Kontent qismiga oʻtish

Hachimantai togʻi: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Keyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
„Mount Hachimantai“ sahifasi tarjima qilib yaratildi
(Farq yoʻq)

21-Oktyabr 2022, 13:50 dagi koʻrinishi

Hachimantai tog'i (yaponcha: 八幡平 Hachimantai?) Yaponiyaning Honshu shimolidagi Ou tog'laridagi Hachimantai platosi atrofida tarqalgan stratovolkanlar guruhining eng baland cho'qqisi hisoblanadi. Ushbu vulqon platosi Nasu vulqon zonasining bir qismi bo'lib, Ivate prefekturasi va Akita prefekturasi o'rtasidagi chegarada joylashgan. Vulqon 100 ta mashhur Yaponiya tog'laridan biri sifatida ro'yxatga olingan va Tovada-Hachimantai milliy bog'ining bir qismini tashkil qiladi[1].

Etimologiyasi

"Hachimantai" ismining kelib chiqishi haqida bir qancha afsonalar mavjud. Bir afsonada, so'nggi Nara davrida general Sakanoue no Tamuramaro bu hududga bir guruh Emishi jangchilarini ta'qib qilgan va mintaqaning tabiiy go'zalligidan shunchalik hayratda qolganki, u bu hududni kami Hachimanning qarorgohi bo'lishi kerakligini aytgan[2]. Boshqa bir afsonaga ko'ra, hudud "Hachiman Taro" laqabiga ega bo'lgan so'nggi Heian davri jangchisi Minamoto no Yoshiie sharafiga nomlangan[3].

Geografiyasi

Vaziyat

Hachimantai platosi taxminancTovada ko'lidan 40 kilometr (25 mi) janubda va Tazava ko'lidan 18 kilometr (11 mi) shimoli-sharqda, Hachimantai shahri, Ivate va Kazuno qishlog'i, Akita chegaralarida joylashgan. Akita-Komagatake tog'i Akita prefekturasining eng baland cho'qqisi bo'lib, janubi-g'arbda, Ivate tog'i esa janubi-sharqda joylashgan. Ikkala cho'qqi ham ba'zan Hachimantai platosining geografik perimetriga kiradi, ammo ular alohida vulqon guruhlarini tashkil qiladi[4].

Geologiya

Umuman olganda, Hachimatai platosi eroziya bilan tekislangan yoki ko'chkilar hamda lateral qoplamalar bilan deformatsiyalangan yoki yaqinda sodir bo'lgan vulqon faoliyati mahsulotlari bilan qoplangan qadimgi vulqon qalqoni hisoblanadi. Eng chuqur qatlam paleozoy cho'kindi jinslari qatlamida joylashgan uchlamchi qatlam jinslaridan iborat bo'lib, tarkibida bo'r granit bloklari mavjud. Litosfera qatlami quyi pleystotsen va golosenning kislotali piroklastik jinsidan iborat. Yer yuzasidagi vulqon darajasi magmatik jinslardan tashkil topgan, jumladan: ignimbrit va vulqon konuslari andezit, dasit va bazalt qoplamalarga ega[5]. Hachimantai platosida va uning bevosita chekkasida relef ikkita vulqon konuslari zanjiri bilan ajralib turadi, ularning biri shimoldan janubga, ikkinchisi g'arbiy-sharqiy o'q bo'ylab joylashgan va ular Hachimantai tog'i joylashgan hududda kesishadi. Shimoliy-janubiy zanjir 10 km ga qadar cho'zilgan hamda shimoldan janubga tomon Mokko tog'ini (1577 m), Morobi tog'ini (1516 m), anonim cho'qqisini (1481 m), Keson tog'ini (1448 m), Obuka tog'ini (1541 m) va Komokko tog'ini (1467 m) o'z ichiga oladi[5]. Gʻarbiy-sharq oraligʻi 15 km uzunlikka ega bo'lib, gʻarbdan sharqqa tomon Fukenoyu togʻi (1120 m), Hachimantai togʻi, Gentan togʻi (1595 m), Appi togʻi (1176 m), Ebisu togʻi (1496 m), Daikoku togʻi (1446 m), Yanomune togʻi (1397 m), Maemori togʻi (1304 m) va Nishimori togʻini (1328 m) oʻz ichiga oladi. Bu ikkinchi zanjir gʻarbga qadar choʻzilgan boʻlib, qoʻsh choʻqqisi boʻlgan Akita-Yakeyama togʻi (1366 m) stratovulqonlarni o'z ichiga oladi. Platoda yigirmadan ortiq kraterlar tarqalgan, ular ba'zan diametri bir necha metrdan 180 m gacha bo'lgan krater zanjirlarini hosil qiladi. Ushbu vulkanik chuqurliklarning aksariyati qisman ko'llar yoki botqoqlar bilan to'ldirilgan.

Tarixi

Bugungi kunda Akita-Yakeyama tog' kalderasida va uning atrofida fumarollar, issiq buloqlardan suvning aylanishi va ba'zi joylarda loy va oltingugurt konlarining qaynoq ko'lmaklari shaklida gidrotermal faollikni saqlab qolgan. O'z davrida Akita-Yakeyama tog'ida sakkizdan ortiq portlashlar qayd etilgan, xususan, 1678-yilda, uchtasi XIX asrda va beshtasi yigirmanchi asrda qayd etilgan, lekin Hachimantai tog'ining o'zida portlash kuzatilmagan. Biroq, Yaponiya meteorologiya agentligi, 2003-yildan beri xalqaro standartlarga muvofiq, agar vulqon so'nggi 10 000 yil yoki undan ko'proq vaqt davomida Golosen davrida otilib chiqqan bo'lsa yoki sezilarli geotermal faollikni ko'rsatsa, faol deb hisoblaydi. Shunga ko'ra, butun Hachimantai platosi (shu jumladan Hachimantai tog'i) Yaponiyadagi faol vulqonlar ro'yxatiga kiritilgan.

Inson faoliyati

Mineral qazib olish

1882-yilda izlanuvchi qishloq aholisi Matsuo qishlog'ida, Chausu tog'ining janubi-sharqiy yonbag'irlari etagida oltingugurtning tabiiy ko'rinishini topdi. Konni keng miqyosda ekspluatatsiya qilish 1914-yilda Matsuo konining ochilishi bilan boshlandi, u yerda shuningdek temir va mis zahiralari ham topilgan. Konda eng ko'pi bilan 1500 kishi ishlagan, ammo 1971-yilda kon faoliyati yakunlangan[6].

Turizm

Hachimantai hududiga Kazuno, Hachimantai, Semboku va Morioka shahar markazlaridan kirish mumkin. Aspite liniyasi - bu 27 km uzunlikdagi tog'li hudud bo'lib, u o'zining kuzgi manzarasi va bahorda baland qor qoplamasi bilan ajralib turadigan hududdan o'tadi[7].

Qishki sport turlari

Apppi Kogen chang'i kurorti Yaponiyadagi eng yirik kurortlaridan biri bo'lib, 21 ta chang'i uchish va 45 kilometrlik yo'laklarga ega, shuningdek, bu yerda oltita liftga xizmat ko'rsatadi[8]. Hachimantai kurortida ikkita hudud mavjud. Panorama chang'i zonasida yettita chang'i uchish yo'lagi va to'rtta lift mavjud bo'lib, yangi boshlanuvchilar orasida juda mashhur. Shimokura chang'i zonasi uchta chang'i uchish yo'lagi va uchta liftga ega bo'lib, o'rta va ilg'or chang'ichilar orasida mashhurdir[9].

Onsen

Hachimantai platosi ayniqsa faol geotermal hudud boʻlgani uchun anʼanaviy issiq buloqlar kurortlari keng tarqalgan boʻlib, ularning baʼzilari 250 yildan ortiqroq tarixga ega. Suvning harorati va tarkibi har bir joyida bir-biridan farq qiladi. Hachimantai onsen oltingugurtli buloqdir. Appi onsen oddiy ishqoriy buloq bo'lib, Shin-Appi onsen esa juda sho'r suvga ega. 1400 metr balandlikdagi Toshichi onseni Tohoku mintaqasidagi eng baland hududda joylashgan buloq hisoblandi[10].

Atrof-muhitni muhofaza qilish

Hachimantai tog'i va uning yaqin atrofi 1936-yil fevralidan beri Tovada-Hachimantay milliy bog'i hududi hisobiga muhofaza ostiga olingan bo'lib, u ikki zonaga bo'lingan 855,34 km2 maydonni egallaydi, ularning biri Akita va Aomori prefekturalaridagi Tovada krater ko'lini o'z ichiga olsa, ikkinchisi baland Hachimantai vulqon platosidan tashkil topgan. Hachimantai platosi ko'plab yovvoyi qush turlarining birgalikda yashashi uchun biotop hudud bo'lib, uning o'rmonlari va suv-botqoqlari turli xil o'simliklar turlari, shu jumladan alp o'simliklarining bir nechta navlari uchun unumdor zamin yaratadi.

Gallereya

  • Xachimantay vulqon guruhi
    Xachimantay vulqon guruhi
  • Hachiman hovuzi
    Hachiman hovuzi
  • Xachimantay tog'ining cho'qqisi
    Xachimantay tog'ining cho'qqisi

Yana qarang

  • Yaponiyadagi vulqonlar ro'yxati
  • Yaponiyadagi tog'lar ro'yxati

Manbalar

  1. ↑ Campbell, Allen. Japan: An Illustrated Encyclopedia. Kodansha, 1993 — 484 bet. ISBN 406205938X. 
  2. ↑ „Protecting the past and creating the future“ (English). Arts and Traditions. Hachimantai City (2010-yil 6-yanvar). Qaraldi: 2017-yil 28-mart.
  3. ↑ {{Veb manbasi}} andozasidan foydalanishda sarlavha= parametrini belgilashingiz kerak. „{{{title}}}“ (Japanese). 八幡平. Iwate Prefecture. 2016-yil 14-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 28-mart.
  4. ↑ „Highlights of Towada-Hachimantai National Park“ (English). Towada-Hachimantai National Park. Ministry of the Environment of Japan. Qaraldi: 2017-yil 28-mart.
  5. ↑ 5,0 5,1 Masao Ban, Akihiko Fujinawa and Tsukasa Ohba, Active Volcanoes in Northeast Japan, Bulletin of the Volcanological Society of Japan, Tokyo, The volcanological society of japan, vol. 58, no B1-1-34, 2013
  6. ↑ Tateo Yamanaka. Chemolithoautotrophic Bacteria: Biochemistry and Environmental Biology. Springer Science & Business Media, 28 August 2008 — 97– bet. ISBN 978-4-431-78541-5. 
  7. ↑ „Hachimantai Aspite Line; Fall Colors and the Corridor of Snow ( Hachimantai City )“ (English). A Trip to Iwate. Iwate Prefecture Tourism Portal. Qaraldi: 2017-yil 28-mart.
  8. ↑ „Hachimantai Hot Springs and Appi Hot Springs ( Hachimantai City )“ (English). A Trip to Iwate. Iwate Prefecture Tourism Portal. Qaraldi: 2017-yil 28-mart.
  9. ↑ „Hachimantai Resort ( Panorama Ski Area/Shimokura Ski Area ) ( Hachimantai City )“ (English). A Trip to Iwate. Iwate Prefecture Tourism Portal. Qaraldi: 2017-yil 28-mart.
  10. ↑ „Appi Kogen Ski Resort ( Hachimantai City )“ (English). A Trip to Iwate. Iwate Prefecture Tourism Portal. 2017-yil 16-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 28-mart.

Tashqi havolalar

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Hachimantai_togʻi&oldid=3105171" dan olindi