Yurak vena qon-tomirining tugʻma stenozi: Versiyalar orasidagi farq
„Congenital stenosis of vena cava“ sahifasi tarjima qilib yaratildi |
(Farq yoʻq)
|
17-Iyun 2022, 15:39 dagi koʻrinishi
Yurak vena qon-tomirining tugʻma stenozi tugʻma anomaliya boʻlib, unda yuqori vena tomiri yoki pastki vena tomiri anomal uzilgan yoki toraygan boʻladi.
Baʻzi hollarda kasallik yashirin tarzda kechishi mumkin, [1] va boshqa hollarda suyuqlik toʻplanishi va yurak va oʻpka bilan bogʻliq muammolarga olib kelishi mumkin. [2]
Alomatlar va belgilar
Tugʻma yurak nuqsonlari bolaning hayotining keyingi bosqichlariga qadar belgilar yoki alomatlarni koʻrsatmasligi va kechiktirilgan tashxisga ega bo'lishi mumkin. [3] Ko'pgina bemorlarda pastki vena tomirining tugʻma stenozi yashirin tarzda kechishi mumkin. [4] Kasallikka chalingan erkaklarda oʻz-oʻzidan oyogʻida chuqur tomir trombozi, oyoq shishishi, oyoq og'rig'i, oyoqda varikoz tomirlarining shishi, jigar trombozi va gematoxeziya (axlatdan qon kelishi) kabi alomatlar paydo bo'ladi. [4] [5] Kilotoraks (oʻpkada anomal suyuqlik toʻplanishi) chaqaloqlarda yuqori vena tomirining tugʻma stenozining alomati sifatida kamdan-kam hollarda kuzatilgan. [6] Kilotoraks kamdan-kam uchraydigan asorat boʻlib, unda toʻgʻridan-toʻgʻri tasodifiy shikastlanishdan soʻng koʻkrak boʻshligʻiga suyuqlik oqishi va koʻkrak kanali bosimining oshishiga olib kelishi mumkin. [6] Kilotoraks odatda qoʻshimcha murakkab tugʻma yurak nuqsonlari boʻlgan bemorlarda paydo boʻlib, qon tomir anomaliyalari xavfini oshiradi. [6] Oʻsmirlik davridan keyin paydo boʻlishi mumkin boʻlgan boshqa alomatlarga vena tomirlaridagi yuqori bosim , nekrotik jigar sirrozi va kasallikning namoyon boʻlishidan yuqori qon bosimi ham kiradi. [7]
Diagnoz
Vena qon-tomirining tugʻma stenozi yurakni oʻrab turgan qon tomirlarini oʻz ichiga olgan tugʻma yurak kasalliklarining keng qamrovli spektrining pastki tasnifi boʻlib, bu normal yurak-qon tomir qon oqimining buzilishiga olib keladi. [5] Tashxis odatda erta oʻsmirlik davrida yuzaga keladi, bu oʻz-oʻzidan paydo bo'ladigan chuqur tomir trombozi kabi alomatlar sifatida ifodalanadi. [4] Taqdim etilgan chuqur tomir trombozi simptomining asosiy tashxisi vena tomirini Doppler apparati yordamida ultratovush tekshiruvidir . [4] Vena tomiri Doppler apparati yordamida ultratovush tekshiruvi tugʻilgandan beri mavjud boʻlgan pastki vena tomiri anomaliyalarini kamdan-kam hollarda aniqlaydi. [4] Vena qon-tomirining tugʻma stenozini aniqlashdagi qiyinchiliklar tashxisni kamdan-kam hollarda qoʻyadi. [4] Pastki vena tomirining tugʻma stenozi diagnostikasi qorin boʻshligʻining Kompyuter tomografiyasi tekshiruvi orqali kamdan-kam hollarda aniqlanishi mumkin va odamlarning davolanishiga bogʻliq boʻlgan bir qator klinik koʻrinishlar bilan namoyon boʻlishi mumkin. [5] Qoʻshimcha diagnostika vositalari, masalan, transtorasik ekokardiyogramma (TTE), quyi oqim tezligini ko'rsatadigan vena tomirining torayishini aniqlashi mumkin. [6] Koʻkrak qafasi rentgenogrammalarida oʻtkir nafas yetishmovchiligi va oʻng oʻpkada suyuqlik toʻplanishi sifatida ham vena tomirining tugʻma stenozi namoyon boʻlishi mumkin. [6]
Muolajalar
Tugʻma yurak nuqsoni uchun davolash kerak boʻlmasligi mumkin. [3] Agar kerak boʻlsa, davolanishlar nuqsonning ogʻirligiga, bemorning yoshiga va bemorning umumiy sogʻligʻiga qarab dori-darmonlar, kateter protseduralari, tuzatuvchi jarrohlik va yurak transplantatsiyasini oʻz ichiga olishi mumkin. [3] Tugʻma yurak nuqsoni bilan bog'liq boʻlgan vena tomirlarining yuqori bosimini simptomatik bartaraf etish jarrohlik yoʻli bilan amalga oshirilishi mumkin, chunki u jigar venalari trombozi ehtimolini kamaytiradi. [7] Intravaskulyar stentlar - bu vena qon-tomirining tugʻma stenozini davolash usuli. [8] Kengaytiriladigan metall stentlar stenoz vena tomirini kengaytirish va saqlash uchun protseduraning bir qismi sifatida ishlatilgan.
Ikki balonli kengaytma - bu vena qon-tomir tugʻma stenozini davolashda qoʻllaniladigan yana bir usul. [9] Ikki marta balon kengayishi chap va oʻng son tomirlariga oʻrnatilgan kateterlarni oʻz ichiga oladi, bu stenoz jarohatlarga parallel ravishda joylashtirilgan va bir vaqtning oʻzida shishiriladi. [9] Ikkita balon texnikasi bitta katta balondan farqli oʻlaroq ikkita kichikroq sharlardan foydalanish natijasida kattaroq kengayishga erishish orqali bosimni sezilarli darajada kamaytiradi. [9] Tomirlarning inflyatsiyaga chidamliligini kamaytirish uchun havo sharlari bir necha marta shishiriladi va pasaytiriladi. [9] Balonlarni olib tashlangandan soʻng, tizimli bosimning oʻrtacha pasayishini taʻminlash uchun simlar ustiga teshikli kateter o'tkaziladi va keyin stent qoʻyiladi. [9] Yagona balonni kengaytirish protseduralaridan soʻng sezilarli bosimning pasayishi tez-tez uchraydi. [9]
Gidrofilik kateter bilan davolash, shuningdek, gemodinamik va angiografiyani oʻlchash uchun vena tomiri stenoziga kirish uchun kateterni son venalari orqali joylashtirish ham qo'llanilishi mumkin. [6] Angiografiya vena tomiridagi stenozni vizual tarzda koʻrishga imkon beradi va bosim torayish uzunligini oʻlchash texnikasidan, shu jumladan stenozning eng tor diametridan ham olinishi mumkin. [6] Sterling balonlari yordamida toraygan vena tomirlarida balon angioplastikalari ham amalga oshirilishi mumkin. [6] Kengayish, shuningdek, Sterling shari bilan bir xil simdan foydalangan holda yuqori bosimli Dorado sharlari bilan amalga oshiriladi. [6] Balonli angioplastika muolajalari natijasida stent implantatsiyasidan keyin oqimning koʻpayishi va toʻsiqlarning sezilarli darajada kamayishi barqaror natijalar beradi. [6]
Epidemiologiya
Vena qon-tomirining tug'ma stenozi kam uchraydigan tug'ma yurak kasalligi bo'lib, aholining 0,7-8,7 foizini tashkil qiladi. [4] Vena tomirining anomaliyalari juda kam uchraydi va xomilada yurakning notoʻgʻri rivojlanishidan kelib chiqadi. [3] Ushbu holatga olib keladigan genetik hodisa noma'lum, ammo hozirgi tadqiqotlar kasallik belgilari asosan oʻsmirlarda namoyon boʻlishini aniqladi. [4] Vaziyatning tarqalishi juda past, chunki vena tomirlarining rivojlanishida stenoz anomaliyalari kam uchraydi. [1] Vena tomir anomaliyalarini aniqlash qiyin va aniqlanmasa, kichik asoratlarga olib kelishi mumkin. [3] Vaziyat bilan bogʻliq simptomlarni koʻrsatish uchun jarrohlik amaliyoti oʻtkaziladi. [3] Tashxis qoʻyishdagi qiyinchiliklar davolanishdagi past koʻrsatkichlariga turtki boʻladi, chunki koʻp odamlarda koʻp yillar davomida ushbu kasallik yashirin tarzda oʻtadi , bemorlarning hayotiga taʻsir qilmaydi. [4]
Manbalar
- ↑ 1,0 1,1 "Interruption or congenital stenosis of the inferior vena cava: prevalence, imaging, and clinical findings". Eur J Radiol 62 (2): 257–66. May 2007. doi:10.1016/j.ejrad.2006.11.028. PMID 17161574.
- ↑ Harrison, D; Sullivan, P; Christman, G; Takao, C (April 2017). "Intravascular Stent Implantation for Refractory Chylothorax Secondary to Congenital Superior Vena Cava Stenosis in an Infant". Structural Heart Disease 3 (2): 49–54. doi:10.12945/j.jshd.2017.010.16. http://structuralheartdisease.org/media/vol3/issue2/pdf/jshd-03-049.pdf.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 "Vena cava anomalies in thoracic surger". Journal of Cardiothoracic Surgery 13 (1): 19. February 2018. doi:10.1186/s13019-018-0704-y. PMID 29391034. PMC 5795860. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=5795860.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 "Congenital abnormalities of the inferior vena cava presenting clinically in adolescent males". Thrombosis Research 135 (4): 648–651. April 2015. doi:10.1016/j.thromres.2015.01.032. PMID 25684212.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 „Congenital Heart Defects“. Medline Plus. U.S. Department of Health and Human Services (2016-yil avgust).
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 "Intravascular Stent Implantation for Refractory Chylothorax Secondary to Congenital Superior Vena Cava Stenosis in an Infant". Journal of Structural Heart Disease 3 (2): 49–54. April 2017. doi:10.12945/j.jshd.2017.010.16.
- ↑ 7,0 7,1 "A Case of Congenital Stenosis of the Inferior Vena Cava with Portal Hypertension". British Journal of Surgery 52 (11): 913–916. February 2018. doi:10.1002/bjs.1800521116. PMID 5842982.
- ↑ "Stenosis of the vena cava: preliminary assessment of treatment with expandable metallic stents". Radiology 161 (2): 295–298. November 1986. doi:10.1148/radiology.161.2.3763891. PMID 3763891.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 "Double balloon technique for dilation of valvular or vessel stenosis in congenital and acquired heart disease". Journal of the American College of Cardiology 10 (1): 107–114. July 1987. doi:10.1016/S0735-1097(87)80168-7. PMID 2955014.