Za nami Moskva
| Za nami Moskva | |
|---|---|
| Rejissyor(lar) | Majit Begalin |
| Ssenariynavis(lar) |
Vasiliy Solovyov Majit Begalin |
| Rollarda |
Vsevolod Sanaev Kauken Kenzhetaev Vladlen Davydov Asanbek (Arsen) Umuraliev Kuatbay Abdreimov Anatoliy Golik |
| Bastakor(lar) | Edvard Xagagortyan |
| Studiya(lar) | Qozoqfilm |
| Davomiyligi | 89 minut |
| Mamlakat |
 SSSR |
| Til | ruscha |
"Za nami Moskva" — (ruscha За нами Москва) — 1967-yilda „Qozoqfilm“ kinostudiyasida suratga olingan sovet badiiy filmi. Bauirjan Momishuli kitoblari va materiallari asosida yaratilgan qahramonlik filmi.
Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]
Film panfilovchi yozuvchi Bauirjan Momishulining kitoblari va materiallari asosida qahramonlik kino hikoyasini taqdim etadi[1]. Suratga olish ishlari Moskva chekkasida va Belarus yaqinida boʻlib oʻtdi.Ssenariy uchun material sifatida Bauyrjon Momishulining oʻz xotiralari asosida yozilgan „Moskva orqamizda“ romanidan foydalangan. Dastlab rejissyor Majit Begalin Aleksandr Bekning „Volokolamsk shossesi“ asari asosida suratga tushgan, biroq filmning munosib qismi suratga olinib boʻlgach, Aleksandr Bekning oʻziga baʼzi tafsilotlar yoqmagan. Suratga olishni toʻxtatish kerak edi. „Boshqa xalqlarning qahramonligini taʼkidlashning hojati yoʻq, bu ruslar va nemislar oʻrtasidagi urush“ - Bek oʻzining noroziligi sababini shunday tushuntirdi. Garchi bu jangda katta rol Qozogʻiston qahramonlariga tegishli ekanligi hammaga ayon boʻlsa-da, chunki Panfilov diviziyasi aynan Olma-Ota shahrida tuzilgan. Umuman olganda, film 1941-yilda Moskva yaqinidagi Volokolamsk yoʻnalishida jang qilgan, fashistlarni toʻxtatgan va qarshi hujumga oʻtgan afsonaviy Panfilov diviziyasiga bagʻishlangan. Natijada Majit Begalin bu vaziyatdan chiqish yoʻlini izlay boshladi. Yordam soʻrab u Bauirjon Momishulining oʻziga murojaat qildi. Film uchun material sifatida mashhur lashkarboshi oʻz romanini taqdim etdi[2].
Bauirjon Momishuli 1941-yil sentabrdan general-mayor I.Panfilov qoʻmondonligidagi afsonaviy diviziya tarkibida janglarda qatnashgan, 1073-oʻq polkining 1-batalyoniga qoʻmondonlik qilgan. Vermaxtning 1941-yil 16-noyabrdan 18-noyabrgacha Moskvaga qarshi ikkinchi umumiy hujumi chogʻida B.Momishuli qoʻmondonligidagi batalyon Moskva yaqinidagi Matryonino qishlogʻi yaqinidagi Volokolamsk shossesida qahramonlarcha jang qildi.Batalon komandirining mohir rahbarligi fashistlarni shu burilishda uch kun ushlab turishga imkon berdi.Shundan soʻng katta leytenant B.Momishuli batalyonni qamaldan jangovar shay holatda olib chiqdi. 1942-yilda Moskva jangida koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun B.Momishuliga Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni berilgan, biroq bu unvon 1990-yil 11-dekabrda vafotidan keyin berilgan
Rollarda[tahrir | manbasini tahrirlash]
- General Panfilov rolida Vsevolod Sanaev
- Kauken Kenzhetaev — urush faxriysi Bauyrjan Momishuli
- Vladlen Davydov — Armiya qoʻmondoni
- Asanbek (Arsen) Umuraliev — Bauyrjan Momishuli yoshligida
- Quatbay Abdreimov — Rahimov
- Anatoliy Golik — Brudniy
- Boris Bystrov
- Vyacheslav Podvig — siyosiy instruktor
- Oleg Mokshantsev
- Ivan Savkin
- Olesya Ivanova
- Sergey Yurtaykin
- Nurjuman Ixtimboev
Suratga olish guruhi[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Rejissyor: Majit Begalin
- Ssenariy muallifi: Vasiliy Solovyov, Majit Begalin
- Operator: Asxat Ashrapov
- Dizaynerlar: Viktor Lednev, Idris Karsakbaev
- Bastakor: Eduard Xagagortyan
- Ovoz muhandisi: Stefan Pershin
Mukofotlar va qiziqarli faktlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
KPSS Moskva shahar qoʻmitasi Baurjan Momishulining Kubaga tashrifiga tayyorgarlik koʻrish chogʻida Baurjan Momishulidan kubalik doʻstlarga „Orqamizdagi Moskva“ kartinasini koʻrsatishni soʻradi.Fidel va Raul Kastro Baurjan Momishulini iliq kutib olishi. Film Gavananing bosh maydonida namoyish etildi. Kuba askarlari shu qadar gʻayratli ediki, ular ekranga oʻq uzish orqali oʻz munosabatini bildirishdi. Ushbu film butun dunyoda eʼtirofga sazovor boʻldi. Shunday qilib, festivalda Frunzening „Moskva orqamizda“ filmi urush haqidagi eng yaxshi film deb topildi va Oʻrta Osiyo va Qozogʻiston kinoijodkorlarining Frunze shahrida boʻlib oʻtgan VII tanlovida toʻqqizta mukofotdan beshtasini, bosh mukofot va 1-darajali diplomni qoʻlga kiritdi. „Eng yaxshi erkak roli uchun“ mukofoti aktyor Asanbek Umuralievga topshirildi.
Texnik tafsilotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
„MOSKVA BIZ UCHUN“ SSSR,QOZOQFILM,1967, s/b, 9 soat, 2475 m, w/e, rev., 90 min.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „За нами Москва“. «Мега энциклопедия Кирилла и Мефодия К». 2014-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-avgust 2014-yil.
- ↑ „Москва, как много в этом слове...“. «газета Экспресс К». 2014-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-avgust 2014-yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Moskva orqamizda[sayt ishlamaydi]