A. A. Kondratiyev haykali
A. A. Kondratiyev haykali — fuqarolar urushi qahramoni, komsomol aʼzosi A. A. Kondratiyevga oʻrnatilgan haykaltaroshlik yodgorligi. 1958-yilda Sankt-Peterburgda Sverdlovskaya qirgʻogʻi va Arsenalnaya koʻchasining burchagida jamoat bogʻida oʻrnatilgan. Yodgorlik mualliflari haykaltarosh G. D. Glikman va arxitektor Y. I. macheret.
Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yodgorlik Leningrad shahar ijroiya qoʻmitasi qarori asosida oʻrnatilgan. U fuqarolar urushi qatnashchisi, komsomol aʼzosi A. A. Kondratyevga bagʻishlangan boʻlib, u oq gvardiyachilar tomonidan qurshovda boʻlib, taslim boʻlishni istamay oʻz joniga qasd qilgan. Yodgorlikning Vyborg tomonidagi joylashuvi, Kondratyev ushbu hududda birinchi komsomol hujayralarini yaratganligi sababli tanlangan[1]. Haykaltarosh G. D. Glikman haykali ustida ishlashda Kondratiyevning otasi yordam berdi, u vafot etgan oʻgʻlining fotosuratlarini keltirdi. Bronza haykal „Monumentskulptura“ zavodida quyilgan[2]. Yodgorlik 1958-yil 12-aprelda ochilgan[1].
1977-yilda yodgorlik mintaqaviy ahamiyatga ega boʻlgan monumental sanʼat yodgorligi sifatida tan olingan[3]. 2000-yilda himoyadan olib tashlangan[4].
Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qizil granitdan yasalgan toʻrtqirrali poydevorga, yosh yigitning haykali oʻrnatilgan. U kurtka kiygan va shim mingan, yon tomonida gʻilofdagi mauzer. Yigit qoʻllarini orqasida ushlab turadi, turishi erkin[5]. U endigina jangovar harakatlar xaritasini oʻrganib chiqqanga oʻxshaydi va endi qaror qabul qilishga tayyor[6]. Bir qarashda komsomolchi timsolida qahramonlik yoʻqligiga qaramay, haykaltarosh oʻzining ichki kuchi va matonatini yetkaza oldi[5]. Yodgorlik oʻsha davrga xos boʻlgan realistik tarzda yasalgan[7].
Poydevorning old tomoniga "Fuqarolar urushi qahramoni / komsomol komissari / Sasha Kondratiev / 1900-1918 " yozuvi oʻyilgan. Haykal plintining chap tomonida yozuv bor: "sc. G. D. Glikman 1956-1957-yillar ". Haykalning balandligi 2,2 m, poydevorining balandligi 1,6 m[1].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Энциклопедия Санкт-Петербурга. Кондратьеву А. А., памятник“. 2017-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 9-noyabr.
- ↑ Skulptura i skulptori Sankt-Peterburga, 1703—2007. — S. 151
- ↑ Reshenie ispolkoma Lengorsoveta № 757 ot 24.10.1977
- ↑ „Распоряжение губернатора Санкт-Петербурга № 227-р от 06.03.2000“. 2020-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 9-noyabr.
- ↑ 5,0 5,1 Lisaevich I. I., Bexter-Ostrenko I. Yu. Pamyatniki deyatelyam nauki i kulturi // Skulptura Leningrada — Leningrad: Iskusstvo, 1963.
- ↑ Калинин Б. Н., Юревич П. П.. Памятники Ленинграда и его окрестностей : справочник, 2-е изд., Л.: Лениздат, 1965 — 76 bet.
- ↑ Isachenko V. G. Pamyatniki Sankt-Peterburga. Spravochnik. 2004. — S. 190.