Meksika milliy futbol terma jamoasi

Meksika
Tahallusi	Uch ranglilar - (isp: El Tricolor ; El Tri) ; Yashillar (isp: La Verde)
Assotsiatsiya	MFAF (FMF)
Konfederatsiya	CONCACAF
Sub-konfederatsiya	SAFI (Shimoliy Amerika)
Bosh murabbiy	Miguel Herrera
Sardor	Rafael Márquez
Eng koʻp oʻynagan futbolchi	Claudio Suárez (178)
Eng yaxshi toʻpurar	Jared Borgetti (46)
Uy stadioni	Estadio Azteca
FIFA kodi	MEX
Birinchi forma	Ikkinchi forma
FIFA Reytingi
Hozirgi	20
Eng yuqori	4 (Fevral-Iyun 1998, May-Iyun 2006)
Eng past	33 (Iyul 2009)
Birinchi xalqaro oʻyin
	Gvatemala 2-3 Meksika Mexico ; (Gvatemala, Gvatemala; 1-yanvar 1923)
Eng yirik gʻalaba
	Mexico Meksika 13-0 Bagamalar ; (Toluka, Mexiko; 28-aprel 1987)
Eng yirik magʻlubiyat
	Angliya 8-0 Meksika Mexico ; (London, Angliya; 10-may 1961)
Jahon chempionati
Ishtiroki	15 (Ilk marta 1930-yili)
Eng yaxshi natijasi	Chorak final, 1970 va 1986
CONCACAF chempionati; & Oltin kubogi
Ishtiroki	20 (Ilk marta 1963-yili)
Eng yaxshi natijasi	Gʻolib : 1965, 1971, 1977, 1993,; 1996, 1998, 2003, 2009, 2011
Copa América
Ishtiroki	8 (Ilk marta 1993-yili)
Eng yaxshi natijasi	Runners-up : 1993 and 2001
Konfederatsiyalar kubogi
Ishtiroki	6 (Ilk marta 1995-yili)
Eng yaxshi natijasi	Winners : 1999

Meksika milliy futbol terma jamoasi (ispancha: Selección de fútbol de México) futbol boʻyicha xalqaro musobaqalarda Meksika davlati sharafini himoya qiladi va Meksika Futbol Assotsiatsiyasi Federatsiyasi (FMF) tomonidan boshqariladi. Meksika terma jamoasining uy stadioni Azteca stadioni (isp: Estadio Azteca), jamoa bosh murabbiyi Miguel Herrera. Hozirda jamoa FIFA Dunyo reytingida 20-oʻrinni egallab turibdi,^[1] xalqaro Elo reytingi boʻyicha 16-pogʻonada turibdi.^[2]

Meksika jahon chempionatlarida 15 marta va 1994-yildan beri uzluksiz ishtirok etib kelmoqda, bunaqa natijaga dunyo boʻyicha faqat 6ta terma jamoa erishgan. Meksika terma jamoasi Braziliya va Olmoniya jamoalari bilan bir qatorda oxirgi 5ta jahon chempionatlarida guruh bosqichlaridan pley-off bosqichiga chiqib kelmoqda. Meksika 1930-yil 13-iyulida ilkjahon chempionatida Fransiya bilan oʻynagan. Meksikaning jahon chempionatlari tarixida eng yaxshi koʻrsatkichi 1970 va 1986-yilgi jahon chempionatlarida chorak finalgacha yetib kelgan, oʻshanda har ikki jahon chempionatiga Meksika mezbonlik qilgan edi.

Meksika CONCACAF boʻyicha eng omadi chopgan terma jamoadir, 9 marta CONCACAF chempionati gʻolibi, shulardan, 6 tasi CONCACAF Oltin kubogi ulushiga teng, bir marta Shimoliy Amerika millatlar kubogi va 3 marta SAFK chempionati gʻolibi boʻlgan. Meksika CONCACAF boʻyicha yagona FIFA musobaqalari FIFA Konfederatsiyalar kubogi 1999 gʻolibidir.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Meksikada futbol XX-asr boshlarida paydo boʻlgan. Keyin uni asosan evropalik muhojirlar guruhlari vakillari oʻynashdi-dastlab tog ' — kon sanoatida ishlagan ingliz mehmon ishchilari, keyingi yillarda-vatanidagi fuqarolar urushi tufayli Amerika qitʼasiga qochib ketgan ispan muhojirlari. Shunday qilib, Meksika futboliga ingliz va ispan futbol maktablari erta taʼsir koʻrsatdi. Meksikada ichki chempionat 1902-yildan beri muntazam ravishda oʻtkazilib kelinmoqda. Dastlab unda chet ellik futbolchilardan iborat jamoalar oʻynagan. Toʻliq meksikaliklardan tashkil topgan birinchi jamoa 1916-yilda Mexiko shahridagi kollej talabalari tomonidan tashkil etilgan va „Amerika klubi“ (ispancha Club América) deb nomlangan. 1922-yilda Meksika elchisi Xuan de Dios Bohorkes Gvatemala milliy terma jamoasiga Meksika terma jamoasiga qarshi bir qator doʻstlik oʻyinlarini oʻtkazishni taklif qildi. 1923-yil yanvar oyida Gvatemala poytaxtida 3-oʻyin boʻlib oʻtdi va hisob bilan yakunlandi 2:3 (01.01.1923), 3:1 (04.01.1923) va 1:4 (07.01.1923). Biroq, bu oʻyinlarni terma jamoaning birinchi oʻyinlari deb atash qiyin, aksincha bu Meksika klubi — Amerikaning birinchi xalqaro oʻyinlari edi. 1923 yil dekabr oyida Gvatemala terma jamoasi Mexikoga javob tashrifi bilan keldi, u erda Meksika terma jamoasi yana „Amerika“ futbol klubi negizida tuzilgan, ammo „Atlant“ va "Deportivo marta" oʻyinchilari tomonidan kuchaytirilgan [Ispaniya] oʻzining birinchi toʻliq xalqaro oʻyinlarini oʻtkazdi, unda yana 2 ta gʻalaba qozondi (09.12.1923-2:1, 12.12.1923 2: 0) va bitta oʻyinni teng natija bilan yakunladi 3:3 (16.12.1923)^[3].

1927-yil 9-avgustda Meksikada futbol sohasida rasmiy boshqaruv organi — Meksika futbol Federatsiyasi (ispancha Federación Mexicana de futbol Asociación, A. C.) tashkil etildi. Tashkil etilganidan beri federatsiya mamlakatda futbolni targʻib qilish, boshqarish, tashkil etish, boshqarish uchun mas’ul boʻlgan asosiy organga aylandi.va Meksika milliy futbol jamoasini, shuningdek Meksikadagi barcha futbol musobaqalarini moliyalashtirish. 1929-yilda Meksika futbol Federatsiyasi FIFAga qabul qilindi.

Birinchi xalqaro turnirlar

Meksika terma jamoasi uchun birinchi xalqaro turnir 1928-yilda Amsterdamda boʻlib oʻtgan Olimpiada oʻyinlari boʻldi. Meksikaliklar birinchi raundda Ispaniya milliy futbol terma jamoasiga 1:7 hisobida magʻlub boʻlishdi. Olimpiya futbol turniri doirasida terma jamoa yana bir oʻyin oʻynadi, „tasalli“ raundda Chili terma jamoasiga 1:3 hisobida magʻlub boʻldi.

1928-yilda FIFA mustaqil futbol turnirini — jahon chempionatini oʻtkazishga qaror qildi. Uning birinchi oʻyini 1930-yilda Urugvayda boʻlib oʻtdi. Meksika terma jamoasi uning ishtirokchilaridan biriga aylandi. Guruh bosqichida meksikaliklar uchta oʻyinda ham magʻlubiyatga uchradilar 1:4 Fransiya, 0:3 Chili va 3:6 Argentina. Terma jamoaning eng yaxshi bombardirlari hujumchi Manuel Rosas boʻlib, u Argentina terma jamoasining darvozasini ikki marta urishga muvaffaq boʻldi.

Keyin Meksika 1934-yilda Italiyada boʻlib oʻtgan jahon chempionatiga saralash oʻyinlarini oʻtkazdi, qitʼa saralash turnirining finalida Kuba terma jamoasini uch marta magʻlub etdi (3:2, 5:0 va 4:1). Biroq, Italiyaga kelganidan soʻng, chempionat tashkiliy qoʻmitasi Meksika terma jamoasidan birinchilik boshlanishidan uch kun oldin Shimoliy Amerikadan kim yagona vakil boʻlishini aniqlash uchun chempionatda ishtirok etish istagini bildirgan AQSh terma jamoasi bilan yana bir malaka oʻyinini oʻtkazishni talab qildi. Oʻyin 1934-yil 24-mayda Rimdagi milliy fashist partiyasi stadionida oʻtkazildi va meksikaliklarning magʻlubiyati bilan yakunlandi 2:4. Shunday qilib, turnirning final qismi Meksika terma jamoasi ishtirokisiz oʻtdi. 1938-yilda Fransiyada boʻlib oʻtgan chempionatda Meksika qitʼalarni almashtirish printsipi buzilganligi va birinchilik ketma — ket ikkinchi marta Evropada oʻtkazilganligi sababli boykot eʼlon qilgan boshqa koʻplab Amerika terma jamoalari orasida ishtirok etishdan bosh tortdi.

Jahon chempionatiga kirmagan Meksika terma jamoasi 1935 yilda Salvadorda oʻtkazilgan Markaziy Amerika va Karib havzasi mamlakatlari oʻyinlari doirasida futbol turnirida ishtirok etdi. 5 oʻyinda 5 gʻalaba qozonib, Salvador ustidan 8:1, Gvatemala ustidan 5:1, Kuba ustidan 6:1, Gonduras ustidan 8:2 va Kosta — Rika ustidan finalda 2:0 hisobida Meksika oltin medalni qoʻlga kiritdi, bu terma jamoaning birinchi xalqaro muvaffaqiyati boʻldi. 1938-yilda meksikaliklar Markaziy Amerika va Karib havzasi mamlakatlari oʻyinlarining IV oʻyinida ishtirok etdilar, u erda yana finalda Kosta-Rika terma jamoasi bilan uchrashdilar va yana 2:1 hisobida gʻalaba qozonib^[4], ikkinchi titulini qoʻlga kiritdilar. Ushbu turnir davomida meksikaliklar birinchi marta Janubiy Amerika jamoalari ustidan gʻalaba qozonishdi Venesuela (1:0) va Kolumbiya (3:1) terma jamoalarini magʻlub etishdi.

1939-va 1947-yillar orasida Meksika terma jamoasi hech qachon yigʻilmagan.

Hozirgi tarkib[tahrir | manbasini tahrirlash]

0#0	pos.	Futbolchi	Tugʻilgan sanasi (yosh)	Ishtiroki	Gollari	Klubi
1	1DA	José de Jesús Corona	26-yanvar 1981-yil (1981-01-26) (43 yosh)	34	0	MEX Cruz Azul
12	1DA	Alfredo Talavera	18-sentyabr 1982-yil (1982-09-18) (41 yosh)	14	0	MEX Toluca
13	1DA	Guillermo Ochoa	13-iyul 1985-yil (1985-07-13) (38 yosh)	62	0	Biriktirilmagan

2	2HM	Francisco Javier Rodríguez	20-oktyabr 1981-yil (1981-10-20) (42 yosh)	98	1	MEX Cruz Azul
3	2HM	Carlos Salcido	2-aprel 1980-yil (1980-04-02) (44 yosh)	123	10	MEX Guadalajara
4	2HM	Rafael Márquez	13-fevral 1979-yil (1979-02-13) (45 yosh)	123	15	MEX León
5	2HM	Diego Reyes	19-sentyabr 1992-yil (1992-09-19) (31 yosh)	14	0	POR Porto
7	2HM	Miguel Layún	25-iyun 1988-yil (1988-06-25) (35 yosh)	18	2	MEX América
15	2HM	Héctor Moreno	17-yanvar 1988-yil (1988-01-17) (36 yosh)	56	1	ESP Espanyol
16	2HM	Miguel Ponce	12-aprel 1989-yil (1989-04-12) (35 yosh)	8	1	MEX Toluca
18	2HM	Andrés Guardado	28-sentyabr 1986-yil (1986-09-28) (37 yosh)	107	15	GER Bayer Leverkusen
22	2HM	Paul Aguilar	6-mart 1986-yil (1986-03-06) (38 yosh)	33	3	MEX América

6	3YH	Héctor Herrera	19-aprel 1990-yil (1990-04-19) (34 yosh)	16	0	POR Porto
8	3YH	Marco Fabián	21-iyul 1989-yil (1989-07-21) (34 yosh)	18	6	MEX Cruz Azul
17	3YH	Isaác Brizuela	28-avgust 1990-yil (1990-08-28) (33 yosh)	7	0	MEX Toluca
20	3YH	Javier Aquino	11-fevral 1990-yil (1990-02-11) (34 yosh)	22	0	ESP Villarreal
21	3YH	Carlos Peña	29-mart 1990-yil (1990-03-29) (34 yosh)	17	2	MEX León
23	3YH	José Juan Vázquez	14-mart 1988-yil (1988-03-14) (36 yosh)	8	0	MEX León

9	4HJ	Raúl Jiménez	5-may 1991-yil (1991-05-05) (33 yosh)	26	4	MEX América
10	4HJ	Giovani dos Santos	11-may 1989-yil (1989-05-11) (35 yosh)	79	14	ESP Villarreal
11	4HJ	Alan Pulido	8-mart 1991-yil (1991-03-08) (33 yosh)	6	4	MEX UANL
14	4HJ	Javier Hernández	1-iyun 1988-yil (1988-06-01) (36 yosh)	65	36	ENG Manchester United
19	4HJ	Oribe Peralta	12-yanvar 1984-yil (1984-01-12) (40 yosh)	36	17	MEX América