Ilk komsomol aʼzolari
Ilk komsomol aʼzolari — Moskvaning diqqatga sazovor joylaridan biri boʻlgan yodgorlikdir. 1972-yilda Universitet xiyobonida oʻrnatilgan. Bu yodgorlik madaniy meros hisoblanadi[1]. SSSRning ilk shakllanishidagi qahramon yoshlarga bagʻishlangan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
"Ilk komsomolchilar" yodgorligi 1972-yil kuzida (baʼzi maʼlumotlarga koʻra — 1971-yil kuzida) Universitetskiy prospekti bulvarida, Vernadskiy prospektidan unchalik uzoq boʻlmagan joyda va P.K. Sternberg Astronomiya instituti roʻparasida oʻrnatilgan[2]. Yodgorlikning ochilish sanasi Oktyabr inqilobining 55 yilligi bilan bogʻliq. Rasmiy ochilgan paytdan boshlab yodgorlik yonida yosh moskvaliklarni komsomolga qabul qilish marosimlari[3] boʻlib oʻtgan.
2008-yilda Yuriy Nerod va Yevgeniy Stamoning asari, shuningdek, yodgorlik oʻrnatilgan poydevor qayta tiklandi. 2013-yilda „Ilk komsomolchilar“ tarkibi uchun yangi restavratsiya loyihasi ishlab chiqildi[1].
Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Och kulrang granit poydevorda to‘rt metr balandlikdagi boshlari mag‘rur ko‘tarilgan, bolgʻalangan misdan yasalgan ikki yigitning suratlari Budyonovka va yelkasida miltiq ushlagan Ishchi va dehqon Qizil Armiyasining ishchi va xizmatchisi tasvirlangan shaxslarning haykallari oʻrnatilgan.
Fuqarolar urushining yosh va Vatanga sodiq qahramonlarining ancha umumlashtirilgan tasvirlari inqilobiy davrning „shafqatsiz“ kayfiyatini aks ettiradi. Mavzuni ochib berish darajasi boʻyicha kompozitsiya tegishli badiiy muammolarning koʻplab yodgorliklaridan kam emas[4].
Birinchi komsomol shoirlaridan biri Aleksandr Alekseevich Jarov tomonidan yodgorlik uchun maxsus jonlantirilgan sheʼriy yozuvlari boʻlgan bronza lavhalar yodgorlik poydevorining yon tomonlariga oʻrnatilgan[4].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 „В Москве согласована документация на реставрацию семи памятников и скульптурных композиций“ (ru). Информационный центр правительства Москвы (2013-yil 11-oktyabr). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 27-iyul.
- ↑ „Скульптурная группа "Первые комсомольцы"“ (ru). Географический факультет МГУ имени М. В. Ломоносова. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 27-iyul.
- ↑ Кожевников Р. Ф. „Скульптурная композиция "Первые комсомольцы"“ (ru). Скульптура (1983). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 27-iyul.
- ↑ 4,0 4,1 „Памятник Первые комсомольцы“ (ru). ГИД (2010-yil 26-noyabr). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 27-iyul.