Beyhan Sultan (III. Mustafa'nın kızı)
Beyxon Sulton (1765-yil 15-dekabr, Istanbul — 1824-yil 7-noyabr, Istanbul), Usmonli sulton Mustafo III ning qizi III. Salim III va Hatice Sultonning opasi.
Yoshlik[tahrir | manbasini tahrirlash]
Beyhan Sulton 1765-yil 15-dekabrda Topkapi saroyida tugʻilgan. Uning otasi Sulton Mustafo III va onasi Adilshah Kadın edi. Uning oʻzidan ikki yosh kichik Hatice Sulton ismli singlisi bor edi. 1774-yilda otasi vafotidan soʻng, u toʻqqiz yoshga toʻlganda, onasi va singlisi bilan birga Eski saroyga boradi.[1][2]
Nikoh[tahrir | manbasini tahrirlash]
1784-yilda amakisi Abdulhamid I Halab hokimi Silahdar Mustafo poshoga turmushga chiqdi. Nikoh 1784-yil 29-aprelda, posho Istanbulga qaytgandan soʻng boʻlib oʻtdi. 5-may kuni uning sepi Beyhan Sulton Toʻpqopi saroyidan Cagʻalogʻludagi saroyiga koʻchirildi.[1] U oʻn toʻqqiz yoshda edi.[2]
Ikkalasining 1785-yilda tugʻilgan Xatice Hanimsulton ismli qizi bor edi.[2][1] U 1798-yilda erining oʻlimidan soʻng beva qolgan[1] 1799-yilda turmushga chiqdi.va oʻz avlodining koʻp malikalari singari boshqa turmushga chiqgan.[3]
Beyxon amakivachchasi Sulton Mahmud II ga turmushga chiqdi. Mahmud oʻzining boʻlajak imperator xotini Hoshyar Kadınni asrab oldi, u uning xotini va Mihrima Sulton onasi boʻladi.[1]
Erlar va xayr-ehsonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Beyhan, ukasi Salim III va amakisi Abdulhamiddan koʻp mukataʼalar olgan. U boy malika edi, Bosforda ikkita saroyga ega edi (Beshiktosh, Arnavutkoy). Lola davri koʻngilochar maskanlaridan biri boʻlgan Eski Chiragan saroyi ham unga berildi va Beyhan saroyni taʼmirlatdi. 1802-yilda Andrusa Kalamata, Fanar, Karitena va Londar okruglarida mulk sotib oldi. 1796-yilda u bu tumanlarning voyevodi Noʻmon ogʻani soliq yigʻish uchun oʻziga agent (kethuda) qilib tayinlaydi va u avariz xoʻjaliklaridan haq oladi. 1802-yilda sobiq voyevoda boʻlgan Huseyn ogʻa oʻta zulmga uchragach, Al-Hac Hasan ogʻani oʻziga kethuda qilib tayinlaydi. U, shuningdek, 1789-yilda Andros va Siros orollari saroyini sotib olgani haqida maʼlumotlar bor.[4]
1801-yilda Istanbulning Kurucheshme mahallasida uning nomiga favvora qurdirdi. 1804-yilda Akıntıburnu sohilida uning nomiga favvora qurdirdi. 1817-yilda Xirka-i Sharifdagi Masih Posho buloqini taʼmirladi. Birodar Salim davrida saroylari yonida ikkita favvora qurdirgan.[2][1]
sanʼat himoyachisi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Beyhan, ukasi Selim va singlisi Hatice Sultonning sanʼatga ishtiyoqi katta edi.[5] Beyxon ham, Salim ham bir davrning buyuk shoirlari va shoirlar homiysi boʻlsalar kerak.[6] Istanbulda tugʻilib, tahsil olgan Mavleviy darveshning oʻgʻli Galata lojasining shayxi boʻldi.[7] Uning sheʼrlarining nusxalari ham bor edi.[5]
Oʻlim[tahrir | manbasini tahrirlash]
Beyhan Sulton 1824-yil 7-noyabrda ellik sakkiz yoshida vafot etdi va Eyüpdagi Mihrishah Sulton qabriga dafn qilindi.[1][2]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Sakaoğlu 2008.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Uluçay 2011.
- ↑ Histoire économique et sociale de l'Empire ottoman et de la Turquie (1326-1960): actes du sixième congrès international tenu à Aix-en-Provence du 1er au 4 juillet 1992. Peeters Publishers, 1995 — 574 n. 5 bet. ISBN 978-9-068-31799-2.
- ↑ Historical and Economic Geography of Ottoman Greece (Hesperia Supplement 34) — 39 bet.
- ↑ 5,0 5,1 Sultanın Konuları: Kültür ve Günlük Yaşam Osmanlı İmparatorluğu'nda. IBTauris, 29 Kasım 2005 — 232 bet. ISBN 978-1-850-43760-4.
- ↑ C Abd Al-Qādir Şiirinde Wahdat Al-Wujūd'un Fikirleri Bīdil (Farsça), İbrahim Hakkı Erzurumlu (Osmanlı Türkçesi) ve Hamzah Fansuri (Malay), Cilt 2. Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley, 1989 — 270 bet.
- ↑ The Penguin of Turksih kitabı ayet. Penguin, 30 Kasım 1978 — 12 bet.