Kontent qismiga oʻtish

Olcha sharbati: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Divergent08 (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Divergent08 (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Qator 4: Qator 4:


== Ishlatilishi ==
== Ishlatilishi ==
Olcha sharbati oziq-ovqat mahsuloti sifatida ishlab chiqariladi. Turli xil ichimliklar, ovqatlar va qaylalar, pishiriqlar tarkibiga qoʻshiladi. Olchali muzqaymoq, olchali keks tayyorlashda tam va koʻrk berish maqsadida qoʻshiladi. Olcha konyaklari, olchali jele, mevalar aralashmasi ishlab chiqarishda ham ishlatiladi<ref name="Woodroof 2012"/> It is sometimes used as an ingredient in [[cherry ice cream]] and in [[cherry pie]] filling.<ref name="Bryan 2001 p. 342"/><ref name="The National Farm Journal 1933"/><ref name="Pharmaceutical Society of Great Britain 1873"/> Cherry juice concentrate is used by food manufacturers in the production of fruit juice blends.<ref name="Muzzalupo Micali 2015"/> Cherry juice from the Montmorency cherry is used to produce [[cherry essence]], which is used as a flavor concentrate by food manufacturers.<ref name="Woodroof pp. 441-442"/>
Olcha sharbati oziq-ovqat mahsuloti sifatida ishlab chiqariladi. Turli xil ichimliklar, ovqatlar va qaylalar, pishiriqlar tarkibiga qoʻshiladi. Olchali muzqaymoq, olchali keks tayyorlashda tam va koʻrk berish maqsadida qoʻshiladi. Olcha konyaklari, olchali jele, mevalar aralashmasi ishlab chiqarishda ham ishlatiladi<ref>{{veb manbasi |last1=Woodroof, J. |title=Commercial Fruit Processing |url=ISBN 978-94-011-7385-8. |website=Commercial Fruit Processing |accessdate=March 9, 2019}}</ref>.
.

== Tarixi ==
== Tarixi ==
Yunon faylasufi Geradotning yozishicha qadimgi Argippiyaliklar olcha sharbatini sut bilan qoʻshib isteʼmol qilgan.<ref name="Snodgrass 2004"/>. Qadimgi Rimliklar uchun ham olcha sharbati koʻp isteʼmol qilinadigan ichimliklardan hisoblangan.
Yunon faylasufi Geradotning yozishicha qadimgi Argippiyaliklar olcha sharbatini sut bilan qoʻshib isteʼmol qilgan.<ref>{{veb manbasi |last1=Snodgrass, M.E. (2004) |title=Taylor & Francis. p. 403 |url=ISBN 978-1-135-45572-9 |website=Encyclopedia of Kitchen History |accessdate=March 9, 2019.}}</ref>. Qadimgi Rimliklar uchun ham olcha sharbati koʻp isteʼmol qilinadigan ichimliklardan hisoblangan.
XIX asrlarda olcha sharbati AQShda bevosita ishlab chiqarilmay Germaniyadan olib kelingan<ref name="Committee on Finance, United States Senate 1894"/>. Ular kirib kelgan sharbatni spirtli ichimliklar, dori-darmonlar, gazlangan suv tayyorlashda qoʻshimcha sifatida qoʻshgan<ref name="Committee on Finance, United States Senate 1894"/>.
XIX asrlarda olcha sharbati AQShda bevosita ishlab chiqarilmay Germaniyadan olib kelingan<ref name="Committee on Finance, United States Senate 1894"/>. Ular kirib kelgan sharbatni spirtli ichimliklar, dori-darmonlar, gazlangan suv tayyorlashda qoʻshimcha sifatida qoʻshgan<ref name="Committee on Finance, United States Senate 1894"/>.
Giyohvand moddalar ishlab chiqaradigan kompaniyalar sodali suv, siroplar, spirtli ichimliklar uchun sharbatdan foydalanadi. Achishning oldini olish uchun sharbatga spirt qoʻshiladi. Germaniyaning Magdeburg shahrida yetishtiriladigan qora olcha AQShga eksport qilinadi<ref name="Pharmaceutical Society of Great Britain 1873"/>.
Giyohvand moddalar ishlab chiqaradigan kompaniyalar sodali suv, siroplar, spirtli ichimliklar uchun sharbatdan foydalanadi. Achishning oldini olish uchun sharbatga spirt qoʻshiladi. Germaniyaning Magdeburg shahrida yetishtiriladigan qora olcha AQShga eksport qilinadi<ref name="Pharmaceutical Society of Great Britain 1873"/>.

27-Sentyabr 2023, 07:33 dagi koʻrinishi

Olcha sharbati – olcha mevalaridan tayyorlanadigan ichimlik. U ichimlik sifatida isteʼmol qilinadi va oziq-ovqat mahsulotlariga tam va koʻrinish berish uchun qoʻshiladi. Sogʻliqni saqlab turishda dorivor ichimlik sifatida tavsiya qilinadi. Tayyorlanishiga koʻra olcha mevalari terib olinadi, filtrlash va pasterizatsiyadan oʻtkazilib, qiymalagichda maydalangan holda sharbatga aylantiriladi.

Ishlatilishi

Olcha sharbati oziq-ovqat mahsuloti sifatida ishlab chiqariladi. Turli xil ichimliklar, ovqatlar va qaylalar, pishiriqlar tarkibiga qoʻshiladi. Olchali muzqaymoq, olchali keks tayyorlashda tam va koʻrk berish maqsadida qoʻshiladi. Olcha konyaklari, olchali jele, mevalar aralashmasi ishlab chiqarishda ham ishlatiladi[1].

Tarixi

Yunon faylasufi Geradotning yozishicha qadimgi Argippiyaliklar olcha sharbatini sut bilan qoʻshib isteʼmol qilgan.[2]. Qadimgi Rimliklar uchun ham olcha sharbati koʻp isteʼmol qilinadigan ichimliklardan hisoblangan. XIX asrlarda olcha sharbati AQShda bevosita ishlab chiqarilmay Germaniyadan olib kelingan[3]. Ular kirib kelgan sharbatni spirtli ichimliklar, dori-darmonlar, gazlangan suv tayyorlashda qoʻshimcha sifatida qoʻshgan[3]. Giyohvand moddalar ishlab chiqaradigan kompaniyalar sodali suv, siroplar, spirtli ichimliklar uchun sharbatdan foydalanadi. Achishning oldini olish uchun sharbatga spirt qoʻshiladi. Germaniyaning Magdeburg shahrida yetishtiriladigan qora olcha AQShga eksport qilinadi[4].

Spirtli ichimlik sifatida

Kirsch mevali ichimlik brendi tayyorlashda olcha sharbatidan foydalaniladi[5]. Olcha sharbatini distillash orqali qoʻshiladi. Pivo ichimligi tarkibiy qismi sifatida ham olcha sharbati qoʻshiladi. Samuel Smith Old Brewery kompaniyasi tomonidan tayyorlanadigan olcha sharbatida 17% organik olcha boʻlsa[6], Three Floyds Brewing II kompaniyasi olcha sharbatini faqat ingredient sifatida ishlatadi[7][8]. Olcha sharbatidan foydalanib olcha sidri ham tayyorlanadi. Belgiyaning oʻziga hos olcha pivosi boʻlgan kriek lambik tayyorlanishida ham olcha sharbati ishlatiladi[9].

Dorivorligi

Olcha sharbati uyqusizlikdan qiynaladigan odamlar uchun tavsiya qilinadi. U uyquni yaxshilashi va davolashi toʻgʻrisida aniq maʼlumotlar boʻlmasada foydali hisoblanadi[10][11].

Ishlab chiqarilishi

Olcha sharbati asosan issiq ekstraksiya va sovuq ekstraksiya usullarida ishlab chiqariladi[11]. Issiq ekstraksiyada olchalar isitiladi, qattiq moddalaridan ajratiladi, bosim ostiga qoʻyilib fitrlash, pasterizatsiya ishlari amalga oshiriladi. Bunday usulda olcha sovuq ekstraksiyaga qaraganda toʻqroq ranga ega boʻladi. Qizdirish usuli tabiiy fermentativ jarayonlarni kamayishiga sabab boʻlgani uchun keng tarqalgan[12][13]. Sovuq ekstraksiyada olchalar yigʻib olinib, qattiq qismidan ajratiladi, ular bosim ostiga qoʻyilib, sharbat siqib olinadi. Mikroorganizmlarni yoqotish maqsadida filtirlanib tozalanadi[12]. Sovuq ekstraktsiya usulida olingan sharbat koʻproq olcha taʼmini beradi, rangi issiq usuldagidan ochroq boʻladi. Gilos sharbatiga bazan askorbin islota ham qoʻshiladi va bu stabilizator boʻlib hizmat qiladi[14]. Sharbat qadoqlashdan oldin qayta tozalanib, filtirlanadi. Muzlatilgan konsentratlari qayta ishlanadi. Tayyor boʻlib maxsus idishlarga joylangan olcha sharbati isteʼmolchilarga oziq-ovqat sifatida va qandolat mahsulotlariga qoʻshish uchun konteynerlarda yuboriladi.

Qoʻshma Shtatlarda olcha sharbati koʻproq Viskonsin shtatida ishlab chiqariladi. Bundan tashqari AQShning New York, Pensilvaniya , Kolorado shtatlaria ham olcha sharbati ishlab chiqarigan zavodlar mavjud[12].

Ichimlik sifatida

Tabiiy gilos sharbati oʻtkir tamli va yuqori kislotalilikka hisoblanadi. Ichimlik mahsuloti sifatida ishlab chiqarilganda suv, shakar, sirop qoʻshib tami meyorlashtiriladi[12]. Olcha sharbati ishlab chiqarishda issiq va sovuq ekstraktsiyani aralash qoʻllash, isteʼmolchilar uchun qulay koʻrinish, rang va taʼmga ega boʻlishga imkon beradi[12]. Olcha sharbatidan gazlangan ichimliklar ham tayyorlanadi[12].

  1. Woodroof, J. [ISBN 978-94-011-7385-8. „Commercial Fruit Processing“]. Commercial Fruit Processing. Qaraldi: 2019-yil 9-mart.
  2. Snodgrass, M.E. (2004) [ISBN 978-1-135-45572-9 „Taylor & Francis. p. 403“]. Encyclopedia of Kitchen History. Qaraldi: 2019-yil 9-mart.
  3. 3,0 3,1 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Committee on Finance, United States Senate 1894
  4. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Pharmaceutical Society of Great Britain 1873
  5. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Encyclopedia Britannica
  6. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Miller 2013
  7. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Kemme 2019
  8. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Parker 2019
  9. „Cherry juice for insomnia“. National Health Service (2010-yil 14-iyul).
  10. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Somogyi Barrett Hui 1996
  11. 11,0 11,1 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Arthey Ashurst 1995
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Woodroof 2012
  13. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Bates Morris Crandall 2001
  14. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Muzzalupo Micali 2015