Yashil masjid

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Yashil masjid ( pushtu : sẖnh jwmạt ; dariycha: مَسجد سَبز ) — Afgʻoniston shimolidagi Balx shahridagi masjid [1] . Bu Sharqiy Temuriylar imperiyasining o‘sha paytdagi hukmdori Shohrux yoki uning rafiqasi Goharshod tomonidan topshirilgan deb ishoniladi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1405-yilda Tamerlanning o'limidan so'ng, uning imperiyasi hukmronlik uchun kurashayotgan turli qabilalar va sarkardalar tufayli parchalanib ketdi. Qora qoʻy turkmanlari 1410-yilda Bagʻdodni qoʻlga kiritganlarida gʻarbiy imperiyani vayron qilishdi, ammo Fors va Transoxianada Shohruh 1409-yildan boshlab samarali boshqaruvni taʼminlay oldi. Uning imperiyasi Sharq va G'arb o'rtasidagi asosiy savdo yo'llarini, shu jumladan afsonaviy Ipak yo'lini nazorat qildi,va mintaqa sifatida juda boy bo'ldi, chunki ko'plab mahalliy masjidlarga tuzatishlar kiritdi va o'z hukmronligi davrida qurgan o'z binolari uchun g'oyalarni qarzga oldi. [1] Shuningdek, ushbu binoning jihatlari mashhur Toj Mahalning oldingi qismidir, chunki o'xshashliklarni ko'rish mumkin.

Arxitektura[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asosiy bino temuriylarga xos meʼmoriy uslubni aks ettiradi. Biroq, bugungi kunda binoning ko'p qismi Sovet va Afg'onistondagi fuqarolar urushlari paytida qarama-qarshilik va qarama-qarshiliklardan jiddiy zarar ko'rgan. Asosiy hovli yaxshi saqlangan bo'lib, odamlar ochiq joylarda ibodat qilishlari mumkin. Binoning orqa tomonida asfalt va bog'larga unchalik e'tibor berilmagan. Minora yo binoning eskirganligi sababli qulab tushgan yoki kommunistlarning urush paytidagi tajovuzkor harakati bo'lishi mumkin. Plitka ishlarining katta qismi g'oyib bo'ldi va yog'och eshiklar ta'mirlashga muhtoj. [1]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 „Green Mosque, Balkh, Afghanistan“. Muslim Mosques. Qaraldi: 15-may 2018-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "MM1" defined multiple times with different content Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "MM1" defined multiple times with different content

Andoza:Balkh ProvinceAndoza:Mosques in Afghanistan