Yazid ibn al-Muhallab

Yazid ibn al-Muhallab
Umaviylar xalifaligining Xurosondagi hokimi
Mansab davri 702 – 704
Hukmdor	Abdulmalik (h. 685–705)
Oʻtmishdoshi	Al-Muhallab ibn Abu Sufra
Vorisi	Al-Mufaddal ibn al-Muhallab
Umaviylar xalifaligining Iroqdagi hokimi
Mansab davri 715 – 717
Hukmdor	Sulaymon
Oʻtmishdoshi	Yazid ibn Abu Kabsha as-Saksakiy
Vorisi	Al-Jarroh ibn Abdulloh al-Hakamiy (Xurosonda) Abdulhamid ibn Abdurahmon ibn Zayd ibn al-Xattob (Kufada) Adiy ibn Artat al-Fazoriy (Basrada)
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi	672 yoki 673
Vafoti	720-yil 24-avgust Aqr, Vavilon yaqini
Bolalari	Xolid Muxallad Muoviya
Ota-onasi	Al-Muhallab ibn Abu Sufra (otasi) Said yoki Yazid ibn Qabisa ibn Sarraq al-Azdiyning qizi

Yazid ibn al-Muhallab al-Azdiy (arabcha: يزيد بن المهلب) (672/673-yilda tugʻilgan – 720-yil 24-avgustda vafot etgan) – VIII asr boshlarida Iroq va Xurosonda xizmat qilgan Umaviylar xalifaligi sarkardasi. 720-yilda Umaviylarga qarshi Iroqning bir qator keng koʻlamli qoʻzgʻolonlarining oxirgisiga rahbarlik qilgan.

Yazid ibn al-Muhallab 702-yilda otasi, taniqli sarkarda al-Muhallab ibn Abu Sufraning oʻrniga Xuroson hokimi etib tayinlangan. 704-yilda Umaviylar noibi Hajjoj ibn Yusuf tomonidan lavozimidan boʻshatilib, qamoqqa tashlangan. Taxminan 708—709-yillarda qamoqdan qochgan va Falastinda Umaviylar shahzodasi Sulaymon ibn Abdulmalikdan panoh topgan. Sulaymon 715-yilda xalifa boʻlgach, Yazidni Iroqqa hokim etib tayinlagan. Yazidning faoliyati harbiy va diniy ishlar bilan chegaralangan, viloyat xazinasi Solih ibn Abdurahmon tomonidan boshqarilgan va u Yazidning ortiqcha sarf-xarajatlarga qoʻl urishini cheklab qoʻygan. Keyingi yili Xuroson boshqaruvi ham Yazidning vakolatiga oʻtgan. Yazid Hajjojning qarindoshlari va u tomondan lavozimga tayinlangan shaxslarini taʼqib qilgan, hukumat lavozimlariga esa oʻzi tegishli boʻlgan Banu Azd qabilasi aʼzolarini tayinlagan.

Adabiyotlar

• Blankinship, Khalid Yahya. The End of the Jihâd State: The Reign of Hishām ibn ʻAbd al-Malik and the Collapse of the Umayyads. Albany, New York: State University of New York Press, 1994. ISBN 978-0-7914-1827-7. 
• Bosworth, C. E.. Sīstān under the Arabs: From the Islamic Conquest to the Rise of the Ṣaffārids (30–250, 651–864). Rome: Istituto italiano per il Medio ed Estremo Oriente, 1968. ISBN 9788863231243. OCLC 956878036.