Bekor qilish sindromi: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi

Inline

10-Dekabr 2022, 14:46 dagi koʻrinishi

Bekor qilish sindromi^[1] - bu preparat to'xtatilganda yoki kamaytirilganda paydo bo'ladigan va bemorning ahvolining yomonlashishiga sabab bo'ladigan tananing javob reaksiyasi (preparatni qabul qilish to'xtatilganda alomatlar yoki holatlarning rivojlanishi). Bekor qilish sindromi, shuningdek, har qanday psixofaol moddadan foydalanishni darhol to'xtatish natijasida kelib chiqadi^[1]^[2].

Misollar: antigipertenziv dori vositalari to'xtatilgandan keyin qon bosimi ortishi; antianginal dorilarni bekor qilgandan so'ng angina kuchayishi. Yangi tug'ilgan chaqaloqda o'tkir bekor qilish sindromining namoyon bo'ladi, agar ona homiladorlikning uchinchi trimestrida fenobarbital olgan bo'lsa.

Bekor qilish sindromi uchun xavf omillari

Bekor qilish sindromi, birinchi navbatda, organizmda tez chiqariladigan dorilar uchun xarakterlidir. Dori organizmdan qanchalik tez chiqarilsa, bekor qilish sindromi shunchalik aniq namoyon bo'lishi mumkin^[3].

Bekor qilish sindromi paydo bo'lish xavf omiliga nafaqat dori vositalarini darhol toxtatish bundan tashqari preparatning ketma-ket dozalarini intervallarga amal qilmay o'zgartirish ham sabab bo'lishi mumkin. Bekor qilish sindromining turlaridan biri bu "nol soat fenomeni" (inglizcha zero-hour phenomenon): alomatlar ketma-ket dozalarni qabul qilish orasidagi interval katta bo'lganligi sababli yuzaga keladi. Oldingi dozaning ta'siri tugaganidan keyin preparatning keyingi dozasini olish muddati cho'zilsa vujudga keladi. Yana bir o'zgarish - bu rebound fenomeni (inglizcha rebound effect): bekor qilish sindromi preparatning tanadan juda tez chiqarilishi - ba'zi qisqa ta'sir qiluvchi dori-darmonlarni qabul qilganda yoki preparatni qo'llash usuli buzulganda paydo bo'ladi.

Ba'zi misollar

Bekor qilish sindromini rivojlanish xavfi yuqori bo'lgan dorilarga, xususan:

Ba'zi antidepressantlar^[4]^[5]^[6]
Antipsixotiklar^[7]^[8]^[9]
Barbituratlar
Benzodiazepinlar
Opiatlar
Psixostimulyatorlar

Manbalar

↑ ^1,0 ^1,1 World Health Organization. „Lexicon of alcohol and drug terms published by the World Health Organization“ (en). 2004-yil 4-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 4-mart.
↑ Стоименов Й. А., Стоименова М. Й., Коева П. Й. и др. „С. отмены“,. Психиатрический энциклопедический словарь. К.: «МАУП», 2003 — 936 bet. ISBN 966-608-306-X.
↑ Марцевич С. Ю., Кутишенко Н. П., Колтунов И. Е., Алимова Е. В. Синдром отмены антиангинальных препаратов. Клиническая значимость и меры предупреждения. Архивировано 4 mart 2016 года.
↑ {{{заглавие}}}.
↑ {{{заглавие}}}.
↑ {{{заглавие}}}.
↑ {{{заглавие}}}.
↑ {{{заглавие}}}.
↑ {{{заглавие}}}.

[WHO-Lexicon-1] 1,0 ^1,1 World Health Organization. „Lexicon of alcohol and drug terms published by the World Health Organization“ (en). 2004-yil 4-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 4-mart.

[СтоименовЭнциклопедия-2] Стоименов Й. А., Стоименова М. Й., Коева П. Й. и др. „С. отмены“,. Психиатрический энциклопедический словарь. К.: «МАУП», 2003 — 936 bet. ISBN 966-608-306-X.

[Марцевич-3] Марцевич С. Ю., Кутишенко Н. П., Колтунов И. Е., Алимова Е. В. Синдром отмены антиангинальных препаратов. Клиническая значимость и меры предупреждения. Архивировано 4 mart 2016 года.

[Lejoyeux-4] {{{заглавие}}}.

[Therrien-5] {{{заглавие}}}.

[6] {{{заглавие}}}.

[Жаркова-7] {{{заглавие}}}.

[Цукарзи-8] {{{заглавие}}}.

[Снедков-9] {{{заглавие}}}.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]