Katta kartografiya

Volumetrik kartografiya ikki oʻlchovli tasvirlarni uch oʻlchamli obektlarga aylantirish imkonini beruvchi dasturiy taʼminot turidir^[1]. Masalan, rentgen tasviri olingan obʼektning eng kichik detallarini ochib berishi mumkin^[2]^[3] va tegishli kompyuter dasturi bu tasvirlarni qatlamlarga aylantira oladi, bu jarayon deyiladi volumetrik koʻrsatish.

3D kartografiya yordamida qoʻlyozmalarni qayta tiklash[tahrir | manbasini tahrirlash]

3D xaritalashdan foydalanishning eng mashhur misollaridan biri bu Isroildagi Eyn Gedi jamoasidan kuygan pergament varaqlarini qayta tiklashdir. Qadimgi Eyn Gedi miloddan avvalgi 7-asrdan beri mavjud boʻlgan. e. va oʻz tarixi davomida u bosqinchilar tomonidan bir necha marta vayron qilingan. Miloddan avvalgi 800-yillarda shahar Vizantiya imperatori Yustinian I tomonidan vayron qilingan va sinagogadagi yongʻinda pergament qogʻozlari yonib ketgan. Ushbu kuygan oʻramlarning qoldiqlari 1970-yilda qazishmalar paytida arxeologlar tomonidan topilgan. Yonib ketgan oʻramlar shunchalik moʻrt ediki, ular teginganda parchalanib ketdi va ularni mexanik ravishda ochish va oʻqish mumkin emas edi.

Volumetrik kartografiya yordamga keldi. 2016-yilda Kentukki universiteti tadqiqotchisi B. Seals En-Gedi Scroll^[4]^[5].

Texnologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Volumetrik skanerlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rentgen mikrotomografiyasi (Micro-CT) skaner namunaning uch oʻlchamli tasvirini yaratadi. Rentgen skaneri 10 mikrongacha boʻlgan kichik nuqtalarni hosil qilishi mumkin.

Segmentatsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sirtlar kichik uchburchaklarga boʻlinadi, natijada sirt hosil qiluvchi uchburchak mash hosil boʻladi.

Teksturalash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toʻrdagi har bir nuqtaga ogʻirlik beriladi, bu nuqtada yozuv mavjudligi ehtimolini koʻrsatadi.

Tekislash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toʻr yuzasi tekislikda koʻrsatiladi.

Birlashish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qayta tiklangan yuzaning qismlari bitta tasvirga birlashtiriladi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ „Digitally unwrapped scroll reveals earliest Old Testament scripture“. Science X (21-sentabr 2016-yil). 2021-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-mart.
↑ Mocella, Vito; Brun, Emmanuel; Ferrero, Claudio; Delattre, Daniel (2015). „Revealing letters in rolled Herculaneum papyri by X-ray phase-contrast imaging“. Nature Communications. 6-jild. 5895-bet. Bibcode:2015NatCo...6.5895M. doi:10.1038/ncomms6895. ISSN 2041-1723. PMID 25603114.
↑ Nicholas Wade.. „Unlocking Scrolls Preserved in Eruption of Vesuvius, Using X-Ray Beams“. The New York Times (20-yanvar 2015-yil). 2021-yil 1-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-mart.
↑ Nicholas Wade.. „Modern Technology Unlocks Secrets of a Damaged Biblical Scroll“. The New York Times (21-sentabr 2016-yil). 2020-yil 8-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-mart.
↑ Seales, W. B.; Parker, C. S.; Segal, M.; Tov, E.; Shor, P.; Porath, Y. (2016). „From damage to discovery via virtual unwrapping: Reading the scroll from En-Gedi“. Science Advances. 2-jild, № 9. e1601247-bet. Bibcode:2016SciA....2E1247S. doi:10.1126/sciadv.1601247. ISSN 2375-2548. PMC 5031465. PMID 27679821.

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

[1] „Digitally unwrapped scroll reveals earliest Old Testament scripture“. Science X (21-sentabr 2016-yil). 2021-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-mart.

[MocellaBrun2015-2] Mocella, Vito; Brun, Emmanuel; Ferrero, Claudio; Delattre, Daniel (2015). „Revealing letters in rolled Herculaneum papyri by X-ray phase-contrast imaging“. Nature Communications. 6-jild. 5895-bet. Bibcode:2015NatCo...6.5895M. doi:10.1038/ncomms6895. ISSN 2041-1723. PMID 25603114.

[3] Nicholas Wade.. „Unlocking Scrolls Preserved in Eruption of Vesuvius, Using X-Ray Beams“. The New York Times (20-yanvar 2015-yil). 2021-yil 1-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-mart.

[4] Nicholas Wade.. „Modern Technology Unlocks Secrets of a Damaged Biblical Scroll“. The New York Times (21-sentabr 2016-yil). 2020-yil 8-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-mart.

[SealesParker2016-5] Seales, W. B.; Parker, C. S.; Segal, M.; Tov, E.; Shor, P.; Porath, Y. (2016). „From damage to discovery via virtual unwrapping: Reading the scroll from En-Gedi“. Science Advances. 2-jild, № 9. e1601247-bet. Bibcode:2016SciA....2E1247S. doi:10.1126/sciadv.1601247. ISSN 2375-2548. PMC 5031465. PMID 27679821.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]