻozlarida „Sotsialist Alternativ“ nomidan foydalanadi. Biroq, partiya mustaqil ravishda nomzodlarni tanlab olishning oʻrniga, Socialist Alyansni oʻz ichiga olgan bir nechta siyosiy guruhlarda yetakchi rol oʻynadi.

Nellist sotsialistik ittifoqni mahalliy va butun Buyuk Britaniyadagi shaxslar va guruhlarning erkin shakllanishi sifatida tashkil etishda taniqli shaxs edi. U Sotsialistik ittifoq raisi boʻldi, lekin 2001 yilda Sotsialistik partiya Sotsialistik ishchilar partiyasining Ittifoqni nazorat qilish uchun qilgan manevrlari sifatida koʻrganiga norozilik sifatida isteʼfoga chiqdi. U Britaniyada yangi ishchilar partiyasi uchun kampaniyada ishtirok etadi, bu Buyuk Britaniyadagi ishchilar sinfini ifodalovchi yangi partiya yaratish uchun Sotsialistik partiya homiyligidagi kampaniya.

Nellist Labour partiyasi tomonidan saylanmaguncha yaʼni 2015-yilgach har bir umumiy saylovda qatnashdi. 1997-yilda u Coventry South saylov okrugida saylovda qatnashdi va 3,262 (6,5%) ovoz oldi. 2001-va 2005-yillarda u Coventry Shimoliy-Sharqiy saylov okrugidagi saylovda qatnashdi. 2001-yilda Nellist 2638 (7,1%) ovoz olgan. 2005-yilda u 1 874 (5.0%) ovoz yigʻdi.

Coventry shahar kengashi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1998-yilda Nellist Koventri shahar kengashida Sent-Mayklning okrugi boʻyicha shahar maslahatchisi etib saylandi, u yerda Nellist 2004-yilda yana 2008-yilda 48,6% ovoz olganida, koʻpchilik tomonidan qayta saylandi. 2006-yilga kelib, Rob Vindsor saylanganda, Sotsialistik partiyaning aʼzosi Sent-Mayklning uchta oʻrnini ham egalladi. Biroq Nellistning sotsialistik hamkasblariga mos ravishda 2007 va 2010-yillardagi mahalliy saylovlarda magʻlub boʻlishdi, 2012-yilgi mahalliy saylovlarda esa Nellist Sent-Maykl palatasida oʻz oʻrnini Leyboristlar partiyasi nomzodi Naim Axtarga 213 ovoz bilan boy berdi. Nellist Angliya Vest Midland viloyatida 2009-yilgi Yevropa saylovida Evropa Ittifoqiga yoʻq — Demokratiyaga ha oartiyasining nomzodi sifatida qoldi va 13,415 (0,9%) ovoz olgan[9].

Savdo-sotiq bilan shugʻullanuvchilar va sotsialistlar koalitsiyasi (TUSC)[tahrir | manbasini tahrirlash]

2009-yilgi Yevropa saylovidan soʻng Nellist Savdo bilan shugʻullanuvchilar va Sotsialistlar koalitsiyasini (TUSC) tashkil etishda yetakchi rol oʻynadi. Koalitsiya temir yoʻl, dengiz va transport xodimlari milliy ittifoqi, Socializm partiyasi, Socialist Resistance, Socialist Workers Party va Hamjihatlik partiyasi tomonidan tashkil etilgan va Hamjihatlik partiyasi boʻlimi xodimlar uyushmasi bosh kotibi Steve Gillan bilan Davlat va tijorat xizmatlari uyushmasi yordamchisi Kris Baugh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadi. Tashkilot tarkibiy partiyalari oʻrtasidagi oʻzaro bogʻliqlikni hisobga olgan holda, TUSC Socialist Alyans va „Yoʻq“ EU ga — Demokratiyaga „ha“ ittifoqining avlodi sifatida koʻrilgan.

Nellist 2010-yilgi umumiy saylovlarda Coventry Shimoliy-Sharqiy saylov okrugida TUSCga nomzod sifatida qatnashdi, garchi u Socialist Alternative deb nomlangan boʻlsa ham[10]. Labour hukumatining Mudofaa davlat kotibi Bob Ainsworthga qarshi oʻz navbatida, u 1592 (3.7%) ovoz toʻpladi va Westminster saylov okrugida birinchi marta hukumat tomonidan toʻlanadigan mablagʻdan ayrildi.

TUSC Nellistni 2022-yilgi Birmingham Erdington saylovini oʻtkazishga nomzod sifatida tayinladi, u yerda Nellist uchinchi oʻrinni egalladi.[11][12]. Saylov okrugining sobiq deputati Jek Dromey 7-yanvar kuni vafot etdi[13].

Jeremy Corbynning qoʻllab-quvvatlashi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2015-yil avgust oyida Nellist Jeremy Corbynning uyushmasini Labour partiyasi rahbariyati saylovida qoʻllab-quvvatladi. U shunday dedi: „Jeremi saylovda yaxshi ishlashiga umid qilaman va agar uning ishi muvaffaqiyatli boʻlsa, uning birinchi harakatlari mahalliy Labour kengashlariga qisqartirishlarni toʻxtatish va qisqartirishga qarshi kurashish strategiyasini yoʻnaltirish boʻlishi kerak“[14]. Nellist, shuningdek, u oʻzining yangi partiyasini Labour partiyasi bilan birlashtirishga olishini isbotladi[15].

2016-yil avgust oyida Nellist ham Korbynning Labour partiyasi rahbariyati saylovida oʻz uyushmasini qoʻllab-quvvatladi. U 500 dan ortiq Labour kengashchilarining aʼzosi Owen Smitning rahbarlik musobaqasini qoʻllab-quvvatlaydigan maktubiga javob berib: "Agar Jeremy qayta saylangan boʻlsa, u Labour kengashchilarini konservativlarga qarshi kurashishga yoki xohlaganlar uchun chetga chiqishga majburlash uchun yangi mandatidan foydalanishi kerak[16][17]. Biroq, u boshqa siyosiy partiyaga aʼzo boʻlganida, unda qaytish huquqiga ega boʻlmaydi[18].

2017-yil may oyida u umumiy saylov nomzod sifatida qatnashdi, Coventrydagi tarafdorlariga Jeremy Corbynni Bosh vazir qoʻllab-quvvatlashga undadi. U shunday dedi: „Men Jeremining nochorlikka qarshi siyosatini qoʻllab-quvvatlayman, yuqori ish haqi, bepul universitet taʼlimi, uy-joy qurish dasturi, temir yoʻllarga umumiy egalik qilish — va yana 4 ta bank qurilishini qoʻllab-quvvatlayman“ deya eʼtirof etdi[19][20].

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

1984-yil avgust oyida Nellist Shimoliy Jorksyorda Jane (Nee Warner) bilan turmush qurdi. 2014-yilda u Milliy oʻqituvchilar uyushmasida Milliy ijroiya qoʻmitasi aʼzosi etib saylandi. Ularning ikkita qizi (1985 va 1987) va bir oʻgʻli (1989) bor. Nellistning 1982-yilda tugʻilgan qizi ham bor.

1992-yildan 1997-yilgacha u Coventryda advokat boʻlgan Robert Zara Ltd uchun ijtimoiy huquqlar boʻyicha ishlarda ishtirok etdi. 1997-yildan 2017-yilgacha u Coventry fuqarolar maslahat byurosi, 1997-yildan 2012-yilgacha ishchi sifatida, 2012-yildan 2017-yilga qadar IT menejeri sifatida ishlagan.

Kurashga boy saylovlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Buyuk Britaniyaning parlament saylovlari

Saylov sanasi Saylov uchastkasi Bayram Ovozlar % Natijalar
1983 Coventry Janubi-Sharqiy Ishchi 15,307 41.09 Saylanganlar
1987 Coventry Janubi-Sharqiy Ishchi 17,969 47.46 Saylanganlar
1992 Coventry Janubi-Sharqiy Mustaqil ishchi 10,551 28.88 Saylanmagan
1997 Coventry Janubiy Ijtimoiy alternativ 3,262 6.5 Saylanmagan
2001 Coventry Shimoliy-Sharqiy Ijtimoiy alternativ 2,638 7.1 Saylanmagan
2005 Coventry Shimoliy-Sharqiy Ijtimoiy alternativ 1,874 5.04 Saylanmagan
2010 Coventry Shimoliy-Sharqiy TUSC 1,592 3.7 Saylanmagan
2015 Coventry shimoliy-gʻarbiy TUSC 1,769 3.9 Saylanmagan
2022 Birmingham Erdington TUSC 360 2.1 Saylanmagan

Buyuk Britaniyaning mahalliy saylovlari

Saylov sanasi Ward Bayram Ovozlar % Natijalar
1978 Erlsdon Ishchi 1,265 19.0 Saylanmagan
1995 Coventry St. Michael’s Militant mehnat 1,357 40.1 Saylanmagan
1996 Coventry St. Michael’s Militant mehnat 1,420 41.3 Saylanmagan
1998 Coventry St. Michael’s Ijtimoiy alternativ 1,766 52.7 Saylanganlar
2002 Coventry St. Michael’s Ijtimoiy alternativ 1,417 53.0 Saylanganlar
2004 Coventry St. Michael’s Ijtimoiy alternativ 1,586 43.1 Saylanganlar
2008 Coventry St. Michael’s Ijtimoiy alternativ 1,643 48.6 Saylanganlar
2012 Coventry St. Michael’s Ijtimoiy alternativ 1,469 43.4 Saylanmagan
2014 Coventry St. Michael’s TUSC 974 29.7 Saylanmagan
2015 Coventry St. Michael’s TUSC 894 28.3 Saylanmagan[21]
2016 Coventry St. Michael’s TUSC[22] 635 19.2 Saylanmagan
2018 Coventry St. Michael’s TUSC 350 12.8 Saylanmagan
Saylov sanasi Saylov uchastkasi Bayram Ovozlar % Natijalar Izohlar
1999 Gʻarbiy Midlandlar Ijtimoiy alternativ 7,203 0.8 Saylanmagan Koʻp aʼzolik saylov okruglari; partiya roʻyxati
2009 Gʻarbiy Midlandlar No2EU 13,415 1.0 Saylanmagan Koʻp aʼzolik saylov okruglari; partiya roʻyxati
2014 Gʻarbiy Midlandlar No2EU 4,653 0.3 Saylanmagan Koʻp aʼzolik saylov okruglari; partiya roʻyxati

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Johnston, Neil. „Defy Corbyn at your peril, councillors are warned“. The Times.
  2. ↑ Peter Taaffe & Tony Mulhearn. „Liverpool A City That Dared to Fight: Chapter 5 – A Workers' MP on a Worker's Wage“. Socialist Alternative. Qaraldi: 2017-yil 19-mart.
  3. ↑ „Dave Nellist: The Coventry MP who gave away half his pay“. BBC News (2013-yil 13-iyul). Qaraldi: 2022-yil 1-fevral.
  4. ↑ Tam Dalyell, „Terry Fields: Labour MP from the Militant Tendency who was jailed for 60 days for refusing to pay the poll tax“, The Independent, 2 July 2008. (accessed 12 April 2013)
  5. ↑ Martin Bagot „Video: Dave Nellist slams Labour after losing Coventry City Council seat“, Coventry Telegraph, 4 May 2012
  6. ↑ Michael White „And the backbench troublemaker is…“, guardian.co.uk, 15 November 2007
  7. ↑ „United Kingdom Parliamentary Election results 1983-97: English Boroughs part 1“. Election.demon.co.uk. 2000-yil 19-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 19-mart.
  8. ↑ „UK General Election results April 1992“. Richard Kimber's Political Science Resources. 2011-yil 11-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 19-mart.
  9. ↑ „European Election 2009: West Midlands“. BBC News Online (2009-yil 8-iyun). Qaraldi: 2009-yil 12-iyun.
  10. ↑ Coventry City Council: Parliamentary Election Results, Coventry North East
  11. ↑ Socialist Party (2022-yil 27-yanvar). „Former MP colleague of Jeremy Corbyn to stand in Birmingham Erdington by-election“. Press-reliz.
  12. ↑ „Birmingham Erdington by-election 2022: The candidates standing“. BBC (2022-yil 2-fevral). Qaraldi: 2022-yil 2-fevral.
  13. ↑ „Jack Dromey, Labour MP, dies aged 73“. The Guardian (2022-yil 7-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 28-yanvar.
  14. ↑ Gilbert, Simon. „Coventry's Dave Nellist could seek to merge his new party with Labour if Jeremy Corbyn becomes leader“. Coventry Telegraph (2015-yil 19-avgust). Qaraldi: 2017-yil 15-iyul.
  15. ↑ Gilbert, Simon. „Coventry's Dave Nellist welcomes Jeremy Corbyn Labour Party leadership victory“. Coventry Telegraph (2015-yil 12-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 15-iyul.
  16. ↑ „TUSC calls on Labour councillors to 'fight the Tories not Jeremy Corbyn'“. Socialist Party (2016-yil 1-avgust). Qaraldi: 2017-yil 15-iyul.
  17. ↑ Chilver, Katrina. „Jeremy Corbyn says Dave Nellist's application to rejoin Labour party won't be decided by him“. Coventry Telegraph (2016-yil 28-noyabr). Qaraldi: 2017-yil 15-iyul.
  18. ↑ Gilbert, Simon. „Labour blocks Dave Nellist's bid to rejoin the party under Jeremy Corbyn“. Coventry Telegraph (2017-yil 5-iyul). Qaraldi: 2017-yil 15-iyul.
  19. ↑ Reid, Les. „BREAKING: Socialist Dave Nellist withdraws from general election in Coventry to back Corbyn“. Coventry Observer (2017-yil 9-may). Qaraldi: 2017-yil 15-iyul.
  20. ↑ Gilbert, Simon. „Exiled Labour MP Dave Nellist won't stand at General Election to support Jeremy Corbyn“. Coventry Telegraph (2017-yil 28-may). Qaraldi: 2017-yil 15-iyul.
  21. ↑ „Coventry City Council (local) elections - 7 May 2015: St Michael's Ward“. Coventry City Council (2015-yil 7-may). 2016-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 19-mart.
  22. ↑ „Coventry City Council (local) elections - 5 May 2016: St Michael's Ward - Labour hold“. Coventry City Council (2016-yil 5-may). 2016-yil 11-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 19-mart. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Dave_Nellist&oldid=4303970" dan olindi