Thomas J. Hudner Jr.

Tomas Jerom Hudner Jr.(31 avgust 1924 -13 noyabr 2017)AQSh dengiz donanmasi ofitseri va dengiz aviatoridir. U kapitan darajasiga ko'tarildi va Koreya urushi paytida Chosin omborining jangida o'z qanoqchi,jangchi Jesse L. Brauning hayotini qutqarishga harakat qilganligi uchun faxriy medalni oldi.

Hudner Massachusets shtatining Fall River shahrida tug'ilgan va Andoverdagi Phillips akademiyasi va Qo'shma Shtatlarning dengiz harbiy akademiyasida o'qigan.Avvaliga aviatsiyaga qiziqmagan,u oxir-oqibat uchishni boshladi va Koreya urushi boshlanganida Fighter Squadron 32 ga qo'shildi.1950-yil oktyabr oyida Koreyaga yaqinlashib,u USS Leyte  samolyot tashuvchi kemasidan yordamchi missiyalar bilan uchdi.

1950-yil 4 dekabr kuni Hudner va Braun Xosin omborining yaqinida patrulyatda bo'lgan bir guruh uchuvchilar orasida bo'lganida,Braunning korsair mashinasi Xitoy qo'shinlarining yerdan o'qlari bilan tushib,parchalandi.Brownni o'zining yonayotgan samolyotidan qutqarish maqsadida Hudner Brownga yordam berish uchun o'z samolyotini qarli tog'da qasddan tushirdi.Ushbu harakatlarga qaramay,Braun o'z jarohatlaridan vafot etdi va Hudner Brownning jasadini tashlab ketishga majbur bo'ldi,chunki qutqaruv helikopterlari qorong'ilikda uchib ketolmadi va Hudner qo'nishda o'z shikastlarini ko'rdi.

Hudner hodisadan so'ng,AQSh dengiz donanmasi kemalari va bir qator aviatsiya birliklari bo'yicha lavozimlarni egalladi. Keyingi yillarda u Qo'shma Shtatlardagi turli faxriylar tashkilotlarida ishlagan.Arleigh Burke sinfidagi USS Tomas Hudner  nomli raketa qiruvchi kemasi uning nomidan nomlangan.

Erta hayot va ta'lim

Hudner 1924-yil 31 avgust kuni Massachusets shtatining Fall River shahrida tug'ilgan.Uning otasi Tomas Hudner katta, Irlandiya biznesmen bo'lib,Hudner bozorlari nomli oziq-ovqat do'konlari zanjirini boshqargan.Keyinchalik uchta aka-uka tug'ildi,ularning ismlari Jeyms,Ritsard va Filip edi.

Hudner 1939-yilda Andoverda, Massachusetsda nufuzli Phillips akademiyasiga kirdi.Uning oilasi akademiyada uzoq tarixga ega edi, otasi 1911-yilda bitirgan va uning o'g'li Harold Hudner 1921-yilda bitirgan.Oxir-oqibat Hudnerning uchta kichik bolasi ham akademiyada o'qishga borishdi; Jeyms 1944-yildaRichard 1946-yilda va Filip 1954-yilda.[1] O'rta maktabda bo'lganida,Tomas bir nechta tashkilotlarda faol bo'lib,maktab traksiya jamoasida jamoa kapitali sifatida,shuningdek,Futbol va lakros jamoalari a'zosi sinf vakili,talabalar kengashi a'zosi va yordamchi uy maslahatchisi sifatida xizmat qilgan.

Karyerasi

Pearl Harborga hujumdan va Qo'shma Shtatlar Ikkinchi jahon urushi kirganidan so'ng Hudner akademiya direktori Claude Fuess nutqini eshitdi.Keyinchalik u uni harbiy xizmatga qo'shishga ilhomlantirganini aytdi.Filippsdan sinfidan akademiyaga qabul qilingan 10 nafardan biri, u 1943 yilda Annapolisda bo'lgan AQSh dengiz harbiy akademiyasiga kirdi va 1946-yilda bitirgan.Biroq,u ishga tushirilishi paytida Ikkinchi jahon urushi tugadi. Hudner bir qator boshqa mashhur sinfdoshlari bilan birga harbiy harbiy harbiy akademiyada o'qigan,shu jumladan Marvin J.Beker, Jeyms B. Stockdale,Jimmy Karter va Stansfield Turner.U akademiyada futbol o'ynadi va oxir-oqibat o'smirlar jamoasida boshlang'ich jangchi bo'ladi.

bitirgandan so'ng Hudner bir nechta yoritish kemasida aloqa ofitseri sifatida xizmat qildi.Hudner harbiy xizmatning dastlabki yillarida uchuvchilarga qiziqish ko'rsatmaganini aytdi. Tayvan sohilidan tashqarida ishlayotgan Baltimor sinfidagi USS Helena  g'arq kruyerida bir yillik xizmat safaridan so'ng,u bir yil davomida Pearl Harbor dengiz quyi bazasida aloqa ofitseri sifatida lavozimga o'tdi.1948-yilda Hudner aviatsiya bilan qiziqib, uchuvchilik maktabiga murojaat qildi va uni"yangi qiyinchilik"deb bilgan.U Floridadagi Pensakolako shahridagi Naval Air Station Pensacolaga qabul qilindi,u erda u asosiy parvoz o'quv tugatdi va Teksadagi Naval Air Station Corpus Christiga o'tkazildi,u erda o'zining ilg'or parvoz oʻquvini tugatgan va 1949-yil avgust oyida dengiz aviatorlari sifatida malaka olgan.Livan qisqa vaqt xizmat qilganidan so'ng Hudner VF-32ga USS Leyte (CV-32)samolyot tashuvchi kemasida F4U Corsair-ni pilotlik qilish uchun tayinlandi.Keyinchalik u ushbu vazifani yoqtirganini aytdi,chunki u"Corsair"ni "xotirjam va qulay"deb hisoblagan.

Koreya urushi

1950-yil 25 iyun kechasi Shimoliy Koreya Xalq armiyasi o'n bo'linmasi Janubiy Koreyaning qo'shni Koriniya Respublikasiga katta miqyosda hujum qildi. 89 ming kishining qo'shini olti ustun bo'lib,Koreya Respublikasi armiyasi kutilmaganda ushlab,mag'lub bo'ldi.Kichik Janubiy Koreya armiyasi tashkilot va jihozlarning keng tarqalgan kamligiga duch keldi va urushga tayyorgarlik ko'rmadi.Qo'shinlar janubiyga qat'iy harakatlanishni boshlashdan oldin, raqamli ustun bo'lgan Shimoliy Koreya kuchlari oldinda 38 mingta Janubiy Koreya askarining alohida qarshiligini yo'q qildilar.Janubiy Koreyaning aksariyat kuchlari ishlov berilishiga qaramay, orqaga qaytishdi.Shimoliy Koreyaliklar soatlar ichida Janubiy Koreyaning poytaxti Seul borishdi va hukumat va uning parchalangan armiyasi janubiyga yana yana orqaga chiqishga majbur bo'ldilar.

Janubiy Koreyaning qulashi oldini olish uchun Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi harbiy kuchlarni yuborish ovoz berdi. AQShning Yettinchi donanma 77 ta vazifa kuchini,USS Valy Forge -ning boshchiligida,va Britaniya uzoq sharqiy donanmasi havo va dengiz qo'llab-quvvatlashi uchun HMS Triumph kabi bir nechta kemalarni jo'natdi.Garchi dengiz kuchlari Shimoliy Koreyani blokada qilgan bo'lsa-da va Shimoliy Koreya kuchlarini kechiktirish uchun samolyotlarni ishga tushirgan bo'lsa ham,bu harakatlar Shimoliy Koremiyaning janubiy avgustdagi jangarini to'xtatmadi.AQSh prezidenti Harry S.Truman keyinchalik havo qo'llab-quvvatlanishini qo'shimcha qilish uchun mamlakatga quruqlik qo'shinlarini buyurdi. AQSh dengiz donanmasi va kemalarining barchasi, shu jumladan Leyte ham hushyor turdi.Kema O'rta yer dengizi bo'ylab joylashgan va Hudner Koreyaga jo'natilishini kutmagan, ammo 8 avgust kuni bu hududga yordamchi kema keldi va Leyte Koreyaga yuborilishi buyurildi. Dastlabki harbiy-dengiz qo'mondonlari Leytadagi uchuvchilar boshqa tashish kemalari bilan taqqoslaganda yaxshiroq tayyorlangan va tayyorlangan deb hisoblashgan,shuning uchun ular teatrga birinchilar qatorida yuborilgan.Leyte Atlantik okeanidan o'tib, Quonsetga, keyin Panama kanalidan San-Diego, Kaliforniya, Havay va Yaponiya yetib,8 oktabr atrofida Koreya bo'ylab suvlarga yetib keldi.

Qayiq Koreya Yarimadasining shimoli-sharqiy sohilidagi 77 ta vazifadagi guruhga qo'shildi,bu AQSh yettinchi flotining 17 ta kemasi flotining bir qismi bo'lgan,shu jumladan samolyot tashuvchi USS Philippine Sea,jang kemasi USS Missouri  va kruyer USS Juneau Hudner mamlakatda 20 ta missiyaga uchdi.Ushbu missiyalar aloqa liniyalariga hujumlar,qo'shinlarni jamlash va Wonsan,Songjim va Senanju atrofidagi harbiy qurilmalarga o'xshashdi.

Xitoy Xalq Respublikasi 1950-yil noyabr oyining oxirida urushga kirgandan so'ng,Hudner va uning eskadroni Xosin omborga yuborilgan,bu yerda X Korpus(AQSh) va Xalq Volontariya Armiyasining 9-armiyasi o'rtasida kuchli kampaniya o'tkazildi.Deyarli 100 ming xitoylik harbiylar 15 ming AQSh qo'shinini o'rab olgan edi va Lytedagi uchuvchilar xitoylarning hududni bosib o'tishini oldini olish uchun har kuni o'nlab yaqin havo qo'llab-quvvatlash missiyalarini uchirishgan.