Zaibatsu
ZaiBaTsU (yap. 財閥, mulk; bilan yap. — „boylarning klikasi“ [manba koʻrsatilmagan 155 kun]) — bu Yaponiyaning eng yirik sanoat va moliyaviy birlashmalariga nisbatan qoʻllaniladigan atama.
Zaibatsu-yapon konglomeratining oʻziga xos shakli boʻlib, oilaviy mulkchilik va biznesni diversifikatsiya qilishning nisbatan yuqori darajasi.
Tarix va rivojlanish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gʻarbning kirib kelishining ortib borayotgan darajasiga duch kelgan Yaponiya hukumati mamlakat resurslarini jadal iqtisodiy rivojlanish uchun safarbar qildi.
Zaibatsu Yaponiya imperiyasining iqtisodiy va sanoat faoliyatining markazida edi, chunki Meidzi davrida Yaponiyaning sanoatlashuvi juda tezlashdi. Ular Yaponiyaning tashqi va harbiy siyosatiga katta taʼsir koʻrsatdi.
Zaibatsu Mitsubishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1873-yil mart oyida Ivasaki Yataro oʻzining «Мицубиси сёкай» (yaponcha: 三菱商会), [1] 1874-yilda«Мицубиси дзёкисэн гайся» (yaponcha: 三菱蒸汽船会社) deb oʻzgartirildi. [2] va 1875-yilda -«Юбин кисэн Мицубиси ся» (yaponcha: 郵便汽船三菱会社) da língīngīčičiči),tezda Yaponiyaning dengiz savdosida monopoliyaga aylandi [3] .
Zaibatsuni yoʻq qilish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Urush paytida butunlay vayron boʻlgan son sanoqsiz kichik korxonalar bilan solishtirganda, zaibatsuga tegishli yoki nazorat qilinadigan sanoat korxonalari urushda nisbatan kam zarar koʻrdi .
Boshqa maʼnolar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qoshimja m’lumot[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Chaebol — PPG ning koreyscha shakli.
- Keiretsu
Adabiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Kazuo, Shibagaki. Zaibatsuning dastlabki tarixi. // Rivojlanayotgan iqtisodiyotlar 4.4 (1966): pp. 535-566.(ingl.) )
- Xidemasa Morikava, Zaybatsu. Yaponiyada oilaviy tadbirkorlik guruhlarining yuksalishi va qulashi / Tokio: Tokio universiteti nashriyoti, (1992), p. 283. ISBN 978-0860084884 .
- Fruin, M. W. (1994) Yapon korxona tizimi: raqobat strategiyalari va kooperativ tuzilmalar, Oksford universiteti nashriyoti, Oksford.
- Miyajima, H. va Kawamoto, S. (2009) Urushdan oldingi Yaponiyadagi biznes guruhlari: tarixiy shakllanish va meros, Oksford biznes guruhlari qoʻllanmasida (tahrirlar A. Colpan, T Hikino va E. Linkoln), Oksford universiteti nashriyoti, Oksford .
- Miyajima, H. va Kuroki, F. (2007) Yaponiyada oʻzaro ulushlarni boʻshatish: sabablar, taʼsirlar va taʼsirlar, Yaponiyada korporativ boshqaruv (tahrirlar M. Aoki, G. Jekson va X. Miyajima), Oksford universiteti Matbuot, Oksford.
- Mork, R. va Nakamura, M. (2005) Quduqdagi qurbaqa okean haqida hech narsani bilmaydi: Yaponiyada korporativ mulkchilik tarixi, Dunyo boʻylab korporativ boshqaruv tarixi (tahrir. R. Mork), Chikago universiteti nashriyoti, Chikago.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- YAPONIYA ZAIBATSU (Wayback Machine saytida 2020-05-31 sanasida arxivlangan) / Thayer Watkins(ingl.) )
- Zaibatsu tadqiqotining hozirgi holati: Mitsubishi misoli // Social Science Japan Journal (2002) 5 (2): 233-242. doi: 10.1093/ssjj/05.2.233(ingl.) )
- Yaponiya korporatsiyalari va korporativ guruhlari / M.: IMEMO RAN (2009).
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Acta Asiatica: Bulletin of the Institute of Eastern Culture, Issues 11-15; Volumes 11-15. Tōhō Gakkai, (1966).
- ↑ Nihon Yūsen Kabushiki Kaisha. „Golden Jubilee History of Nippon Yusen Kaisha, 1885—1935“. Nippon yusen kaisha, (1936).
- ↑ Thomas Derdak. International Directory of Company Histories, Volume 83. St. James Press, 1988, p. 506.