Bakir

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Bakir'[1], Bakirchoy (turkcha: Bakırçay „mis oqimi“) — Turkiyadagi daryo, Egey mintaqasidagi Kichik Osiyoning gʻarbiy qismida, Misiya tarixiy hududida joylashgan. Bergamadan, qadimgi Pergamdan janubdan, Soma shimolidan oqib oʻtadi va Egey dengizining Chandarli koʻrfaziga[1] (Çandarlı Körfezi) quyiladi, qadimgi davrda Kimskiy (qadimgi yunoncha: Κυμαῖος κόλπος) yoki Elean koʻrfazi (Ἐλαϊτικός κόλπος) nomi bilan tanilgan. Uzunligi 129 kilometr[2]. Manba Balıkesir viloyatidagi Omer togʻida (Ömer Dağı) joylashgan. Manbadan daryo janubda Gelende[1] (Gelenbe) qishlogʻi va undan keyin shimoliy Kirkagʻachdan[1] (Kırkağaç) va Manisa viloyatidagi Yunt togʻlaridan (Yunt Dağları) gʻarbga oqib oʻtadi. Daryoning quyilish joyi Izmir viloyatidagi qadimgi Pitana[3], Chandarli[1] (Çandarlı) qishlogʻidan 3 kilometr sharqda joylashgan[3].

Badir tekisligi juda unumdor, Misiyadagi eng yaxshisi[4] hisoblanadi.

Daryo antik davrda Kaik (qadimgi yunoncha: Κάϊκος, grekcha: Κάικος)[3][5] nomi bilan maʼlum. Afsonaga koʻra, daryo xudosi Kaik Okean va Tefiyaning oʻgʻli edi[6]. Kaykosning quyilish joyidan ikki kilometr[7] uzoqlikda Menesfey tomonidan asos solingan, Pergamon[3] uchun bandargoh boʻlib xizmat qilgan qadimiy Elea (Ελέα) shahri boʻlgan.

Plutarxga tegishli boʻlgan „Daryolar haqida“ risolasiga koʻra, Kaik ilgari Astrey deb (qadimgi yunoncha: Ἀστραῖος), Poseydonning oʻgʻli Astrey nomi bilan atalgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Греция : Справочная карта : Масштаб 1:1 000 000 / гл. ред. Я. А. Топчиян; ред.: Г. А. Скачкова, Н. Н. Рюмина. — М.: Роскартография, Омская картографическая фабрика, 2001. — (Страны мира «Европа»). — 2000 экз.
  2. Турецкая Республика. Справочник. М.: Институт изучения Израиля и Ближнего Востока, 2000 — 8 bet. ISBN 5-89394-038-5. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Страбон. География. XIII. С. 615
  4. Страбон. Geografiya. XIII. S. 624
  5. Caicus // Реальный словарь классических древностей / авт.-сост. Ф. Любкер ; Под редакцией членов Общества классической филологии и педагогики Ф. Гельбке, Л. Георгиевского, Ф. Зелинского, В. Канского, М. Куторги и П. Никитина. — СПб., 1885.
  6. Гесиод. Теогония, 345
  7. Обнорский, Николай Петрович. Элея // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1904. — Т. XLa. — С. 642.