Abta-Letterer-Sive kasalligi
| Abta-Letterer-Sive kasalligi | |
|---|---|
| KXK-10 | C96.0 |
Abt-Letterer-Sive kasalligi gistiotsitoz Xning oʻtkir va keng tarqalgan shakli boʻlib, teri, suyaklar va ichki organlarda atipik gistiotsitlar oʻsish oʻchoqlarining shakllanishi bilan tavsiflanadi.
Kasallikning klinik koʻrinishi birinchi marta 1924-yilda Letterer tomonidan aniqlangan. Biroz vaqt oʻtgach, 1933-yilda Sive kasallikni metabolik kasalliklar bilan retikuloendoteloz bilan birga aniqlagan[1].
Epidemiologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kasallik 1 yoshdan 3 yoshgacha boʻlgan davrda oʻzini namoyon qiladi. Oʻgʻil bolalar qizlarga qaraganda ikki baravar koʻproq kasallanishadi. Dunyo boʻyicha yiliga 1 million bolaga taxminan 5 ta holat qayd etiladi.
Etiologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kasallikning etiologiyasi aniq emas. Kasallikning kelib chiqishi haqida bir nechta nazariyalar mavjud. Eng ishonarli nazariya kasallikning yalligʻlanish genezi fonida paydo boʻlishidur. Baʼzi olimlar kasallikning oʻsimta tufayli paydo boʻlishini qoʻllab-quvvatlamoqda, baʼzilari esa virusli infeksiyalar kasallik paydo boʻlishiga sabab boʻladi degan nazariyani ilgari surishmoqda.
Patogenez[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kasallik patogenezining asosiy omili gistiotsitlarning koʻpayishi hisoblanadi. Ushbu gistotsitlar morfologiyasining oʻziga xos xususiyati ularning koʻp miqdordagi murakkab lipidlarni toʻplash qobiliyati hisoblanadi.
Klinik koʻrinishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kasallik juda ogʻir hisoblanib juda tez boshlanadi. Terida qichiydigan eritematozlar paydo boʻladi. Diametri 1-2 mm boʻlgan kichik populyar toshmalar ham paydo boʻladi. Ularning rangi qizil-jigarrang, baʼzi hollarda gemorragik komponentli boʻladi[2].
Terining baryer funksiyasining buzilishi va infeksiyalarga chidamliligining pasayishi tufayli kasallangan bemorda bir qancha belgilar paydo boʻladi:
- bakterial sepsis;
- tonzillit;
- limfadenopatiya;
- stomatit;
- otit;
- zotiljam;
- suyak shikastlanishi (osteolitik oʻchoqlar).
Differensial diagnostika[tahrir | manbasini tahrirlash]
Differensial diagnostika bir nechta kasalliklar bilan amalga oshiriladi:
- seboreik dermatit;
- atopik dermatit;
- Darier-White kasalligi;
- Leyner-Musso eritrodermiyasi;
- Hand-Schuller-Xristian kasalligi;
- Felti sindromi[1].
Diagnostika[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tashxis klinik koʻrinish va gistologik tekshiruv asosida qoʻyiladi. Ichki organlarning shikastlanishini baholash uchun KT va ultratovush tekshiruvi qoʻllaniladi. Suyaklarni baholash uchun rentgen tekshiruvi oʻtkaziladi.
Davolash[tahrir | manbasini tahrirlash]
Abt-Letterer-Sive kasalligini davolashning asosi glyukokortikoidlar va sitostatiklar bilan amalga oshiriladi[3].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Федеральные клинические рекомендации. Дерматовенерология: Болезни кожи. Инфекции, передаваемые половым путем. Деловой экспресс, 2015. ISBN 978-5-89644-123-6.
- ↑ {{{заглавие}}}.
- ↑ И. Ф. Шалыга, Г. В. Тищенко, Л. А. Мартемьянова, С. Ю. Турченко, Ю. Н. Авижец. БОЛЕЗНЬ ЛЕТЕРЕРА-СИВЕ // Проблемы здоровья и экологии. — 2018.