Tugʻma yurak nuqsonlari: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
„Tug'ma yurak nuqsonlari (TYN), shuningdek, tug'ma yurak anomaliyasi va tug'ma yurak kasalligi sifatida ham nomlanib, tug'ilish paytida mavjud bo'lgan yurakdagi yoki yirik tomirlar tuzilishidagi nuqson hisoblanadi.<ref name="NIH2011">{{cite web|title=What Are Congenital Heart Defects?|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/chd|website=National Heart, Lung, and Blood Institute|access-date=10 August 2015|date=July 1, 2011|url-status=...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi
(Farq yoʻq)

21-Iyun 2022, 13:21 dagi koʻrinishi

Tug'ma yurak nuqsonlari (TYN), shuningdek, tug'ma yurak anomaliyasi va tug'ma yurak kasalligi sifatida ham nomlanib, tug'ilish paytida mavjud bo'lgan yurakdagi yoki yirik tomirlar tuzilishidagi nuqson hisoblanadi.[1] Tug'ma yurak nuqsoni yurak-qon tomir kasalliklari sifatida tasniflanadi.[2] Belgilari va alomatlari nuqsonning o'ziga xos turiga bog'liq.[3] Simptomlar zararsiz yoki hayot uchun xatarli bo'lishi mumkin.[1] Agar mavjud bo'lsa, tez nafas olish, ko'kargan teri (siyanoz), kam vaznlilik va tez charchash kabilarni o'z ichiga olishi mumkin..[4] Tug'ma yurak nuqsonlari ko'krak og'rig'iga olib kelmaydi..[4] Ko'pincha tug'ma yurak nuqsonlari boshqa kasalliklar bilan bog'liq emas.[3] Tug'ma yurak nuqsonlarining asorati yurak etishmovchiligidir.[4]

Fallot tetradasida bo'lgan kattalardagi siyanotik tirnoqlar

Belgilari

Sabablari

Ko'pincha tasodifiy bo'lgan genetik mutatsiyalar tug'ma yurak nuqsonlarining asosiy sababidir.[5] Ular quyidagi jadvalda tasvirlangan.

Genetik shikatlanish Tegishli foiz Misollar Birlamchi genetik test usuli
Aneuploidalar 5-8%[6] X xromosoma monosomiyasi (Tyorner sindromi) Xromosoma anomaliyalarini aniqlash.
Raqam variantlarini nusxalash 10-12%[7] 22q11.2 oʻchirish/duplikatsiya (velokardiyofasial/DiJorj sindromi), 1q21.1 oʻchirish/koʻpaytirish, 8p23.1 oʻchirish/koʻpaytirish, 15q11.2 oʻchirish (Bernsayd-Butler sindromi) Massivning qiyosiy genomik gibridizatsiyasi
Oqsil kodlovchi yagona nukleotid varianti yoki kichik kiritish/oʻchirish (indel) 3-5%[8] Xolt-Oram sindromi, Noonan sindromi, Alagil sindromi Gen paneli
De novo protein kodlovchi SNV yoki indel ~10%[9][5] Yurak rivojlanishida yuqori darajada ifodalangan genlardagi mutatsiyalar Butun ekzoma ketma-ketligi

Epidemiologiyasi

Tug'ma yurak anomaliyalarining 2012 yildagi har million kishiga to'g'ri keladigan o'lim holati
  0-8
  9-12
  13-23
  24-31
  32-39
  40-47
  48-50
  51-56
  57-63
  64-124


Manbalar

  1. 1,0 1,1 „What Are Congenital Heart Defects?“. National Heart, Lung, and Blood Institute (2011-yil 1-iyul). 2015-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 10-avgust.
  2. „Cardiovascular diseases (CVDs)“ (en). www.who.int. Qaraldi: 2022-yil 13-fevral.
  3. 3,0 3,1 Mendis, Shanthi; Puska, Pekka; Norrving, Bo; World Health Organization. Global Atlas on Cardiovascular Disease Prevention and Control. World Health Organization in collaboration with the World Heart Federation and the World Stroke Organization, 2011 — 3, 60 bet. ISBN 978-92-4-156437-3. 
  4. 4,0 4,1 4,2 „What Are the Signs and Symptoms of Congenital Heart Defects?“. National Heart, Lung, and Blood Institute (2011-yil 1-iyul). 2015-yil 27-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 10-avgust.
  5. 5,0 5,1 "Advances in the Genetics of Congenital Heart Disease: A Clinician's Guide". Journal of the American College of Cardiology 69 (7): 859–870. February 2017. doi:10.1016/j.jacc.2016.11.060. PMID 28209227. 
  6. Essential Cardiology: Principles and Practice. Totowa, NJ: Humana Press, 2005 — 393 bet. ISBN 978-1-58829-370-1. 
  7. "The importance of copy number variation in congenital heart disease". NPJ Genomic Medicine 1: 16031. September 2016. doi:10.1038/npjgenmed.2016.31. PMID 28706735. PMC 5505728. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=5505728. 
  8. "Changing Landscape of Congenital Heart Disease". Circulation Research 120 (6): 908–922. March 2017. doi:10.1161/CIRCRESAHA.116.309302. PMID 28302739. 
  9. "Genetics and Genomics of Congenital Heart Disease". Circulation Research 120 (6): 923–940. March 2017. doi:10.1161/CIRCRESAHA.116.309140. PMID 28302740. PMC 5557504. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=5557504.