Polimeraza zanjir reaksiyasi

Polimer zanjir reaksiyasi (PZR) — molekulyar biologiyaning tadqiqot usullaridan biri hisoblanib, nuklein (DNK yoki RNK) kislotalarning maʼlum bir fragmentlarni million — milliard marotaba ko‘paytirib beradi. Bundan tashqari PZR mutatsiyalarni kiritish, DNK bo‘laklarini birlashtirish va tibbiy — biologik amaliyotida kengdan qo‘llaniladi.

PZR gel elektroforez

Tarixi

Amerikalik olim Kerri Mullisom 1983 — yili polimeraza zanjir reaksiyasini kashf qiladi. Kerri Mullisom bu haqidagi ilimiy ishini 1985 — yili Science jurnalida chop etadi. Unga 1993 — yili kimyo yoʻnalishi boʻyicha Nobel mukofati beriladi.

PZR boshqichlari

=== * Denaturatsiya (parchalanish)  ===— ikki zanjirli DNK molekulasi 0.5 −2 min davomida 94 — 96 °C (termstabil polimeraza ishlatilsa 98 ° C) gacha qizdiriladi. Ikki zanjir DNK molekulasi oʻrtasidagi vadarod bogʻlari uziladi. === * Yuvish (otjig) === — bu bosqichda praymerlar DNK ga oʻranish olishi uchun harorat 55 −65 °C pasaytiriladi. Harorat har bir praymer turi uchun maxsus boʻlib PZR boshlanmasdan oldin tadqiqotchi oʻzi kiritadi. === * Elongatsiya === — bu DNK molekulasining uzayishi hisoblanin yangi DNK zanjiri sintezlanadi. Bu 72 °C da yuz beradi. Buning uchun Taq polimeraza fermenti parymerlar yordamida DNK ning 3’ dan 5’ ga qarab harakatlanib sintez qiladi. .

Polimeraza zanjir reaksiyasi bosqichlari

PZR jarayoni

PZRning uchta bosqichi tugagannan soʻng bitta davr (tsikl) tugaydi va mana shu davr yana takrorlanadi. Odatta davrlar soni 65 ta boʻlishi mumkin.

PZR reaktivlari

• Taq polimeraza fermenti
• Praymer F (F — forward)
• Praymer R (R — Riverse)
• dNTP — deoxsinukleotid trifasfat (A, T, S, G)
• DNK namunasi

Taq polimeraza

Taq polimeraza fermenti — termifilik eubacterial mikroorganizm Thermus aquaticusdan ajratib olinadi. Bunga sabab bu bakteriyadan jaratib olingan polimeraza fermenti haroratga chidamli hisoblanadi.

Havolalar

• Polimeraznaya_sepnaya_reaksiya
• polimer zanjir reaksiyasi you tube