P.M.Tretyakov yodgorligi Moskva
Pavel Tretyakov haykali — rossiyalik tadbirkor, filantrop, rus tasviriy sanʼati asarlari kolleksioneri Pavel Tretyakovga oʻrnatilgan yodgorlik. Haykalning ochilish marosimi 1980-yil 29-aprelda ozi asos solgan Tretyakov galereyasi yonida boʻlib oʻtdi. Loyiha mualliflari — haykaltarosh Aleksandr Kibalnikov va meʼmor Igor Rojin[1][2][3].
Hikoya[tahrir | manbasini tahrirlash]
1930-yillarda hozirgi yodgorlik oʻrnida Vladimir Leninning ikkita haykaltarosh tasviri — dohiyning ulkan boshi bor edi. Biri haykaltarosh S.D.Merkurov tomonidan Moskva-Volga kanali uchun yaratilgan tajriba modellaridan birining parchasi edi (1933-yildan oldingi davrlar) va ikkinchisi haykaltarosh N. A. Andreyevning „Lenin — lider“ haykali (1936)[4]. 1939-yilda haykal oʻrniga Sergey Merkurov tomonidan yasalgan Iosif Stalin haykali qoʻyildi, u 1958-yilda sanʼat muzeyi hovlisiga koʻchirildi[5][6].
Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Toʻrt metrli granit haykali tosh tagkursidan oʻsib chiqqandek taassurot uygʻotadi. Filantrop qoʻllarini koʻkragida bogʻlab turgan holda qatʼiy pozada tasvirlangan. U uzun tugmali palto kiygan. Yodgorlikni yasashga 1961-yilda Kibalnikov tomonidan yaratilgan marmar haykal asos boʻlgan. Haykaltarosh filantropning tasvirini Ilya Repin moʻyqalamiga mansub Pavel Tretyakov portretidan olgan[7][8][9]. Haykaltarosh yodgorlik ustida ishlayotganda P.M.Tretyakovning zamondoshlari I.N.Kramskoy, I.E.Repin, S.M.Volnuxin tomonidan yaratilgan portretlarni oʻrgangan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Дроздов 2017.
- ↑ Сингаевский 2018.
- ↑ Вострышев 2009.
- ↑ Ирина Красильникова. Гений места. Ленин? Сталин? Третьяков! // Русское искусство : журнал. — 2019. —
№ 1. —Bu maqola ayni damda Mirishkorlik (munozara) tomonidan faol tahrirlanyapti. Iltimos, mazkur ogohlantirish xabari sahifadan olib tashlanmagunga qadar sahifaga oʻzgartirishlar kiritmay turing. Aks holda, tahrirlar toʻqnashuvi yuz berishi mumkin.
Bu sahifa oxirgi marta 13:56, 10-Iyun 2022 (UTC) (22 oy avval) da tahrir qilingan.
С. 105—106. Архивировано 14 iyul 2019 года.Bu maqola ayni damda Mirishkorlik (munozara) tomonidan faol tahrirlanyapti. Iltimos, mazkur ogohlantirish xabari sahifadan olib tashlanmagunga qadar sahifaga oʻzgartirishlar kiritmay turing. Aks holda, tahrirlar toʻqnashuvi yuz berishi mumkin.
Bu sahifa oxirgi marta 13:56, 10-Iyun 2022 (UTC) (22 oy avval) da tahrir qilingan. - ↑ Невский архив 1999.
- ↑ Соболевский 1947.
- ↑ Доронина 2017.
- ↑ Кожевников 1983.
- ↑ Памятники монументального искусства Москвы 2016.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Вострышев М. И.. Москва: все культурные и исторические памятники. М.: Алгоритм, Эксмо, 2009. ISBN 978-5-699-31434-8.
- Доронина Л. Н.. Памятники Москвы. М.: Планета, 2017. ISBN 978-5-9909240-7-9.
- Дроздов Д.. Большая Ордынка. Прогулка по Замоскворечью, М., 2017. ISBN 5457830594.
- Кожевников Р.. Скульптурные памятники Москвы. М.: Московский рабочий, 1983.
- Невский архив. Историко-краеведческий сборник. Выпуск 4. ISBN 5-85555-040-0.
- Памятники монументального искусства Москвы. М.: «Милк Эдженси», 2016. ISBN 978-5-9907078-1-8.
- Сингаевский В.. Москва. Путеводитель, М., 2018. ISBN 5457401812.
- Соболевский Н.. Скульптурные памятники и монументы в Москве. М.: Московский рабочий, 1947.