Flyuroskopiya: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Fluoroscopy“ sahifasi tarjima qilib yaratildi
(Farq yoʻq)

27-May 2023, 04:02 dagi koʻrinishi

Fluoroscopy

A modern fluoroscope
Other names fluorography, cinefluorography, photofluorography.
ICD-10-PCS B?1
MeSH D005471

Flyuroskopiya -obyektning ichki qismining real vaqtda harakatlanuvchi tasvirlarini olish uchun rentgen nurlaridan foydalanadigan tasvirlash usuli. Flyuroskopiyaning ikki xil turi mavjud. Kattaroq, odatda polga, devorga yoki shipga o'rnatiladigan qurilma ko'pincha Cath Lab deb ataladi va kichikroq (lekin keyinchalik To'liq o'lchamli va Mini C-Arm deb tasniflanadi) Mobil C-Arm. Tibbiy asbobning asosiy qo'llanilishida jarrohga bemorning ichki tuzilishi va funktsiyasini asosan operatsiya vaqtida ko'rish imkonini beradi, masalan yurakning qiqarishi va kengayishini ko'rish mumkin. Bu diagnostika va terapiya uchun foydalidir va umumiy radiologiya, interventsion radiologiya va tasvirga asoslangan jarrohlikda qo'llaniladi.

Mobil C-Arm (To'liq o'lchamli va Mini C-Arm) odatda tasvirga asoslangan jarrohlik amaliyotida keng qo'llaniladi. Shu jumladan qon tomir, ortopediya, pediatriya, urologiya va boshqa ko'plab joylarda rentgen nurlaridan foydalaniladi. Ba'zi Mobil C-Arms qon tomir jarrohligi uchun qo'llanilsa-da, Mobile C-Arm ko'p hollarda inyektsiya yoki minimal invaziv jarrohlik muolajalar uchun strukturani (umurtqa va boshqa suyaklar) ko'rish imkoniyatini beradi. Ekstremal muolajalar (qo'llar va oyoqlar) uchun Mini C-qo'l ishni bajarishi mumkin, lekin yelka, son va umurtqa pog'onasi jarrohligida to'liq o'lchamli C-qo'lni talab qilinishi mumkin. [1]

Eng oddiy shaklda flyuroskop rentgen nurlari manbai va lyuminestsent ekrandan iborat bo'lib, ular orasiga bemor joylashtiriladi. Biroq, 1950-yillardan beri ko'pgina flyuroskoplar tasvirning ko'rinishini yaxshilash va uni ekranda tasvirlash uchun rentgen tasvirini kuchaytiruvchi kameralari joylashtirildi.

Fluoroskopiya rentgenografiya va rentgen-kompyuter tomografiyasiga (X-ray KT) o'xshaydi, chunki u rentgen nurlari yordamida tasvirni hosil qiladi. Asl farq shundaki, rentgenografiya plyonkada harakatsiz tasvirlarni o'rnatadi, floroskopiya esa saqlanmaydigan jonli harakatlanuvchi rasmlarni taqdim etdi. Biroq, bugungi kunda rentgenografiya, KT va floroskopiya tasvirni tahlil qilish dasturi va ma'lumotlarni saqlash va qidirish bilan raqamli tasvirlash usullaridir.

Harakat mexanizmi

Ko'rinadigan yorug'likni oddiy ko'z bilan ko'rish mumkin bo'lsa-da , u ko'pchilik ob'ektlarga (faqat shaffoflar ) ko'rinmaydi. Bundan farqli o'laroq, rentgen nurlari turli xil ob'ektlarga (masalan, inson tanasi) kirib borishi mumkin, ammo ular oddiy ko'zga ko'rinmaydi. Tasvir yaratish maqsadlarida kirishdan foydalanish uchun qandaydir tarzda rentgen nurlarining intensivligi o'zgarishlarini ko'rinadigan shaklga aylantirish kerak. Klassik plyonkali rentgenografiya bunga rentgen nurlari plyonkada olib keladigan o'zgaruvchan kimyoviy o'zgarishlar orqali erishadi va klassik floroskopiya bunga flüoresans orqali erishadi, bunda ma'lum materiallar rentgen nurlari energiyasini (yoki spektrning boshqa qismlarini) ko'rinadigan yorug'likka aylantiradi. . Ko'rish doirasini yaratish uchun lyuminestsent materiallardan foydalanish orqali flyuroskopiya nomini oldi.

Rentgen nurlari bemor orqali o'tayotganda, ular tananing turli to'qimalari orqali o'tganda yoki aks ettirilganda turli miqdorlarda zaiflashadi va lyuminestsent ekranda radiopak to'qimalarning (masalan, suyak to'qimalari ) rentgen soyasini ko'rsatadi. . Ekrandagi tasvirlar radiolyuksent to'qimalarning zaiflashtirilmagan yoki engil zaiflashgan rentgen nurlari fotoelektrik effekt orqali ekrandagi atomlar bilan o'zaro ta'sirlashib, o'z energiyasini elektronlarga beradi. Elektronlarga berilgan energiyaning katta qismi issiqlik sifatida tarqalsa-da, uning bir qismi ko'rinadigan yorug'lik sifatida chiqariladi.

Dastlabki rentgenologlar qorong'i xonalarda o'tirib yoki qizil moslashtiruvchi ko'zoynak taqib, xira floroskopik tasvirlarni ko'rish uchun ko'zlarini moslashtirdilar. Rentgen tasvirini kuchaytiruvchi vositalar ishlab chiqilgandan so'ng, tasvirlar oddiy yorug'lik ostida ko'zoynaksiz ko'rish imkoniyatini berdi. Tasvir kuchaytirgichlari bugungi kungacha (2023) qo'llanilib kelinmoqda, ko'plab yangi modellar tasvirni olish usuli sifatida II (Image Intensifier) dan foydalanmoqda, bu esa tekis panelli detektorlarga nisbatan arzonligi tufayli hali ham mashhur bo'lib kelmoqda va bu borada ko'plab munozaralar bo'lib o'tdi. II yoki Flat Detector rentgen nuriga nisbatan sezgirroq bo'ladimi, bu rentgen nurlarining dozasini kamaytirishga olib keladi.

Hozirgi vaqtda raqamli rentgenografiyaning barcha shakllarida (radiografiya, floroskopiya va KT) rentgen energiyasini ko'rinadigan yorug'likka aylantirish bir xil turdagi elektron sensorlar, masalan, rentgen nurlarini o'zgartiradigan tekis panelli detektorlar yordamida amalga oshirilishi mumkin. Nur energiyasi elektr signallariga : kompyuter tahlil qilish, saqlash va tasvir sifatida chiqarishi mumkin bo'lgan ma'lumotlarni uzatuvchi elektr tokining kichik portlashlari orqali amalga oshadi. Flüoresans luminesansning alohida holati bo'lganligi sababli, raqamli rentgen tasviri raqamli gamma-nurli tasvirga ( sintigrafiya, SPECT va PET ) o'xshaydi, chunki bu ikkala ko'rish rejimi o'rtasida ko'rinmas elektromagnitning o'zgaruvchan susayishi orqali ma'lumot uzatiladi. Turli radiozichliklarga ega bo'lgan to'qimalardan o'tayotgan nurlanish elektron sensor tomonidan kompyuter tomonidan qayta ishlanadigan va ko'rinadigan yorug'lik tasviri sifatida chiqadigan elektr signaliga aylanadi.

Tibbiy foydalanish

Jarrohlik yoki boshqa protsedura paytida harakatlanuvchi rasmlarni ko'rsatish uchun floroskopiya tibbiy tasvirlashda muhim vositaga aylandi.

Fluoroskopiya rentgen apparati implantlar uchun operatsiya paytida katta boylikdir

Jarrohlik floroskopiyasi

Floroskopiya turli xil jarrohlik amaliyotlarida, masalan, ortopedik jarrohlik va pediatrik jarrohlikda qo'llaniladi. Ularning ikkalasida ham sinishlarni kamaytirishga nazorat qilish va keng qamrovli apparatga ega bo'lgan muayyan protseduralarda foydalanish uchun ishlatiladi. 

Urologiya

Urologiyada ftoroskopiya siydik tizimi bilan bog'liq turli xil anormalliklarni aniqlash uchun retrograd pyelografiya va mikturating sistouretrografiyada qo'llaniladi. [2]

Kardiologiya

Kardiologiyada floroskopiya diagnostik angiografiya, teri orqali koronar aralashuvlar ( kardiostimulyatorlar, implantatsiya qilinadigan kardioverter defibrilatorlar va yurak resinxronizatsiya qurilmalari ) uchun ishlatiladi. [3]

Gastrointestinal floroskopiya

Flyuroskopiya orqali olingan yutish tekshiruvi.

Ftoroskopiyadan ovqat hazm qilish tizimini rentgen nurlari uchun shaffof bo'lmagan modda (odatda bariy sulfat yoki gastrografin ) yordamida tekshirish mumkin, u ovqat hazm qilish tizimiga yutish yoki klizmaa sifatida kiritiladi. Bu odatda ijobiy va salbiy kontrastdan foydalangan holda ikki tomonlama kontrast texnikasining bir qismidir. Bariy sulfat ovqat hazm qilish traktining devorlarini qoplaydi (ijobiy kontrast), bu ovqat hazm qilish traktining shaklini rentgen nurida oq yoki aniq ko'rsatishga imkon beradi. Keyin havo kiritilishi mumkin (salbiy kontrast), bu plyonkada qora ko'rinadi. Bariy ovqati yuqori ovqat hazm qilish traktini tekshirish uchun yutilgan kontrast moddaga misoldir. Eriydigan bariy birikmalari juda zaharli bo'lsa-da, erimaydigan bariy sulfat zaharli emas, chunki uning past eruvchanligi tananing uni so'rib olishiga to'sqinlik qiladi. Oshqozon-ichak traktining tekshiruvlari orasida bariyli klizmalar, defekatsiya proktogramlari, bariyli ovqatlar va yutishlar, enterokliz kiradi. [4]

Boshqa tibbiy maqsadlarda foydalanish

  • Jigar biopsiyasi ko'plab markazlarda flyuroskopik rahbarlik ostida amalga oshiriladi.
  • Oyoq, yurak va miya tomirlarining angiografiyasi . [5]
  • Periferik kiritilgan markaziy kateterni joylashtirish
  • Og'irlangan oziqlantirish trubkasini joylashtirish (masalan Dobhoff) floroskopiyasiz oldingi urinishlar muvaffaqiyatsizlikka uchraganidan keyin o'n ikki barmoqli ichakka
  • Diskografiya, intervertebral disk patologiyasini baholash uchun invaziv diagnostika usuli. [6] [7]
  • Lomber punksiyasida flyuoskopiya umurtqa pog'onasi ignalari qayerga borishi mumkinligini aniqlashga yordam beradi va bel punksiyasini muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun zarur bo'lgan urinishlar sonini kamaytirishi mumkin.

Boshqa foydalanish

Yashirin qurollar yoki bombalarni tekshirish uchun aeroport xavfsizlik skanerlarida floroskopiya ham qo'llaniladi. Ushbu mashinalar tibbiy flyuroskopiyaga qaraganda kamroq nurlanish dozalarini ishlatadi. [8] Tibbiyotda yuqori dozalarning sababi shundaki, ular to'qimalarning kontrastiga nisbatan ko'proq talabchan bo'lib, xuddi shu sababga ko'ra ular ba'zan kontrastli vositalarni talab qiladi.

Tarix

Erta davr

1890-yillarda eksperimentator (yuqori o'ngda) qo'lini floroskop bilan tekshirmoqda.
Qo'lda floresan ekran yordamida torakal floroskopiya, 1909 yil. Hech qanday radiatsiyaviy himoya qo'llanilmaydi, chunki rentgen nurlarining xavfi hali tan olinmagan.
Birinchi jahon urushi paytida o'rnatilgan o'qlarni topish uchun floroskop yordamida jarrohlik operatsiyasi, 1917 yil.
1940 yilda torakal floroskopiya.
Adrian poyafzal moslamasi floroskopi 1950 yilgacha poyabzal do'konlarida poyabzallarning mosligini tekshirish uchun ishlatilgan. Yuqori texnologiyali savdo hiylasi bo'lib, ular keraksiz radiatsiya ta'siri bilan bog'liq xavotirlar tufayli bosqichma-bosqich bekor qilindi.

Fluoroskopiyaning kelib chiqishi va rentgenografiyaning kelib chiqishi 1895 yil 8-noyabrga borib taqaladi, o'shanda Vilgelm Rentgen yoki ingliz yozuvida Rentgen keyinchalik rentgen nurlari (algebraik x o'zgaruvchisi) deb ataydigan narsaga ta'sir qilish natijasida bariy platinosiyanid ekranining floresansini payqagan. "noma'lum" degan ma'noni anglatadi). Ushbu kashfiyotdan bir necha oy o'tgach, birinchi xom floroskoplar yaratildi. Bu eksperimental floroskoplar oddiygina yupqa kartonli ekranlar bo'lib, ular ichi lyuminestsent metall tuzi qatlami bilan qoplangan, huni shaklidagi karton ko'zoynakga biriktirilgan bo'lib, u foydalanuvchi ko'ziga ushlab turadigan ko'rish moslamasi bilan xona yorug'ligini istisno qiladi. Shu tarzda olingan floroskopik tasvir juda zaif edi. Diagnostik tasvirlash uchun nihoyat takomillashtirilgan va tijoratga kiritilgan bo'lsa ham, eng qadimgi savdo miqyoslarining lyuminestsent ekranlaridan ishlab chiqarilgan cheklangan yorug'lik rentgenologni birinchi navbatda ko'zlarini o'rganish uchun tasvirlash jarayoni amalga oshiriladigan qorong'i xonada bir muddat o'tirishni talab qildi. zaif tasvirni idrok etish uchun sezgirligini oshirish. Rentgenologni ekran orqasiga joylashtirish ham rentgenologning sezilarli dozasini keltirib chiqardi.

Tekshirish joyiga ega floroskopiya xonasi.

Ma'lumotnomalar

  1. „Best C-Arm for Orthopedic Office - Mini-C or Full Sized C-Arm“ (en). JayXray.com (2020-yil 2-dekabr). Qaraldi: 2023-yil 10-yanvar.
  2. Rastinehad, Ardeshir R.. Interventional Urology (en). Springer Nature, 2022-02-08 — 36 bet. ISBN 978-3-030-73565-4. 
  3. Kapoor, Amar S.. Interventional Cardiology (en). Springer Science & Business Media, 2012-12-06. ISBN 978-1-4612-3534-7. 
  4. Levine, Marc S.. Practical Fluoroscopy of the GI and GU Tracts (en). Cambridge University Press, 2012-01-26. ISBN 978-1-107-00180-0. 
  5. Coffman, Jay D.. Peripheral Arterial Disease: Diagnosis and Treatment (en). Springer Science & Business Media, 2002-10-07. ISBN 978-1-59259-331-6. 
  6. Stretanski, Michael F.; Vu, Ly (2022), „Fluoroscopy Discography Assessment, Protocols, and Interpretation“, StatPearls, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, PMID 34283485, qaraldi: 2022-03-21
  7. Gangi, Afshin. Imaging in Percutaneous Musculoskeletal Interventions (en). Springer Science & Business Media, 2010-06-29. ISBN 978-3-540-49929-9. 
  8. Shapiro, Jacob. Radiation Protection: A Guide for Scientists, Regulators, and Physicians (en). La Editorial, UPR, 2002 — 121–122 bet. ISBN 978-0-674-00740-6. 

Tashqi havolalar