Suat Dervish

Suat Dervish
Tavalludi	1905-yil; Ottoman Empire shahri Istanbul
Vafoti	23-iyul 1972 (yoshi 66–67); Istanbul, Turkiya
Fuqaroligi	Turkiya
Kasbi	Jurnalist, romanshunos

Suat Dervish (1905-1972) turk romanshunosi, jurnalisti va siyosiy faol ayollardan boʻlib, 1970-yilda tashkil etilgan Sotsialistik ayollar uyushmasi asoschilaridan edi^[1].

Oilasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Suat Dervish 1905-yilda Istanbulda tavallud topgan^[2]. U aristokratlar oilasida tugʻilgan^[3]. Uning otasi Ismoil Dervish ginekolog va Istanbul universiteti tibbiyot fakulteti professori edi^[1]. Uning onasi Xesna Xonimning Usmonli sultoni Abdulazizning atrofidagi choʻrilarning birini qizi edi^[1]. Suatning Germaniyadagi bir qancha konservatoriyalarda musiqiy taʼlim olgan Hamiyat ismli singlisi bor edi. Uning ota-onasining munosabatlari monogam edi va ular Suatni qoʻllab-quvvatlagan ishonchli oila sifatida tasvirlangan^[1]. Darvish bolaligida burqa kiyib yurardi^[3].

Dervish adabiyot, musiqa, fransuz va nemis tillaridan xususiy darslar oldi. 1919-1920-yillarda u singlisi Hamiyat bilan Germaniyada yashagan va Berlin universitetida talaba edi^[1]. U Germaniya jurnallari, jumladan Berliner Zeitung uchun Turkiya haqida yozishni boshladi va 1920-yilda oʻzining „ Qora kitob“ nomli birinchi kitobini nashr etdi^[1]. U 1920-1932-yillar orasida yana oʻnta romanini chop etadi^[1]. Darvishning ilk romanlarida gender tenglik, tabaqa va ayol psixologiyasi mavzulari olib yoritib chiqildi. Ular, shuningdek, koʻpincha u yozgan davr uchun odatiy boʻlmagan shahar muhitidan foydalanishgan. Taqrizchi „Holida Edibdan [oʻsha davrning eng mashhur ayol yozuvchisi]dan koʻra xolis va zamonaviyroq boʻlgan [Suat Dervish] chuqurroq emas“, deb taʼkidlagan^[1]. U mustaqil jurnalist sifatida ham ishlagan. U xabar bergan voqealar orasida Birinchi jahon urushidan keyingi Turkiya taqdiri hal qilingan Lozanna konferensiyasi ham bor edi^[1]. Uning ilk romanlari turkiy tilda birinchi gotik romanlar deb atalgan^[4].

Kitoblari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qora kitob (1921)
Ne Bir Ses Ne Bir Nefes (1923)
Hiçbiri (1923)
Ahmad Ferdi (1923)
Behireʼnin Talibleri (1923)
Fatmaning kunahi (1924)
Ben mi (1924)
Buhron kechasi (1924)
Gonül Gibi (1928)
Emine (1931)
Hiç (1939)
Chilgʻin Gibi (1934)
Yalının Gölgesi (1958)
Fosforlu Cevriye (1968)
Anqara Mahpusu (1968; birinchi marta fransuz tilida 1957-yilda nashr etilgan)

Oʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Suat Dervish 1972-yil 23-iyulda Istanbulda vafot etgan va u Ferikoʻy qabristoniga dafn qilingan^[5].

Uning merosi 1990-yil va 2000-yillarda koʻproq mashhur boʻldi, chunki unga koʻproq tadqiqotchilar qiziqish bildirishdi^[1]. U yahudiy asli turk muallifi Liz Behmoarasning Bir Kadın Bir Dönem: Suat Derviş (Ayol, bir davr: Suat Derviş) nomli biografik kitobiga mavzu boʻlgan^[3].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Berktay, Fatmagül (2006). "DERVİŞ, Suat (Saadet Baraner) (1905–1972)". in De Haan. A Biographical Dictionary of Women’s Movements and Feminisms. Budapest: Central European University Press. 109–113 b. ISBN 978-963-7326-39-4. https://archive.org/details/biographicaldict0000unse_u3f7/page/109. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Encyclopedia" defined multiple times with different content
↑ Nazlı Eylem Taşdemir „Suat Derviş (1905-1972): A Friend of Soviet Union“,. Proceedings of Papers of International Conference on Knowledge and Politics in Gender and Women’s Studies 2015. Ankara: GSSS, ODTÜ, 2015 — 745 bet. ISBN 978-975-429-353-1.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 „Ottoman women in postcards compiled in book“. Daily Sabah. Qaraldi: 2017-yil 11-yanvar. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Sabah" defined multiple times with different content
↑ Akdik. „Kadın ve korku“. Radikal. 2017-yil 13-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-yanvar.
↑ „Ölümünün ellinci yılında "Suat Derviş"“ (tr). Gazete Kadıköy (2022-yil 1-iyun). Qaraldi: 2024-yil 20-mart.

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

[Encyclopedia-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Berktay, Fatmagül (2006). "DERVİŞ, Suat (Saadet Baraner) (1905–1972)". in De Haan. A Biographical Dictionary of Women’s Movements and Feminisms. Budapest: Central European University Press. 109–113 b. ISBN 978-963-7326-39-4. https://archive.org/details/biographicaldict0000unse_u3f7/page/109. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Encyclopedia" defined multiple times with different content

[2] Nazlı Eylem Taşdemir „Suat Derviş (1905-1972): A Friend of Soviet Union“,. Proceedings of Papers of International Conference on Knowledge and Politics in Gender and Women’s Studies 2015. Ankara: GSSS, ODTÜ, 2015 — 745 bet. ISBN 978-975-429-353-1.

[Sabah-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 „Ottoman women in postcards compiled in book“. Daily Sabah. Qaraldi: 2017-yil 11-yanvar. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Sabah" defined multiple times with different content

[4] Akdik. „Kadın ve korku“. Radikal. 2017-yil 13-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-yanvar.

[5] „Ölümünün ellinci yılında "Suat Derviş"“ (tr). Gazete Kadıköy (2022-yil 1-iyun). Qaraldi: 2024-yil 20-mart.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]