WikiProject Medicine: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi

Inline

28-Sentyabr 2022, 16:19 dagi koʻrinishi

VikiProject Medicine — Vikipediyaning inglizcha boʻlimi loyihasi va ushbu loyihaga kiritilgan tibbiy maqolalar uchun umumiy nom hisoblanadi. WikiProject Medicine - bu tibbiy maqolalarni yaratish va rivojlantirishga hissa qo'shadigan muharrirlar hamjamiyati hisoblanadi^[1]^[2]. Loyiha 2004-yilda shifokorlar va boshqa tibbiyot mutaxassislaridan iborat ko'ngillilar guruhi tomonidan tibbiyot mavzusidagi maqolalarni takomillashtirish maqsadida tashkil etilgan^[3]. Tahrirlovchilar uchun WikiProject Medicine nufuzli manbalarni tanlash va tibbiyot mavzusiga oid maqolalar yozish bo'yicha ko'rsatmalar va siyosatlar to'plamini taqdim etadi^[4]. Loyiha inglizcha Vikipediyadagi 800 ga yaqin faol vikilardan biri boʻlib, uning vazifasi muayyan mavzu boʻyicha tahrir qilishga qiziqqan muharrirlarni birlashtirishdan iborat^[5].

Vikipediyaning tibbiy ma'lumotlar nuqtai nazaridan kamchiligi shundaki, har kim noto'g'ri ma'lumot qo'shishi mumkin. Ba'zi shifokorlar Vikipediyani ishonchsiz manba deb bilishadi, biroq ayni paytda tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, Vikipediya ko'pchilik tomonidan qo'llaniladi. Vikipediyadagi xatolarni tuzatish, yuz millionlab odamlarni undan foydalanmaslikka ishontirishdan ko‘ra osonroq ekanligi ta’kidlangan. Shu bilan birga, ba'zilar Vikipediyaga tegishli ilmiy jurnallarda iqtibos keltiradilar va 2014-yilda Denge isitmasi bo'yicha ingliz tilidagi maqola Open Medicine jurnalida chop etilgan^[3]^[6]. Umuman olganda, Vikipediyaning ingliz tilidagi bo'limida tibbiy mavzular bo'yicha ma'lumotlar sifati asosan yaxshi deb baholanadi^[7].

WikiProject Medicine maqolalari sog'liqni saqlash sohasi mutaxassislari va keng jamoatchilik tomonidan sog'liqni saqlash maqsadida keng qo'llaniladi. O'quvchilar uchun Vikipediya allaqachon sog'liqni saqlash sohasidagi bilimlarning yetakchi manbasiga aylandi. Izohlardagi yordamchi havolalar o'quvchilar tomonidan ma'lumotni batafsilroq o'rganish, bemorlarga tashxisni tushunishga yordam berish va shifokorlar bilan yanada konstruktiv muloqot qilish uchun ishlatilishi mumkin. Bunday tashqi havolalar tadqiqot adabiyotlari bilan yaxshi tanish bo'lgan va dalillarga asoslangan tibbiyot sohasida yaxshi bilimga ega bo'lishi kerak bo'lgan talabalar va amaliyotchilar uchun ham dolzarbdir^[4].

Vikipediya tibbiyot nuqtai nazaridan ham o'qitish yoki talabalar o'rtasidagi o'zaro ta'sirni ta'minlash vositasi sifatida qaraladi^[4]. 2011-yil Vikipediyani tahrirlash uchun birinchi alohida topshiriq berilgan^[1]. Ba'zi tibbiyot maktablari Vikipediyani tahrirlash bo'yicha kurslarni joriy qilmoqda^[4]. Shu bilan birga, 2015-yilgi so'rov natijalariga ko'ra, tibbiyot maktablarining deyarli barcha talabalari Vikipediyada xatolarni topdilar, bu talabalarning yarmidan ko'pi ma'lumotni qanday tuzatishni ammo bilismagan^[8].

Tarixi

Loyiha 2004-yilda tibbiyot fanlari doktori Jeykob de Vulf tomonidan tashkil etilgan boʻlib, uning maqsadi jamiyat qurish, eng muhim maqolalarni aniqlash va ularni sifatli holatga keltirish deb qaralgan^[9]^[5]. Keyingi yillarda muharrirlar uchun uslubiy va axborot manbalarini tanlash bo'yicha ko'rsatmalar ishlab chiqildi^[9]. 2012-yilda Wiki Project Med Foundation notijorat tashkiloti tashkil etildi^[5]. Uning maqsadi loyiha ishini qo'llab-quvvatlash boʻlgan^[9]. Tashkilot turli milliy va xalqaro tashkilotlar, jumladan Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti, AQSh Milliy tibbiyot kutubxonasi, Buyuk Britaniyaning saraton tadqiqotlari va Cochrane hamkorligi bilan aloqalarni rivojlantirdi. 2016-yil holatiga ko'ra, loyihada allaqachon 600 dan ortiq ishtirokchi bor edi, lekin ularning aksariyati faol emas edi, bu esa so'nggi olti oy ichida loyihada tahrirlar yo'qligi bilan tavsiflanadi^[9].

Manbalar

↑ ^1,0 ^1,1 {{{заглавие}}}^(ingl.).
↑ {{{заглавие}}}^(ingl.).
↑ ^3,0 ^3,1 {{{заглавие}}}^(ingl.).
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 {{{заглавие}}}^(ingl.).
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 {{{заглавие}}}^(ingl.).
↑ James M. Heilman, Jacob De Wolff, Graham M. Beards, Brian J. Basden. Dengue fever: a Wikipedia clinical review^(ingl.) // Open Medicine: A Peer-Reviewed, Independent, Open-Access Journal. — 2014. — Andoza:Бсокр, Andoza:Бсокр. — Andoza:Бсокр. — ISSN 1911-2092.
↑ Dariusz Jemielniak, Gwinyai Masukume, Maciej Wilamowski. The Most Influential Medical Journals According to Wikipedia: Quantitative Analysis^(ingl.) // Journal of Medical Internet Research. — 2019. — 18 January (Andoza:Бсокр, Andoza:Бсокр). — Andoza:Бсокр. — ISSN 1438-8871. — DOI:10.2196/11429. — PMID 30664451. Архивировано 29 avgust 2022 года.
↑ {{{заглавие}}}.
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 ^9,3 {{{заглавие}}}.

[:4-1] 1,0 ^1,1 {{{заглавие}}}^(ingl.).

[:6-2] {{{заглавие}}}^(ingl.).

[:0-3] 3,0 ^3,1 {{{заглавие}}}^(ingl.).

[:1-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 {{{заглавие}}}^(ingl.).

[:2-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 {{{заглавие}}}^(ingl.).

[6] James M. Heilman, Jacob De Wolff, Graham M. Beards, Brian J. Basden. Dengue fever: a Wikipedia clinical review^(ingl.) // Open Medicine: A Peer-Reviewed, Independent, Open-Access Journal. — 2014. — Andoza:Бсокр, Andoza:Бсокр. — Andoza:Бсокр. — ISSN 1911-2092.

[7] Dariusz Jemielniak, Gwinyai Masukume, Maciej Wilamowski. The Most Influential Medical Journals According to Wikipedia: Quantitative Analysis^(ingl.) // Journal of Medical Internet Research. — 2019. — 18 January (Andoza:Бсокр, Andoza:Бсокр). — Andoza:Бсокр. — ISSN 1438-8871. — DOI:10.2196/11429. — PMID 30664451. Архивировано 29 avgust 2022 года.

[8] {{{заглавие}}}.

[:5-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 ^9,3 {{{заглавие}}}.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]