Zimbabveda Islom
Zimbabveda islom diniga eʼtiqod qiluvchilar soni koʻp emas, bu mamlakat aholisining 1 % dan kamrogʻi unga amal qiladi[1].
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Islom arab savdogarlari va qul savdogarlari bilan birga Sharqiy Afrika qirgʻoqlaridan Zimbabve hududiga kirib kela boshladi. Arxeolog J. T. Bentning fikricha, oʻrta asrlardagi Buyuk Zimbabve Monomotapa davlatining asosiy shahrini (taxminan 1130 y.) arablar qurgan[2]. Zanzibar sultonligida Ummon Al Saidlar sulolasi hukmronligi davrida arab qul savdogarlari Zimbabve hududiga Tanzaniya, Malavi va Mozambik sohillaridagi bazalaridan yetib kelishgan. Yuzlab yillar davomida Zimbabve va qoʻshni davlatlardan toʻrt milliondan ortiq qul oʻgʻirlab ketilgan va Hindiston va Arabistonga sotilgan. Koloniya davrida Zambiyaga koʻplab musulmonlar kelgan. Ular asosan Hindiston va Pokistondan kelganlar edi. Manikalend mintaqasida olmos konlari topilganidan keyin mamlakatga Shimoliy va G‘arbiy Afrikadan ko‘p sonli musulmonlar kelgan. Yao qabilasidan boʻlgan musulmonlar qoʻshni Malavidan koʻchib kelgan. Mamlakatning tub aholisining oz qismi ham islom dinini qabul qilgan[3]. 1992-yilda musulmon radikalizmining kuchayishidan qoʻrqib, Zimbabve hukumati musulmonlar uchun jamoat namozlarini oʻqishni taqiqlashini eʼlon qildi[4].
Raqamlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Zimbabve aholisining aksariyati nasroniy va anʼanaviy, islom esa ozchilik dini boʻlib qolmoqda. Turli manbalarga ko‘ra, islom diniga asosan Osiyo, Shimoliy va G‘arbiy Afrikadan kelgan 50-200 ming muhojir eʼtiqod qiladi, bu esa aholining 1 % dan kamrog‘ini tashkil qiladi[5][6] . Zimbabve konstitutsiyasi din erkinligiga ruxsat beradi. Mamlakatda xorijiy missionerlik guruhlari mavjud. Masjidlar deyarli barcha yirik shaharlarda joylashgan. Masjidlar Afrika musulmonlari agentligi tomonidan moliyalashtiriladi, bu esa oʻz navbatida Quvaytdan mablagʻ oladi[7].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Zimbabwe“. U.S. Department of State. 2018-yil 4-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 10-yanvar.
- ↑ «Vast Ruins in South Africa- The Ruined Cities of Mashonaland», The New York Times, 1892-12-18, p. 19.. .
- ↑ „The impact of the slave trade on Africa“. Le Monde diplomatique (1998-yil 1-aprel).
- ↑ „Zimbabwe Bars Call to Islam“. The New York Times (1992-yil 14-noyabr). 2017-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 10-yanvar.
- ↑ „Zimbabwe Christians and Muslims seek cooperation“ (2001-yil 20-iyun). 2001-yil 20-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-iyul.
- ↑ „Adherents.com“. www.adherents.com. 2013-yil 20-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-iyul.
- ↑ James Gow, Funmi Olonisakin, Ernst Dijxhoorn. Militancy and Violence in West Africa: Religion, politics and radicalisation. Routledge, 2013-07-18. ISBN 9781135968571. ( at books.google.com.ua Error: unknown archive URL 20170109114045 sanasida arxivlangan)