Shush

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Shush

شوش
Shahar
32°11′41″N 48°14′51″E / 32.19472°N 48.24750°E / 32.19472; 48.24750 G OKoordinatalari: 32°11′41″N 48°14′51″E / 32.19472°N 48.24750°E / 32.19472; 48.24750 G O
Mamlakat Eron
uston Xuziston
shahriston Shush
baxsh Markaziy tuman
Hukumat
Maydon 3,652 km2 (1,410 mi²)
Rasmiy til(lar)i fors tili
Aholisi
 (2021)
79 048[1]
Vaqt mintaqasi UTC+3:30
Telefon kodi +98
Shush xaritada
Shush
Shush

Shush (forscha: شوش; Shush, Shoosh nomi bilan ham romanizatsiya qilingan, Eronning Xuziston viloyatining Shush shahristoni Markaziy tumandagi shahar. Ham tuman, ham shahriston markazi vazifasini bajaradi[2]. Qadimgi Suza shahri[3] yaqinida.

2006-yilgi Milliy aholini roʻyxatga olish vaqtida shahar aholisi 10 889 xonadonda yashovchi 53 897 kishini tashkil qilgan[4]. 2011-yilgi aholini roʻyxatga olishda 14 563 ta xonadondan iborat 59 161 kishi bor edi[5]. 2016-yilgi aholini roʻyxatga olish vaqtida 21 649 ta xonadonga boʻlingan 77 148 kishi istiqomat qilgan[6].

Shaharning iqtisodiy oʻsishiga Tehron—Xurramshahr avtomobil yoʻli va Trans-Eron temir yoʻli vokzali qurilishi sabab boʻldi. Shahar yaqinida Muhammad Rizo Pahlaviy hukumati gidroenergetika uchun Diz toʻgʻonini qurdi (1959 va 1963-yillarda qurilgan), bu qurilish oʻz vaqtida Erondagi eng yirik qurilish loyihasi boʻlgan[7]. Toʻgʻon qurib bitkazilganidan soʻng hududda zamonaviy sugʻorish tizimi qurildi va agrobiznes rivojlandi. Shush tuyalar uchun ham qulay joy boʻlib, bu hududda 3000 dan ortiq tuya bor, ularning aksariyati Chenan Shush hududidagi Ankush qishlogʻida.

Turizm ham muhim iqtisodiy faoliyat boʻlib, Doniyor maqbarasi, III asr shoiri Debel Xozaiyning qabri, 14- yoki 13-asrlarga oid qadimiy Elamning Chogʻa Zanbil zikkurati, qadimiy Suza shahri xarobalari va arxeologik manzilgohi bilan bogʻliq. Suza yaqinida joylashgan Chogʻa Zanbil 1979-yilda YuNESKOning Jahon merosi roʻyxatiga kiritilgan birinchi Eron yodgorligi edi.

Shushning ob-havosi juda issiq yoz bilan xarakterlanib, bu fazlda harorat 50 daraja Selsiydan yuqori boʻlishi mumkin. Qishi esa yumshoq va yomgʻirli. Bu shaharda qor yogʻishi juda kam uchraydigan hodisa. Ammo 2020-yilda Shush shahri birinchi marta qor yogʻishiga guvoh boʻldi va bu shahar aholisini mamnun qildi[8].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Statistical Center of Iran > Home“.
  2. Habibi, Hassan „Approval of the organization and chain of citizenship of the elements and units of the national divisions of Khuzestan province, centered in the city of Ahvaz“ (fa). Islamic Parliament Research Center. Ministry of Interior, Political and Defense Commission of the Government Board. 2014-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 25-yanvar.
  3. Shush can be found at GEOnet Nom Serveri, at this link, by opening the Advanced Search box, entering "-3085498" in the "Unique Feature Id" form, and clicking on "Search Database".
  4. „Census of the Islamic Republic of Iran, 1385 (2006)“ (fa) (Excel). AMAR. The Statistical Center of Iran. 2011-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-sentyabr.
  5. „Census of the Islamic Republic of Iran, 1390 (2011)“ (fa) (Excel). Syracuse University. The Statistical Center of Iran. 2023-yil 15-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-dekabr.
  6. „Census of the Islamic Republic of Iran, 1395 (2016)“ (fa) (Excel). AMAR. The Statistical Center of Iran. 2019-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-dekabr.
  7. „The Dez Multipuropose Dam Project in Iran“. San Jose State University. Qaraldi: 2015-yil 13-yanvar.
  8. „بارش برف در خوزستان مردم را غافلگیر کرد - تسنیم“ (fa). خبرگزاری تسنیم | Tasnim. Qaraldi: 2024-yil 29-fevral.