Sankt-Peterburgdagi portlash (2023)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
2023-yilgi Sankt Peterburgdagi portlash
Sankt-Peterburgdagi portlash (2023) is located in European Russia
Sankt-Peterburgdagi portlash (2023)
Sankt-Peterburgdagi portlash (2023) (European Russia)
Sankt-Peterburgdagi portlash (2023) is located in Central Saint Petersburg
Sankt-Peterburgdagi portlash (2023)
Sankt-Peterburgdagi portlash (2023) (Central Saint Petersburg)
Joylashgan Universitet sohili koʻchasi 25, Strit-fud bare №1 kafesi, Sankt Peterburg, Rossiya
Koordinatlar 59°56′12″N 30°17′12″E / 59.93667°N 30.28667°E / 59.93667; 30.28667 G OKoordinatalari: 59°56′12″N 30°17′12″E / 59.93667°N 30.28667°E / 59.93667; 30.28667 G O
Sana 2023-yil 2-aprel
Nishon Vladlen Tatarskiy
Hujum turi
 Portlash
Jarohat olganlar
 42
Qurbonlar 1 nafar (tasdiqlangan)
Qatnashgan Nomaʼlum
Ayblanuvchi Darya Trepova
Sabab Rossiyaning Ukrainaga bosqiniga qarshilik (gumon)

2023-yilning 2-aprelida Rossiyaning Sankt-Peterburg shahridagi Universitetskaya sohili koʻchasida joylashgan Strit-fud bare №1 kafesida portlash sodir boʻldi. Portlash oqibatida rossiyalik harbiy bloger Vladlen Tatarskiy, haqiqiy ismi Maksim Fomin, halok boʻldi[1][2][3], 42 kishi jarohat oldi, ulardan 24 nafari kasalxonaga yotqizildi, olti nafari ogʻir ahvolda[4][5][6].

Rossiya Milliy aksilterror qoʻmitasi (MOQ) hujumda Ukraina razvedka xizmatlari va Aleksey Navalniy tarafdorlarini aybladi. Kreml matbuot kotibi Dmitriy Peskov buni „terrorchilik harakati“ deb atadi[7]. Ukraina prezidenti maslahatchisi Mixaylo Podolyak hujumni „ichki terrorizm“ va „ichki siyosiy kurash“ deb atagan boʻlsa, Navalniyning ittifoqchilari ayblovni rad etib, hujum ortida Rossiyaning oʻz razvedka xizmatlari turganini aytishdi[7]. Milliy Respublika armiyasi (MRA) hujum uchun javobgarlikni oʻz zimmasiga oldi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asosiy maqola: 2022-yilgi belarus va rus partizanlik harakati

2022-yilda bir qancha rossiyalik tadbirkorlar sirli ravishda oʻlgan edi[8][9][10]. Bundan tashqari, Ukraina urush tarafdorlariga qarshi hujumlar ortida turganlikda ayblangan edi. Masalan, Darya Duginaning oʻldirilishi voqeasi kabi[11][12].

Vladlen Tatarskiy Telegram ijtimoiy tarmogʻida 560 000 dan ortiq obunachiga ega boʻlgan nufuzli rossiyalik harbiy bloger edi[13]. Oʻlimidan oldin Ukrainaga bostirib kirishdagi Rossiya strategiyasini tanqid qilgan, lekin ayni paytda bosqinning sodiq tarafdori ham edi[13][14].

Portlash sodir boʻlgan kafe Yevgeniy Prigojinga tegishli boʻlgan[15]. Cyber Z Front munozaralar klubi dam olish kunlarida ushbu kafeda toʻplanadi[15].

Portlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bir qancha manbalar, jumladan, Rossiya rasmiylariga koʻra[16], Vladlen Tatarskiyga nomaʼlum ayol haykalcha sovgʻa qilgan va u keyinchalik portlagan deb taxmin qilinadi[17][18]. Xabarlarga koʻra, haykalcha ichidagi portlovchi moddalar kuchi trotil ekvivalentida 200 grammdan oshgan[16]. Portlash oqibatida kafening old qismiga jiddiy zarar yetgan[13]. Mahalliy vaqt bilan soat 18:13da voqea joyiga politsiya chaqirilgan[19].

Qurbonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sogʻliqni saqlash vazirligi maʼlumotlariga koʻra, bir kishi (Tatarskiy) vafot etgan. 2-aprel oqshomida yaradorlar soni 42 nafarga yetdi[4][5][6]. 24 nafar yarador kafedan Sankt-Peterburgdagi tibbiyot muassasalariga olib ketilgan. Olti nafar yaradorning ahvoli ogʻir deb baholandi[20].

Gumonlanuvchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rossiya huquq-tartibot idoralari voqea sodir boʻlganidan koʻp oʻtmay tergov boshladi[21].

Tergov qoʻmitasi Sankt-Peterburg shahrida yashovchi Darya Yevgenyevna Trepovani (1997-yil 16-fevralda tugʻilgan)[22] gumonlanuvchi sifatida hibsga olgan[23][24]. Tergovchilar ayol kafega portlovchi moslama oʻrnatilgan va Tatarskiy byusti joylangan qutini olib kelganiga ishonishdi[25]. U avvalroq 2022-yil 24-fevralda Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishiga qarshi boʻlib oʻtgan namoyishda qatnashganidan keyin turmush oʻrtogʻi bilan politsiyaning tarqalish toʻgʻrisidagi buyrugʻini eʼtiborsiz qoldirgani uchun 10 kunlik hibsga olingan edi[26]. Rossiya rasmiylari, shuningdek, u qamoqdagi muxolifatchi Aleksey Navalniyning „faol tarafdori“ ekanini ham taʼkidlashdi[26][25].

3-aprel kuni ertalab Tergov qoʻmitasi gumonlanuvchi portlash sodir boʻlgan kuni qidiruv eʼlon qilinganidan keyin hibsga olinganini maʼlum qildi[27][28]. Trepovaning turmush oʻrtogʻi Dmitriy Rilovning aytishicha, u doʻsti Dmitriy Kasintsevning kvartirasida ushlangan, ikkalasi ham hibsga olingan, deb yozdi The Insider[29]. Rossiya rasmiylari ikkinchi iddaoni tasdiqlamagan[29]. Rossiyaning muxolifatdagi Libertar partiyasi aʼzosi Rilov „u hech qachon oʻldirmasligini“ va u oʻzini ayblangan deb hisoblashini aytdi[30][26].

Ichki ishlar vazirligi eʼlon qilgan videoda Trepova haykalchani olib kelganini tan olgan, biroq Rossiya OAVlari tomonidan tasdiqlanmagan xabarlarda u tergovchilarga bomba avvaldan oʻrnatilgan boʻlgani va haykalchada bomba borligidan bexabar ekanini aytgan[7][25]. Videoda haykalchani kafega olib kelganiga iqror boʻlgandek koʻringan, lekin haykalchaning qayerdan kelgani haqidagi soʻrovga javob bermagan[31].

Rossiya rasmiylarining taʼkidlashicha, Trepovaga nisbatan hiyla-nayrang boʻlgani ehtimoli inkor etilmaydi[32].

Tergov harakatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oqibat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Alert: Russian media say a famous military blogger has been killed in an apparent bombing attack at a café in St. Petersburg“ (en-US). The Middletown Press (2023-yil 2-aprel). 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  2. ↑ Trevelyan, Mark; Light, Felix; Trevelyan, Mark. „Russian military blogger killed in St Petersburg bomb blast - agencies“ (en). Reuters (2023-yil 2-aprel). 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  3. ↑ Stepanenko, Kateryna and Kagan, Frederick W. (2 April 2023). Russian Offensive Campaign Assessment, April 2, 2023 (Wayback Machine saytida 3 April 2023 sanasida arxivlangan) Institute for the Study of War. Retrieved 3 April 2023.
  4. ↑ 4,0 4,1 Новости, Р. И. А. „После взрыва в Петербурге за медпомощью обратились 42 человека“ (ru). РИА Новости (2023-yil 4-aprel). Qaraldi: 2023-yil 5-aprel.
  5. ↑ 5,0 5,1 „Минздрав: 42 человека обратились за медпомощью после взрыва в Петербурге - Газета.Ru | Новости“ (ru). Газета.Ru. Qaraldi: 2023-yil 5-aprel.
  6. ↑ 6,0 6,1 Денисовна, Косолапова Арина „Число пострадавших от взрыва в Санкт-Петербурге увеличилось до 42“ (ru). Известия (2023-yil 4-aprel). Qaraldi: 2023-yil 5-aprel.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Osborn, Andrew; Lebedev, Filipp. „Russia accuses Ukraine of blowing up war blogger Tatarsky, arrests woman“ (en). Reuters (2023-yil 3-aprel). Qaraldi: 2023-yil 3-aprel.
  8. ↑ Kirby, Paul. „Ravil Maganov: Russian Lukoil chief dies in 'fall from hospital window'“. BBC News (2022-yil 1-sentyabr). 2022-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 31-dekabr.
  9. ↑ „Two crypto titans found dead“. KTLA (2022-yil 1-dekabr). 2023-yil 8-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 8-mart.
  10. ↑ Godfrey, Elaine. „Sudden Russian Death Syndrome“. The Atlantic (2022-yil 29-dekabr). 2022-yil 30-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-dekabr.
  11. ↑ Velikzhanin, Anton „U.S. Suspects Ukraine in Killing of Pro-Kremlin Ideologue's Daughter – NYT“. The Moscow Times (2022-yil 5-oktyabr). 2022-yil 28-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  12. ↑ Barnes, Julian E.; Goldman, Adam; Entous, Adam; Schwirtz, Michael. „U.S. Believes Ukrainians Were Behind an Assassination in Russia“. The New York Times (2022-yil 5-oktyabr). 2022-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-oktyabr.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 „Prominent Russian military blogger killed in cafe blast: Reports“. aljazeera.com (2023-yil 3-aprel). 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 4-aprel.
  14. ↑ Sauer, Pjotr. „Russian pro-war military blogger killed in blast at St Petersburg cafe“. The Guardian (2023-yil 2-aprel). 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  15. ↑ 15,0 15,1 „ru:«Фонтанка»: в кафе Пригожина в Петербурге прогремел взрыв“ ["Fontanka": an explosion occurred in Prigozhin's cafe in St. Petersburg] (ru). www.mk.ru. 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  16. ↑ 16,0 16,1 „ru:В Петербурге при взрыве в кафе погиб военкор Владлен Татарский“ [In St. Petersburg, military commander Vladlen Tatarsky died in an explosion in a cafe]. TACC. 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  17. ↑ „Russian blogger killed in St. Petersburg explosion“. euronews (2023-yil 2-aprel). 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  18. ↑ „Russian military blogger killed in St Petersburg bombing“. Otago Daily Times Online News (2023-yil 3-aprel). 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  19. ↑ Peter, Laurence; Ivshina, Olga. „Vladlen Tatarsky: Killing of pro-Kremlin blogger investigated as murder“. BBC News (2023-yil 3-aprel). Qaraldi: 2023-yil 4-aprel.
  20. ↑ Диана, Потехина „ru:Число пострадавших при взрыве Петербурге возросло до 30“ [The number of victims of the explosion in St. Petersburg increased to 30] (ru). Известия (2023-yil 2-aprel). 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  21. ↑ „ru:Дарья Трепова задержана по подозрению в убийстве военкора Владлена Татарского“ [Daria Trepova detained on suspicion of murdering military commissar Vladlen Tatarsky] (ru). www.mk.ru. 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  22. ↑ „Чем известна Дарья Трепова“. Kommersant (2023-yil 3-aprel).
  23. ↑ „ru:Подозреваемая в убийстве военкора Татарского задержана“ [Suspected in the murder of the military commander Tatarsky detained] (ru). Interfax.ru (2023-yil 2-aprel). 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  24. ↑ Tyshchenko, Kateryna „Russian media: St Petersburg woman detained on suspicion of murdering propagandist“ (en). Ukrainska Pravda. 2023-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 3-aprel.
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 „Russia blames Ukraine, Navalny group for bombing that killed pro-Russia blogger“. CBC News (2023-yil 3-aprel). Qaraldi: 2023-yil 3-aprel.
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 Greenall, Robert. „Darya Trepova: What we know about accused in Russian blogger Vladlen Tatarsky's killing“. BBC News (2023-yil 3-aprel). Qaraldi: 2023-yil 3-aprel.
  27. ↑ „ru:СКР сообщил о задержании Дарьи Треповой по подозрению в причастности к взрыву в петербургском кафе“ [TFR announced the arrest of Darya Trepova on suspicion of involvement in the explosion in a St. Petersburg cafe] (ru). www.interfax-russia.ru (2023-yil 3-aprel). 2023-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 3-aprel.
  28. ↑ „ru:Объявленную в розыск по делу Татарского девушку задержали“ [A girl put on the wanted list in the case of Tatarsky was detained] (ru). РБК. 2023-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 3-aprel.
  29. ↑ 29,0 29,1 Lua xatosi in package.lua at line 80: module 'Module:ISOdate' not found.
  30. ↑ „Who is Daria Trepova? The 26-year-old suspect accused of killing Russian war blogger Vladlen Tatarsky in cafe bombing“. Sky News (2023-yil 3-aprel).
  31. ↑ Russian police release video of Darya Trepova, a suspect in cafe killing of Vladlen Tatarsky (ingliz (Avstraliya)), ABC News, 2023-04-03, qaraldi: 2023-04-04
  32. ↑ „Who was behind the St. Petersburg bombing?“ (en). POLITICO (2023-yil 6-aprel). Qaraldi: 2023-yil 7-aprel. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Sankt-Peterburgdagi_portlash_(2023)&oldid=3644175" dan olindi