Kontent qismiga oʻtish

Nuqtali diagramma: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
„'''Nuqtali diagramma''' yoki '''nuqta diagrammasi''' - bu juda oddiy shkalada chizilgan ma'lumotlar nuqtalaridan tashkil topgan statistik diagramma, odatda doiralar bilan to'ldirilgan. Nuqtali diagrammaning ikkita umumiy, ammo juda farqli versiyalari mavjud. Birinchisi, 1884-yilga borib taqaladigan taqsimotlarni tasvirlash uchun qo'lda chizilgan (kompyuterdan oldingi davr) grafiklarda qo'llanilgan.<ref>{{cite journal | last=Wilkinson | first=Le...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi
 
Qator 1: Qator 1:
'''Nuqtali diagramma''' yoki '''nuqta diagrammasi''' - bu juda oddiy shkalada chizilgan ma'lumotlar nuqtalaridan tashkil topgan statistik [[diagramma]], odatda doiralar bilan to'ldirilgan. Nuqtali diagrammaning ikkita umumiy, ammo juda farqli versiyalari mavjud. Birinchisi, 1884-yilga borib taqaladigan taqsimotlarni tasvirlash uchun qo'lda chizilgan (kompyuterdan oldingi davr) grafiklarda qo'llanilgan.<ref>{{cite journal | last=Wilkinson | first=Leland | year=1999 |title=Dot plots | journal=The American Statistician | volume=53 | pages=276&ndash;281 | jstor=2686111 | doi=10.2307/2686111 | issue=3 | publisher=American Statistical Association}}</ref> Boshqa versiya '''William S. Cleveland''' tomonidan [[Chiziqli diagramma | shtrixli diagrammaga]] muqobil sifatida tavsiflangan, unda nuqtalar kategorik o'zgaruvchilar bilan bog'liq miqdoriy qiymatlarni (masalan, hisoblashlarni) tasvirlash uchun ishlatiladi.<ref>{{cite book | last=Cleveland | first=William S. | author-link=William S. Cleveland | title=Visualizing Data | publisher=Hobart Press | year=1993 | hdl=2027/mdp.39015026891187 | isbn=0-9634884-0-6 | url-access=registration | url=https://archive.org/details/visualizingdata00will }}</ref>
'''Nuqtali diagramma''' yoki '''nuqta diagrammasi''' - bu juda oddiy shkalada chizilgan ma'lumotlar nuqtalaridan tashkil topgan statistik [[diagramma]], odatda doiralar bilan to'ldirilgan. Nuqtali diagrammaning ikkita umumiy, ammo juda farqli versiyalari mavjud. Birinchisi, 1884-yilga borib taqaladigan taqsimotlarni tasvirlash uchun qo'lda chizilgan (kompyuterdan oldingi davr) grafiklarda qo'llanilgan.<ref>{{cite journal | last=Wilkinson | first=Leland | year=1999 |title=Dot plots | journal=The American Statistician | volume=53 | pages=276&ndash;281 | jstor=2686111 | doi=10.2307/2686111 | issue=3 | publisher=American Statistical Association}}</ref> Boshqa versiya '''William S. Cleveland''' tomonidan [[Chiziqli diagramma | shtrixli diagrammaga]] muqobil sifatida tavsiflangan, unda nuqtalar kategorik o'zgaruvchilar bilan bog'liq miqdoriy qiymatlarni (masalan, hisoblashlarni) tasvirlash uchun ishlatiladi.<ref>{{cite book | last=Cleveland | first=William S. | author-link=William S. Cleveland | title=Visualizing Data | publisher=Hobart Press | year=1993 | hdl=2027/mdp.39015026891187 | isbn=0-9634884-0-6 | url-access=registration | url=https://archive.org/details/visualizingdata00will }}</ref>
== Tarixi ==
== Tarixi ==
[[File:Dotplot of random values 2.png|thumb|Nuqtali diagramma| 300px]]
Tarqatishning tasviri sifatida nuqtali diagramma oddiy masshtabda chizilgan maʼlumotlar nuqtalari guruhidan iborat. Nuqtali chizmalar uzluksiz, miqdoriy, bir oʻzgaruvchan maʼlumotlar uchun ishlatiladi. Agar ular bir nechta boʻlsa, maʼlumotlar nuqtalari etiketlanishi mumkin.

Nuqtali diagramma eng oddiy statistik chizmalardan biri boʻlib, kichik va oʻrtacha oʻlchamdagi maʼlumotlar toʻplamlari uchun mos keladi. Ular klasterlar va boʻshliqlarni, shuningdek, chegaralarni ajratib koʻrsatish uchun foydalidir. Ularning yana bir afzalligi raqamli maʼlumotlarni saqlashdir. Kattaroq maʼlumotlar toʻplamlari (taxminan 20-30 yoki undan koʻp maʼlumotlar nuqtalari) bilan ishlashda tegishli stamplot, [[quti diagramma]] yoki [[gistogramma]] samaraliroq boʻlishi mumkin, chunki bu nuqtadan keyin nuqta chizmalar juda chigal boʻlib qolishi mumkin. Nuqta chizmalarini [[gistogramma]]lardan farqlash mumkin, chunki nuqtalar gorizontal oʻq boʻylab bir tekis joylashmaydi.

Syujet oddiy ko‘rinsa-da, uning hisob-kitobi va unga asoslangan statistik nazariya oddiy emas. Nuqtali chizmani hisoblash algoritmi yadro zichligini baholash bilan chambarchas bogʻliq. Nuqtalar uchun tanlangan oʻlcham uchastkaning koʻrinishiga taʼsir qiladi. Nuqta oʻlchamini tanlash yadro zichligini baholash uchun tarmoqli kengligini tanlashga teng.

'''R''' dasturlash tilida bu turdagi syujetni ''strip diagramma''<ref>{{Cite book
| author = Peter Dalgaard
| author-link = Peter Dalgaard
| title = Introductory Statistics with R
| publisher = Springer
| isbn = 0-387-95475-9
}}</ref> yoki ''stripplot''<ref>{{Cite book
| author = Paul Murrell
| author-link = Paul Murrell
| title = R Graphics
| publisher = Chapman & Hall/CRC
| year = 2005
| url = http://www.stat.auckland.ac.nz/~paul/RGraphics/rgraphics.html
| isbn = 1-58488-486-X
}}</ref> deb ham yuritiladi.

== Cleveland diagrammasi ==
== Cleveland diagrammasi ==
== Manbalar ==
== Manbalar ==

12-Iyun 2022, 16:34 dagi koʻrinishi

Nuqtali diagramma yoki nuqta diagrammasi - bu juda oddiy shkalada chizilgan ma'lumotlar nuqtalaridan tashkil topgan statistik diagramma, odatda doiralar bilan to'ldirilgan. Nuqtali diagrammaning ikkita umumiy, ammo juda farqli versiyalari mavjud. Birinchisi, 1884-yilga borib taqaladigan taqsimotlarni tasvirlash uchun qo'lda chizilgan (kompyuterdan oldingi davr) grafiklarda qo'llanilgan.[1] Boshqa versiya William S. Cleveland tomonidan shtrixli diagrammaga muqobil sifatida tavsiflangan, unda nuqtalar kategorik o'zgaruvchilar bilan bog'liq miqdoriy qiymatlarni (masalan, hisoblashlarni) tasvirlash uchun ishlatiladi.[2]

Tarixi

Nuqtali diagramma

Tarqatishning tasviri sifatida nuqtali diagramma oddiy masshtabda chizilgan maʼlumotlar nuqtalari guruhidan iborat. Nuqtali chizmalar uzluksiz, miqdoriy, bir oʻzgaruvchan maʼlumotlar uchun ishlatiladi. Agar ular bir nechta boʻlsa, maʼlumotlar nuqtalari etiketlanishi mumkin.

Nuqtali diagramma eng oddiy statistik chizmalardan biri boʻlib, kichik va oʻrtacha oʻlchamdagi maʼlumotlar toʻplamlari uchun mos keladi. Ular klasterlar va boʻshliqlarni, shuningdek, chegaralarni ajratib koʻrsatish uchun foydalidir. Ularning yana bir afzalligi raqamli maʼlumotlarni saqlashdir. Kattaroq maʼlumotlar toʻplamlari (taxminan 20-30 yoki undan koʻp maʼlumotlar nuqtalari) bilan ishlashda tegishli stamplot, quti diagramma yoki gistogramma samaraliroq boʻlishi mumkin, chunki bu nuqtadan keyin nuqta chizmalar juda chigal boʻlib qolishi mumkin. Nuqta chizmalarini gistogrammalardan farqlash mumkin, chunki nuqtalar gorizontal oʻq boʻylab bir tekis joylashmaydi.

Syujet oddiy ko‘rinsa-da, uning hisob-kitobi va unga asoslangan statistik nazariya oddiy emas. Nuqtali chizmani hisoblash algoritmi yadro zichligini baholash bilan chambarchas bogʻliq. Nuqtalar uchun tanlangan oʻlcham uchastkaning koʻrinishiga taʼsir qiladi. Nuqta oʻlchamini tanlash yadro zichligini baholash uchun tarmoqli kengligini tanlashga teng.

R dasturlash tilida bu turdagi syujetni strip diagramma[3] yoki stripplot[4] deb ham yuritiladi.

Cleveland diagrammasi

Manbalar

  1. Wilkinson, Leland (1999). "Dot plots". The American Statistician (American Statistical Association) 53 (3): 276–281. doi:10.2307/2686111. 
  2. Cleveland, William S.. Visualizing Data. Hobart Press, 1993. ISBN 0-9634884-0-6. 
  3. Peter Dalgaard. Introductory Statistics with R. Springer. ISBN 0-387-95475-9. 
  4. Paul Murrell. R Graphics. Chapman & Hall/CRC, 2005. ISBN 1-58488-486-X. 

Havolalar