Askalaf
Askalaf (yoki Ascalab va qadimgi yunoncha: Ἀσκάλᾰφος qadimgi yunoncha: Ἀσκάλᾰφος) — qadimgi yunon mifologiyasida[1] Hades bogʻboni. Acheron va Gorgira (yoki Acheron va Orfne)ning oʻgʻli yoki Stiksning oʻgʻli[2].
Persefonening birinchi marta Hades shohligidan yerga qaytmoqchi boʻlganida, Askalaf maʼbuda „oʻliklarning taomini“ — qadimgi yunon mifologiyasida anor urugʻini qanday yeyayotganini koʻrganini aytdi. Persefone Demeterning gʻazablangan onasi bogʻbonni tosh bilan qoplangan chuqurga qamab qoʻydi[3]. Gerkules uni qoplagan toshni orqaga agʻdarib, ozod qildi, keyin Demeter Askalafni boyqushga aylantirdi (yoki boyqush[4] yoki boyoʻgʻli[5]).
Boshqa bir manbaga koʻra, Askalaf („Dogʻli kaltakesak“) — Mismaning oʻgʻli Eleusisdan bir bola. Onasi Demeterni mast qilib qoʻyganida, u uni mazax qildi va Demeterni „ochkoʻz“ deb atadi, chunki u Mismaning ichimlikini bir qultumda ichub qoʻyadi. Keyin Demeter unga ichimlikning qolgan qismini (yalpiz va un bilan aralashtirilgan suv) quyadi. Askalaf ariqlar yaqinida yashovchi dogʻli kaltakesakga aylanadi[6].
Shunga oʻxshash voqea Eleusinian shohi Celeus’un toʻngʻich oʻgʻli Abantes va uning rafiqasi Metanira haqida aytiladi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Lyubker F. Реальный словарь классических древностей. M., 2001. V 3 t. T.1. S.192
- ↑ Perviy Vatikanskiy mifograf I 7, 3
- ↑ Yevforion, fr.9 Pauell; Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka I 5, 3
- ↑ Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka II 5, 12
- ↑ Ovidiy. Metamorfozi V 535—550
- ↑ Antonin Liberal. Metamorfozi 24, so ssilkoy na I knigu poemi Nikandra „Prevraщeniya“; Ovidiy. Metamorfozi V 446—461