Bustamit

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Bustamit
Yangi Janubiy Uels, Avstraliyadan galen (kulrang) bilan bustamit (pushti).
Formula


CaMn2+Si2O6[1]

Bustamit - kaltsiy marganets inosilikat (zanjirli silikat) va vollastonit guruhining aʼzosi sanaladi. Magniy, sink va temir marganets oʻrnini bosadigan umumiy aralashmalardan hosil boʻladi.

Bustamit Ca Mn Si2 O6 ning yuqori haroratli polimorfidir va yogansenit past haroratli polimorfdir. Inversiya 830 °C (1,530 °F) da sodir boʻladi, lekin juda sekin boʻlishi mumkin.[2] Bustamitni ochiq rangli rodonit yoki piroksmangit bilan aralashtirish mumkin, ammo bu ikkala mineral ham ikki oʻqli boʻlib (+), bustamit esa ikki oʻqli (-).

Hujayra parametrlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bustamit triklinik mineral boʻlib, uni ibtidoiy birlik hujayra bilan tavsiflash mumkin boʻladi, ammo shunga oʻxshash vollastonit minerali bilan taqqoslashni osonlashtirish uchun koʻpincha A - markazli kattaroq hujayra afzallik beriladi.[3]

Bustamit formulasi CaMn (SiO3)2 dir, lekin u baʼzan (Ca,Mn) SiO3 deb yoziladi va formulani shu tarzda oʻzgartirish Z qiymatini oʻzgartiradi. Tuzilishi SiO4 tetraedr zanjirlari bilan takroriy birlik ikkita boʻlgan piroksenlardan farqli oʻlaroq, uchta tetraedrning takroriy birligi.[4] Ca++ va Mn++ zanjirlar orasida joylashgan. A - markazli birlik hujayrada 12 tetraedra mavjud.

Birlik katakchasini, formulani va Z ni alohida olish mumkin emas; ular bir-biriga bogʻlangan va izchil qadriyatlar toʻplamini tashkil qiladi. Ushbu maqolada biz a = 7,736 boʻlgan A markazlashtirilgan birlik katakchasini (A 1 boʻshliq guruhi) qabul qilamiz.A, b = 7,157 A va c = 13,824 A, formula CaMn (SO3)2 va Z = 6. Deer va boshqalar. formulani (Mn,Ca,Fe)[SiO3] deb oling, shuning uchun ularning Z qiymati ikki baravar koʻpayib, 12 ga teng boʻladi. Mindat[5] koʻrinishidan yuz markazlashtirilgan hujayra uchun panjara parametrlarini beradi, ular boʻshliq guruhini P1 sifatida beradi.

Mahalliylikni yozing[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ushbu turdagi joy dastlab Tetela de Jonotla, Puebla, Meksika deb nomlangan va u mineral meksikalik mineralog va botanik Migel Bustamantey Septiem (1790 - 1844) sharafiga nomlangan[6]. Puebladan material, ammo, keyinchalik yogansenit va rhodonite aralashmasi boʻlishi aniqlandi, shuning uchun turi mahalliy hozir Franklin konidir, Franklin, Sasseks okrugi, Nyu-Jersi, AQSh.

Bustamit ham, yogansennit ham Franklinda topilgan.[7] Bustamit u yerda oʻrtacha darajada keng tarqalgan va rodonit va kaltsit yoki glaukokroit va tefroit bilan bogʻliq boʻlgan turli xil birikmalarda uchraydi. Uning tarkibida yana bir nechta Vezuvianit, vollastonit, granat, diopsid, villemit, yogansenit, margarosanit va klinoedrit ham boʻlishi mumkin.

Atrof-muhit[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bustamit odatda marganetsli choʻkindilarning metamorfizmidan hosil boʻladi va bu bilan birga metasomatizm ham mavjud. (Yangi) tipdagi Franklin hududida eng qadimgi jinslar choʻkindi va vulqon kelib chiqishi aralashgan prekembriy gneyslar hisoblanadi. Franklin marmarlari rux, marganets va temir minerallarini oʻz ichiga olgan, choʻkindi jinslar bilan birga ushbu jinslar ichida joylashgan. Bu choʻkindilar keyinchalik kembriygacha boʻlgan davrda metamorfizmga uchragan, soʻngra togʻ jinslari kechki prekembriydan kembriyga koʻtarilgan va eroziyalangan yuzada kvartsit choʻkindi . Kembriy - ordovik davrida kvarsit oʻz navbatida ohaktosh bilan qoplanib qolgan, togʻ jinslari hozirgi kungacha koʻtarilish va eroziyaga uchragan.[8]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. "IMA Mineral List with Database of Mineral Properties".
  2. Deer, W A, Howie, R A and Zussman, J (1978) Rock-Forming Minerals, 2nd edition, Volume 2A, pages 574-585
  3. Peacor and Prewitt (1963) The American Mineralogist volume 48 pages 588 to 596
  4. Danaʼs New Mineralogy Eighth Edition, Wiley
  5. http://www.mindat.org/min-809.html Mindat.org
  6. Alexandre Brongniart, « Sur la Bustamite, Bisilicate de manganèse et de chaux du Mexique », Annales des sciences naturelles, vol.
  7. http://franklin-sterlinghill.com/dunn/ch17/bustamite.stm
  8. Drake, A A (1990) The regional geologic setting of the Franklin-Sterling Hill district.