Victor Turner: Versiyalar orasidagi farq
„Victor Turner“ sahifasi tarjima qilib yaratildi |
(Farq yoʻq)
|
12-Sentyabr 2022, 11:31 dagi koʻrinishi
Viktor Vitter Tyorner (1920-yil 28-may – 1983-yil 18-dekabr) Shotlandiya madaniy antropologi boʻlib, oʻzining ramzlar va marosimlar haqidagi ishlari bilan mashhur edi. Uning ishi, Klifford Geertz va boshqalar bilan bir qatorda, ko'pincha ramziy va izohli antropologiya deb ataldi.
Yoshlik yillari
Viktor Tyorner Glazgoda ( Shotlandiya ) tug'ilgan, Norman va Violet Tyornerning o'g'li bo'lgan. Uning otasi elektrotexnika muhandisi va onasi Shotlandiya milliy o'yinchilariga asos solgan repertuar aktrisasi edi. Tyorner dastlab London Universitet kollejida she'riyat va klassikani o'rgangan.
1941-yilda Tyorner Ikkinchi Jahon urushiga chaqirildi va 1944-yilgacha jangovar bo'lmagan. Uch yillik xizmati davomida u urush paytida "yer qizi" sifatida xizmat qilgan Edit Broklsbi Devis bilan uchrashdi va unga uylandi. Ularning besh farzandi orasida olim Robert Tyorner, shoir Frederik Tyorner va Gucher kollejining antropologiya professori Rori Tyorner bor.
Tyorner 1946-yilda antropologiyaga yangi e'tibor bilan Universitet kollejiga qaytib keldi. Keyinchalik Manchester universitetida antropologiya bo'yicha aspiranturani davom ettirdi. [1] [2]
Karyera
Tyorner Zambiyada (o'sha paytda Shimoliy Rodeziya) Rodos-Livingston institutida tadqiqotchi bo'lib ishlagan. Aynan shu lavozim orqali Tyorner Zambiyaning Ndembu xalqini umrbod o'rganishni boshladi. 1955-yilda Manchester universitetida doktorlik dissertatsiyasini tamomlagan. O'z davrining ko'plab Manchester antropologlari singari, u ham mojarolar bilan shug'ullangan. U Ndembu qishlog'i aholisi o'rtasidagi mojaro va inqirozni hal qilishning ramziyligini hisobga olish uchun ijtimoiy dramaning yangi konsepsiyasini ishlab chiqdi.
Tyorner o'z karyerasini marosimlarni o'rganish bilan o'tkazdi. 1950-yillarning oxirida Chikago universiteti professori sifatida Tyorner oʻzining udum va marosimlarini oʻrganishni jahon dinlari va diniy qahramonlar hayotiga tatbiq qila boshladi. U rafiqasi bilan 1958-yilda katoliklikni qabul qilgan [3] [4]
Tyorner Arnold van Gennepning o'tish marosimlarining uch tomonlama tuzilishini va liminal fazadagi nazariyalarni kengaytirdi. Van Gennepning tuzilishi pre-liminal faza (ajralish), liminal faza (o'tish) va post-liminal fazadan (reinkorporatsiya) iborat edi. Tyornerning ta'kidlashicha, chegaraviylikda, ikki faza o'rtasidagi o'tish holatida, shaxslar "orada va o'rtasida" edi: ular ilgari bir qismi bo'lgan jamiyatga tegishli emas edilar va ular hali bu jamiyatga qayta qo'shilmagan. Liminallik - bu kamtarlik, yolg'izlik, sinovlar, jinsiy noaniqlik va kommunitas bilan tavsiflangan noaniq davr. [2]
Tyorner, shuningdek, sodiq etnograf bo'lgan va marosimlar ustida ishlagan. U rafiqasi Edit LB Tyorner bilan birgalikda “Xristian madaniyatida tasvir va haj” (1978) asarini yozgan.
O'limi
Tyorner 1983-yil 18-dekabrda Virjiniya shtatining Charlottesville shahrida vafot etdi. O'limidan so'ng, uning bevasi Edith Tyorner antropolog sifatida o'z karyerasini boshladi. U Viktorning "tajriba antropologiyasi" asosida "communitas" nashrini ishlab chiqdi. [5]
Ta'sir doirasi
Muallif Chak Palahnikning “ The Believer ” jurnalida shunday so‘zlaridan iqtibos keltirgan: “Men ko‘pincha liminal va liminoid hodisalar haqida ko‘p yozgan Viktor Tyornerning asarlarini dramatizatsiya qilaman”. [6] Tyornerning chegaraviylik va ishlash bo'yicha ishi Performans tadqiqotlari sohasidagi o'zgarishlarga kuchli ta'sir ko'rsatdi [7], ayniqsa Richard Shechner bilan do'stligi va professional hamkorligi tufayli u marosim va teatr o'rtasidagi munosabatlarni o'rgangan. [8]
Viktor Tyorner mukofoti
Etnografik yozuv bo'yicha Viktor Tyorner mukofoti har yili Gumanistik Antropologiya Jamiyati (SHA) tomonidan beriladi. Muvofiq asarlar "turli janrlarda nashr etilgan kitoblar, jumladan etnografik monografiyalar, hikoyalar, insholar, biografiyalar, xotiralar, she'rlar va dramalar". [9] Kirin Narayanning “ Hikoyachilar, azizlar va kaltaklar: hind diniy taʼlimotidagi xalq hikoyasi” (1989) 1990-yilda Viktor Tyorner mukofotining birinchi sovrindori [10] [11] edi.
Nashrlari
- Ramzlar o'rmoni: Ndembu marosimining aspektlari (1967), Kornel universiteti nashriyoti 1970 yil qog'oz muqovasi:ISBN 0-8014-9101-0
- Afrika jamiyatida bo'linish va davomiylik (1968), Manchester universiteti nashriyoti
- Azob barabanlari: Zambiya Ndembu o'rtasidagi diniy jarayonlarni o'rganish (1968), Clarendon PressISBN 0-8014-9205-X
- Ritual jarayon: tuzilma va anti-tuzilish (1969), Aldine tranzaksiyasi 1995 qog'ozli nashr:ISBN 0-202-01190-9
- Dramalar, maydonlar va metaforalar: Inson jamiyatidagi ramziy harakat (1974), Kornel universiteti nashriyoti, 1975 yil qog'oz muqovasi:ISBN 0-8014-9151-7
- Xristian madaniyatida tasvir va ziyorat (1978), Edith LB Tyorner (hammuallif), Columbia University Press 1995 qog'oz muqovasi:ISBN 0-231-04287-6
- Ritualdan teatrgacha: O'yinning insoniy jiddiyligi (1982), PAJ nashrlari qog'oz muqovasi:ISBN 0-933826-17-6
- Liminality, Kabbalah va Media (1985), Akademik matbuot
- Ishlash antropologiyasi (1986), PAJ nashrlari qog'oz muqovasi:ISBN 1-55554-001-5
- Tajriba antropologiyasi (1986), Illinoys universiteti Press 2001 qog'oz muqovasi:ISBN 0-252-01249-6
Manbalar
- ↑ Turner, Edith „The Literary Roots of Victor Turner's Anthropology“,. Victor Turner and the Construction of Cultural Criticism Kathleen M. Ashley: . Indianapolis: Indiana University Press, 1990 — 163–169 bet.
- ↑ 2,0 2,1 Moore, Jerry D. „Victor Turner: Symbols, Pilgrims, and Drama“,. Visions of Culture. Lanham, MD: AltaMira Press, 2012 — 224–234 bet. Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name "vc" defined multiple times with different content - ↑ Timothy Larsen. The Slain God: Anthropologists and the Christian Faith. OUP Oxford, 28 August 2014 — 182–198 bet. ISBN 978-0-19-163205-1.
- ↑ Bjørn Thomassen. Liminality and the Modern: Living Through the In-Between. Routledge, 6 May 2016 — 78–80 bet. ISBN 978-1-317-10504-6.
- ↑ Turner, Edith. Communitas: The Anthropology of Collective Joy. New York: Palgrave Macmillan., December 2011.
- ↑ „Issues“.
- ↑ Companion Websites (2012-12-17), Performance Studies: An Introduction - Victor Turner's Social Drama, qaraldi: 2018-10-10
- ↑ York. „Performance and performativity - a method to study the media and how the abolition of slavery has been commemorated“ (en-GB). www.history.ac.uk. Qaraldi: 2018-yil 10-oktyabr.
- ↑ „Welcome! | Society for Humanistic Anthropology“ (en-US). sha.americananthro.org. Qaraldi: 2018-yil 23-sentyabr.
- ↑ Director (Research Services Division). „Professor Kirin Narayan“ (en-US). researchers.anu.edu.au. Qaraldi: 2018-yil 23-sentyabr.
- ↑ „SHA Prize Winners | Society for Humanistic Anthropology“ (en-US). sha.americananthro.org. Qaraldi: 2018-yil 23-sentyabr.
Havolalar
- Babcock, Barbara A., & Macaloon, John J (January 1987), „Commemorative essay: Victor W. Turner (1920-1983)“, Semiotica, 65 (1–2): 1–28, doi:10.1515/semi.1987.65.1-2.1, ISSN 1613-3692
{{citation}}: CS1 maint: multiple names: authors list () - Victor Turner, by Beth Barrie Archived 23 November 2016 at the Wayback Machine
- Deflem, Mathieu. 1991. "Ritual, Anti-Structure, and Religion: A Discussion of Victor Turner’s Processual Symbolic Analysis." Journal for the Scientific Study of Religion 30(1):1-25.
- St John, Graham (ed.) 2008. Victor Turner and Contemporary Cultural Performance Archived 7 May 2010 at the Wayback Machine. New York: Berghahn. ISBN 1-84545-462-6ISBN 1-84545-462-6.
- St John, Graham. “Victor Turner.” In Oxford Bibliographies in Anthropology. Ed. John Jackson. New York: Oxford University Press.