Buyrak saratoni

Buyrak saratoni - bu buyrakning xavfli o'smasi bo'lib, u ko'pincha karsinoma bo'lib, proksimal kanalchalar va собирательных трубочекepiteliyasidan (buyrak hujayrali karsinoma, RCC) yoki tos bo'shlig'i tizimining epiteliysidan rivojlanadi.(hujayrali karsinoma).

Buyrak hujayrali karsinoma buyrakda lokalizatsiya qilingan malign o'smaning etakchi turidir (garchi buyrak hujayrali karsinomaning metastazlari boshqa organlarga ta'sir qilishi mumkin). Kattalarda buyrakning birlamchi malign o'smalari orasida buyrak hujayrali karsinomaning ulushi 80-85% ni tashkil qiladi.. Boshqa manbalarga ko'ra, buyrak hujayrali karsinoma taxminan 90% ni tashkil qiladi. Buyrakning barcha xavfli o'smalarining 90%i.

O'rganish tarixi

Buyrakda joylashgan saraton o'simtasining birinchi ta'rifini nemis shifokori Daniel Sennert bergan bo'lib, u Vittenbergda amaliyot o'tkazgan va bu tavsifni "Practicae Medicinae" kitobida (1613-yilda nashr etilgan) joylashtirgan. Biroq, faqat 1810-yilda35 yoshli homilador ayol Fransua Levellitashxisi qo'yilgan buyrak saratoni holatini tasvirlab bergan fransuz shifokori G.Miril tomonidan berilgan tavsif zamondoshlari tomonidan tan olingan.

1826-yilda G.Königbuyrak o'smalarining birinchi tasnifini e'lon qildi. Ushbu variant makroskopik morfologiya ma'lumotlariga asoslangan va buyrak o'smalarini to'rt guruhga bo'lingan: sirroz, steatomatik, qo'ziqorin va medullar. 1855-yilda S.F.Robin buyrak saratoni почечных канальцевepiteliyasidan rivojlanishini aniqladi. Nihoyat, 1883-yilda nemis patologi Pol Gravits buyrak hujayrali karsinomaning "gipernefroma" deb nomlangan klassik tavsifini berdi, garchi u uning kelib chiqishini tushunishda bir qadam orqaga chekindi (buyrak o'smalari buyrak usti to'qimalarining qoldiqlaridan kelib chiqadi deb hisoblaydi). Hozirgi vaqtda "gipernefroma" yoki "gipernefroid saratoni" atamalari ahamiyatli emas.

Epidemiologiyasi

Dunyoda har yili taxminan 250 000 va 100 000 kishi buyrak hujayrali karsinomadan kasal bo'lib vafot etadi. 2008-yilda Rossiyada buyrak hujayrali karsinomasining 17 563 ta yangi holati qayd etilgan va kasallikning kuchayishi tufayli 8 370 kishi vafot etgan. 2010-yilda Rossiyada buyrak saratonining yangi holatlari soni 18 723 taga etdi. 2011-yilda Rossiyada yangi tashxis qo'yilgan 522 410 nafar saraton kasalligidan 19 657 nafari (2,64%) buyrak saratoni bilan kasallangan, shu jumladan 10 872 erkak va 8 785 ayol; o'sha yili Rossiyada 8561 bemor buyrak saratonidan vafot etdi. 2013-yilda Rossiyada ro'yxatga olingan buyrak hujayrali karsinomaning yangi holatlari soni 20 892 tagacha ko'tarildi.

Dunyo tuzilmasida malign neoplazmalar 2008-yilda buyrak hujayralari karsinomasining ulushi 2-3%ni tashkil etdi. O'sha yildagi ma'lumotlarga ko'ra, Rossiyada buyrak hujayrali karsinoma erkaklardagi barcha malign neoplazmalarning taxminan 4,3 %ini (turli xil malign neoplazmalar orasida 8-o'rin) va ayollarda 2,9 %ini (11-o'rin) tashkil qiladi. Shu bilan birga, standartlashtirilgan (Yevropa yosh standarti bo'yicha) 100 000 aholiga nisbatan kasallanish darajasi: butun aholi orasida 12,2 erkaklar orasida 16,5 va ayollar orasida 8,4; standartlashtirilgan o'lim darajasi erkaklar uchun 6,2 va ayollar uchun 2,2 ni tashkil etdi. Tashxis qo'yilganda bemorning o'rtacha yoshi 61 yil edi. 2001-2005 yillarda umumiy 5 yillik omon qolish 59,7% ni tashkil etdi; 1999-yildan 2006-yilgacha bo'lgan davrda ikkala jinsdagi buyrak hujayrali karsinoma uchun o'simtaga xos omon qolish darajasi biroz yaxshilandi, ammo sezilarli darajada emas.

So'nggi yillarda ko'pchilik rivojlangan mamlakatlarda buyrak hujayrali karsinoma bilan kasallanish ko'payib bormoqda va kasallanishning o'sish sur'ati bo'yicha buyrak saratoni prostata va qalqonsimon bezlarning neoplazmalaridan keyin ikkinchi o'rinda turadi.

Asosiy xavfli omillari

Asosiy xavf omillari turmush tarzi bilan bog'liq. Chekish, semizlik va gipertoniya buyrak saratoni holatlarining 50% gacha sabab bo'ladi. Epidemiologik tadqiqotlar buyrak hujayralari karsinomasining rivojlanishi bilan bog'liq bo'lishi mumkin bo'lgan bir nechta xavf omillarini aniqlagan bo'lsa-da, etiologiya to'liq aniqlanmagan.

Buyrak saratoni rivojlanish xavfini oshiradigan asosiy omillar:

• erkak jinsiga mansub (xavfni 2-3 barobar oshiradi);
• chekish (xavfni 1,5 baravar oshiradi);
• semizlik (xavfni taxminan 20% ga oshiradi).
• bachadonni olib tashlash (boshqa ayollarga nisbatan xavfni 2 martadan ko'proq oshiradi).

Uzoq vaqt davomida gemodializda bo'lgan so'nggi bosqich surunkali buyrak etishmovchiligi bo'lgan bemorlarda o'ziga xos xavf omili aniqlangan. Bunday bemorlarda buyraklar 35-47% hollarda mukovistsidoz degeneratsiyasiga uchraydi va bunday kistalarni qoplaydigan epiteliya hujayralari sog'lom odamlarning buyrak parenximasi hujayralariga qaraganda 30 baravar tez-tez saraton degeneratsiyasiga uchraydi.

Tasniflanishi

Buyrak saratonining klinik tasnifi

8 sm karsinoma, buyrakning pastki qutbida joylashgan

Klinik jihatdan, buyrak saratoni, TNM tizimiga ko'ra, boshqa barcha malign o'simliklar kabi tasniflanadi. Ushbu tizimda T komponenti (lotincha: tumor "o'simta") birlamchi o'simta, N komponentining hajmi va tarqalishini tavsiflaydi (lotincha: nodus "tugun") - mintaqaviy limfa tugunlarining metastatik shikastlanish darajasi, M komponenti (grekcha: μετάστασις"harakat") - uzoq organlarga yo'qligi yoki mavjudligi . Yilni shaklda bunday klinik tasniflash tashxisni aks ettiradi, qisman davolash va prognoz taktikasini oldindan belgilab beradi.

Buyrak hujayrali karsinomaga nisbatan TNM tasnifi quyidagicha:

• T komponenti:

• T _x - asosiy o'simtani baholash mumkin emas;
• T ₀ - asosiy o'simta haqida ma'lumot yo'q;
• T ₁ - eng katta o'lchamdagi 7 sm dan oshmaydigan, buyrak bilan cheklangan birlamchi o'simta:

• 1) T _1a - diametri 4 sm gacha bo'lgan o'simta;
• 2) T _1b - diametri 4-7 sm bo'lgan o'simta;

• T ₂ - eng katta o'lchamdagi 7 sm dan ortiq o'simta, buyrak bilan cheklangan;
• T ₃ - o'simta katta tomirlarga yoki buyrak usti beziga yoki uning atrofidagi to'qimalarga tarqaladi, lekin фасции Геротаtashqariga chiqmaydi  :

• 1) T _3a - o'simta Gerota fastsiyasi ichida buyrak usti beziga yoki perinefrik to'qimalarga o'sadi;
• 2) T _3b - o'simta buyrak venasiga yoki diafragma ostidagi pastki kavak venaga tarqaladi;
• 3) T _3c - o'simta diafragma ustidagi pastki kavak venaga tarqaladi yoki uning devoriga o'sadi;

• T ₄ - o'simta Gerotaning fastsiyasidan tashqariga chiqadi.

• N komponenti:

• N _x - mintaqaviy limfa tugunlarini baholash mumkin emas;
• N ₀ - mintaqaviy limfa tugunlarida metastazlar yo'q;
• N ₁ - bitta mintaqaviy limfa tugunida metastaz;
• N ₂ - bir nechta mintaqaviy limfa tugunlarida metastazlar.

• M komponenti:

• M _x - uzoq metastazlarni baholash mumkin emas;
• M ₀ - uzoq metastazlar yo'q;
• M ₁ - uzoq metastazlar mavjud.

TNM tasnifiga qo'shimcha ravishda Robson tasnifi ham mavjud:

• I bosqich O'simta buyrak bilan cheklangan va uning kapsulasi orqali o'tmaydi.
• II bosqich. O'simta buyrak kapsulasi orqali kirib boradi.
• III bosqich. O'simta limfa tugunlariga kirib boradi yoki buyrak venasiga yoki pastki kavak venaga o'tadi.
• IV bosqich O'simta buyrakka qo'shni organlarga (masalan, oshqozon osti bezi yoki ichakka) o'tadi yoki uzoq metastazlar paydo bo'ladi (masalan, o'pkaga).

Metastaz

Buyrak saratoni gematogen va limfogen yo'llar bilan metastazlanadi. Tashxis vaqtida bemorlarning 25 foizida metastazlar aniqlanadi. Ushbu bemorlarning omon qolish muddati 6 oydan 12 oygacha va faqat 10% 2 yil yashaydi. Bemorlarning taxminan 30-50% nefrektomiyadan keyin turli vaqtlarda metaxron metastazlarni rivojlantiradi. Oxirgi guruh uchun prognoz biroz yaxshiroq, ammo 5 yillik omon qolish darajasi 9% dan oshmaydi. Saitoh va boshqalarga ko'ra. (1982), bir nechta metastazlar uchun eng keng tarqalgan joylar: o'pka (76%), limfa tugunlari (64%), suyaklar (43%), jigar (41%), ipsilateral va qarama-qarshi buyrak usti bezlari (19% va 11,5%), qarama-qarshi buyrak (25%), miya (11 .2) %). Yakka metastazlar yoki faqat bitta organning metastatik ishtiroki faqat 8-11% hollarda uchraydi.

Hatto juda kam o'lchamdagi (eng katta o'lchamda 3 sm dan kam) buyraklarda topilgan birlamchi o'smalar kamdan-kam hollarda metastaz berish qobiliyatiga ega. 1987 yilda yapon onkologlarianiqlangan 8 mm li karsinoma (buyrak hujayrali karsinomasining aniq hujayrali varianti) bilan og'rigan bemorda allaqachon suyak metastazlari bo'lgan va kasallik aniqlanganidan keyin 7 oy o'tgach vafot etgan holatni tasvirlab berishdi.

Buyrakning tarqalgan malign o'smalarida suyak metastazlari 30-70%holatlarda uchraydi. Shu bilan birga, metastatik suyak o'smalari birlamchi o'smalarga qaraganda tez-tez uchraydi, ular taxminan 96%ni tashkil qiladi. Boshqa lokalizatsiya o'smalari metastazlari bilan solishtirganda, suyakdagi buyrak hujayrali karsinoma metastazlarining o'ziga xos xususiyati bu yolg'iz o'choqlarning ustunligidir. Suyak metastazlarini davolash strategiyasi ularning turiga bog'liq: yakka metastazlar bo'lsa, ularning radikal va ablastik olib tashlanishi ko'rsatiladi (paydo bo'lish vaqtidan qat'iy nazar), bu uzoq muddatli remissiyaga erishishga imkon beradi va agar bo'lsa. ko'p metastatik lezyonlar (faqat bemorning hayot sifatini yaxshilash haqida gap ketganda), minimal invaziv jarrohlik muolajalari afzalroqdir.aralashuv.

2012-yilda Rossiyada buyrak saratoni bilan og'rigan 7813 bemor to'g'risidagi ma'lumotlarni o'z ichiga olgan ma'lumotlar bazasidan foydalangan holda o'tkazilgan ko'p markazli hamkorlikda o'tkazilgan tadqiqotga ko'ra, IV klinik bosqichda saraton kasalligiga chalingan 1158 bemor aniqlangan va ulardan 1011 tasida (87,3%) uzoq metastazlar aniqlangan. 557 (54,1%) bemorlarda metastazlar o'pkada, 283 (28%) - suyaklarda, 172 (17%) - mintaqaviy bo'lmagan limfa tugunlarida, 141 (13,9%) - jigarda kuzatilgan. 107 (10,6%) da - kontralateral buyrak usti bezida va 38 (3,8%) - miyada (bir qator bemorlarda metastazlar bir nechta organlarda paydo bo'lgan).

Buyrak saratonida metastatik kasallikning kechishi haqida gapirganda, o'z-o'zidan regressiya va barqarorlik holatlarini eslatib o'tmaslik mumkin. Spontan regressiya buyrak saratoni bilan og'rigan bemorlarning 0,4 - 0,8 foizida kuzatiladi (bu o'pka metastazlarining regressiyasining aksariyat holatlarida qo'llaniladi). Kasallikning barqarorlashishi (o'sishning yo'qligi va yangi metastazlarning paydo bo'lishi sifatida aniqlanadi) bemorlarning 20 - 30 foizida kuzatiladi va kasallikning barqarorlashuvi (birlamchi o'smaning o'sishi yo'qligi) bemorlarda bir xil chastotada kuzatiladi. metastazlarsiz buyrak saratoni bilan. Ushbu hodisani maxsus davolashsiz uzoq umr ko'rishi mumkin bo'lgan yuqori xavfli bemorlarni jarrohlik yoki tizimli davolashni ko'rib chiqishda hisobga olish kerak.

Shaffof hujayrali buyrak saratoni (mikrograf)

Papiller buyrak saratoni (mikrograf)

Xromofob buyrak saratoni (mikrograf)

Adabiyotlar

Monografiyalar, o'quv qo'llanmalar va ma'lumotnomalar

• Клиническая онкоурология. М.: АБВ-Пресс, 2011. ISBN 978-5-903018-23-9. 
• Онкология. Минск: Вышэйшая школа, 2007. ISBN 978-985-06-1330-1. 
• Онкоурология. Фармакотерапия без ошибок. М.: Е-ното, 2014. ISBN 978-5-906023-07-0. 
• Струков А. И., Серов В. В. . Патологическая анатомия. М.: Литтерра, 2010. ISBN 978-5-904090-63-0. 
• Черенков В. Г. . Клиническая онкология. 3-е изд. М.: Медицинская книга, 2010. ISBN 978-5-91894-002-0. 
• Ljungberg B., Bensalah K., Bex A. et al. . Renal Cell Carcinoma: EAU Guideline. European Association of Urology, 2014. 
• Renal Cell Cancer: Diagnosis and Therapy. London: Springer Verlag, 2008. ISBN 978-1-84628-385-7. 

Maqolalar

• Давыдов М. И., Матвеев В. Б., Полоцкий Б. Е., Матвеев Б. П., Носов Д. А.  Хирургическое лечение метастазов рака почки в лёгких // Российский онкологический журнал. — 2003. — № 4. — С. 15—18.
• Матвеев В. Б., Матвеев Б. П., Волкова М. И., Перлин Д. В., Фигурин К. М.  Роль органосохраняющего хирургического лечения рака почки на современном этапе // Онкоурология. — 2007. — № 2. — С. 5—11.
• Алексеев Б. Я., Шегай П. В.  Таргетная терапия распространённого рака почки // Онкоурология. — 2007. — № 4. — С. 6—11.
• Алексеев Б. Я., Калпинский А. С.  Применение таргетных препаратов в лечении метастатического рака почки: последовательное назначение или комбинация // Онкоурология. — 2010. — № 4. — С. 16—23.
• Семков А. С., Махсон А. Н., Петерсон С. Б., Широкорад В. И., Щупак М. Ю.  Хирургическое лечение костных метастазов рака почки // Онкоурология. — 2010. — № 4. — С. 10—15.
• Носов Д. А.  Диссеминированный рак почки: современные возможности лекарственного лечения // Практическая онкология. — 2012. — Т. 15, № 3. — С. 185—195.
• Широкорад В. И., Махсон А. Н., Борисов В. И., Минакова Л. Р., Попов М. И., Щупак М. Ю., Кирдакова Н. В., Мишугин С. В., Матуров М. Р., Виноградский А. Г., Шихов С. Д., Гайдамака Е. В., Апольская Н. А., Шушаков М., Бабаев Э. Р., Воронцова А. А., Иванов А. М., Амосов Ф. Р., Колесников Г. П.  Первые результаты таргетной терапии при раке почки в Москве // Онкоурология. — 2013. — № 3. — С. 24—29.

Havolalar

• Portal «RAKPOCHKI. NET"
• "Ishlab bo'lmaydigan buyrak hujayrali karsinomasi bo'lgan bemorlarni davolashda palliativ embolizatsiyaning ahamiyati" tadqiqoti FGU RNTsRHT, Sankt-Peterburg, 2010 y.
• Tadqiqot "Buyrak hujayrali karsinomani gepasferlar bilan doksorubitsin bilan kimyoembolizatsiya qilishning birlamchi natijalari" FGU RNTsRHT, Sankt-Peterburg, 2010 y.
• Buyrak saratoni uchun bemorlar ligasi