CRYAA

Alfa-kristalin zanjiri odamlarda CRYAA geni tomonidan kodlangan oqsildir^[1].

Kristallinlar ikki sinfga boʻlinadi: taksonga xos yoki ferment va hamma joyda mavjud. Oxirgi sinf umurtqali hayvonlarning koʻz linzalarining asosiy oqsillarini tashkil qiladi va linzalarning shaffofligi va sinishi indeksini saqlaydi. Rivojlanish jarayonida linzalarning markaziy tolasi hujayralari yadrolarini yoʻqotganligi sababli, bu kristallinlar hosil boʻladi va hayot davomida saqlanadi, bu ularni juda barqaror oqsillarga aylantiradi. Sutemizuvchilar linzalari kristallari alfa, beta va gamma oilalariga boʻlinadi; beta va gamma-kristalinlar ham super oila sifatida qaraladi. Alfa va beta oilalari yana kislotali va asosiy guruhlarga boʻlinadi. Kristallinlarda yettita protein zonasi mavjud: toʻrtta gomologik motif, birlashtiruvchi peptid va N- va C-terminal kengaytmalari. Alfa-kristalinlar ikkita gen mahsulotidan iborat: alfa-A va alfa-B, mos ravishda kislotali va asosli. Alfa kristallinlar issiqlik zarbasi bilan qoʻzgʻatilishi mumkin va ular kichik issiqlik zarbasi oqsili (sHSP, shuningdek, HSP20 sifatida ham tanilgan) oilasining aʼzolaridir. Ular molekulyar chaperonlar rolini oʻynaydi, ammo ular oqsillarni renaturatsiya qilmasalar ham, ularni haqiqiy chaperon tarzida chiqaradilar. Buning oʻrniga ularni katta eruvchan agregatlarda ushlab turadilar. Post-tarjimaviy modifikatsiyalar boshliqlik qobiliyatini pasaytiradi. Bu heterojen agregatlar 30-40 ta subbirlikdan iborat, alfa-A va alfa-B subbirliklari mos ravishda 3:1 nisbatga ega. Alfa-kristalinlarning ikkita qoʻshimcha funksiyasi — bu autokinaz faolligi va hujayra ichidagi arxitekturada ishtirok etish. Alfa-A va alfa-B gen mahsulotlari differentsial tarzda ifodalanadi; alfa-A asosan linzalar bilan cheklangan va alfa-B koʻplab toʻqimalar va organlarda keng tarqalgan. Ushbu gendagi nuqsonlar autosomal dominant konjenital katarakt (ADCC) ni keltirib chiqaradi^[1].

Oʻzaro taʼsirlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

CRYAA CRYBB2^[2], Hsp27^[2], CRYGC^[2] va CRYAB bilan oʻzaro taʼsir qilishini koʻrsatdi^[2].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ ^1,0 ^1,1 „Entrez Gene: CRYAA crystallin, alpha A“.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Fu, Ling; Liang Jack J-N (Feb 2002). „Detection of protein-protein interactions among lens crystallins in a mammalian two-hybrid system assay“. J. Biol. Chem. 277-jild, № 6. United States. 4255–60-bet. doi:10.1074/jbc.M110027200. ISSN 0021-9258. PMID 11700327.

[entrez-1] 1,0 ^1,1 „Entrez Gene: CRYAA crystallin, alpha A“.

[pmid11700327-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Fu, Ling; Liang Jack J-N (Feb 2002). „Detection of protein-protein interactions among lens crystallins in a mammalian two-hybrid system assay“. J. Biol. Chem. 277-jild, № 6. United States. 4255–60-bet. doi:10.1074/jbc.M110027200. ISSN 0021-9258. PMID 11700327.

[1]

[2]