Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi
Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasini (yaponcha: 日本バスケットボールdín, Nihon Basukettobōru Kyōkai) Yaponiya Basketbol Assotsiatsiyasi (JBA) tomonidan boshqariladi[1]. 1936-yilda FIBA Asianing asoschisi boʻlgan Yaponiya Osiyodagi eng uzoq basketbol anʼanalaridan biriga ega.
Yaponiya Osiyodagi eng muvaffaqiyatli basketbol jamoalaridan biriga ega. Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi ikki marta basketbol boʻyicha Osiyo chempionatida gʻolib chiqdi. Jamoa 7 marta Olimpiada oʻyinlariga va olti marta FIBA Jahon kubogiga yoʻllanma oldi.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Boshlanishi (1917—1936)[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi birinchi xalqaro turnirini 1917-yilda Tokioda boʻlib oʻtgan 3-Uzoq Sharq oʻyinlarida oʻtkazdi, unda Yaponiya sharafini „Kyoto YMCA“ basketbol jamoasi himoya qildi.
Keyinchalik, jamoa 1936-yilda Berlinda basketbol boʻyicha Olimpiada oʻyinlarining asoschilaridan biri edi.
Global miqyosdagi raqobatchi sifatida shakllanish (1937—1976)[tahrir | manbasini tahrirlash]
1936-yildan keyin, Yaponiya basketbol terma jamoasi 1976-yilgacha deyarli har safar xalqaro oʻyinlarda qatnashdilar. Yaponiya terma jamoasi jahon turnirlarida muntazam ishtirok etib kelgan. Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi 1963-yilda FIBA jahon chempionatida debyut qilgan. 1965 va 1971-yillarda terma jamoa FIBA jahon chempionatida chempionlikni qoʻlga kiritgani uchun Osiyoning eng kuchli jamoasi edi.
1976-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi 38 ochko va 10 golli uzatma bilan Puerto-Riko erkaklar milliy basketbol terma jamoasini magʻlub etdi[2].
Xitoy erkaklar milliy basketbol terma jamoasi yuksalganidan beri Yaponiya terma jamoasi biroz pasayib ketdi va global tadbirlarda chiqishlar kamayib ketdi.
Davomli muvaffaqiyat (1995—1998)[tahrir | manbasini tahrirlash]
Basketbol boʻyicha 1995-yilda Fukuokadagi Universiadada ikkinchi oʻrinni egallagan Nippon jamoasi (yaponlar ham shunday deb ataladi) 1998-yilgi FIBA Jahon chempionatiga yoʻllanma oldi. Bu 30 yildan ortiq vaqt ichida birinchi saralash natijalaridagi eng yuqori koʻrsatkich edi. Xorvatiyalik Željko Pavličević bosh murabbiyligidagi jamoa yaxshi oʻyin koʻrsatdi, ammo asosiy bosqichdan chiqa olmadi. U yerda Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi sobiq yarim finalchi Yangi Zelandiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasiga qarshi toʻrtinchi oʻrin uchun kurashda magʻlub boʻldi.
Yaqin Sharqdagi raqobat (1999—2009)[tahrir | manbasini tahrirlash]
1990-yillarning oxirida Yaponiya Yaqin Sharqda kuchliroq raqobat koʻrsatuvchi jamoalarga qarshi oʻynadi. Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi 1997-yilda kumush medalni qoʻlga kiritganidan beri Osiyo chempionatida medallarni qoʻlga kiritish uchun kurash olib bordi. 2008-yilda oʻz mamlakatida (Tokushima) boʻlib oʻtgan musobaqada Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi 8-oʻrinni egalladi va Pekin Olimpiada turniriga va 2010-yilgi FIBA Jahon chempionatiga yoʻllanmani qoʻldan boy berdi. 2009-yilgi FIBA Osiyo turnirida Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi 10-oʻringa tushib ketdi, bu esa eng yomon koʻrsatkichdir. Bunga qisman turnir arafasidagi bosh murabbiy bilan bogʻliq muommolar sabab boʻldi.
Qayta tiklash (2010-yildan hozirgi kungacha)[tahrir | manbasini tahrirlash]
Xalqaro musobaqalardagi medallarsiz qolgan Yaponiya NBA va Yevropada ishtirok etgan Osiyoning bir qancha elita basketbolchilarini yetishtirdi. Bu basketchilar orasida Yuta Tabuse, JR Sakuragi, Takuya Kawamura, Takumi Ishizaki va boshqalar bor edi. Biroq, ular kamdan-kam hollarda milliy terma jamoada oʻynagan, bu esa Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasini Osiyoning Eron, Janubiy Koreya, Filippin va Xitoy erkaklar milliy basketbol terma jamoasidan ortda qolganiga sabab boʻlgan.
Natijalarni yaxshilash uchun amerikalik murabbiy Thomas Wisman 2010-yilda terma jamoani boshqarishni oʻz qoʻliga oldi va bir qancha yaxshilanishlarni amalga oshirdi. Wisman Yaponiya Basketbol Ligasida (JBL) ajoyib yilni yakunladi va u Tochigi Brexni oʻzining birinchi va yagona milliy chempionligiga olib keldi. 2010-yilgi FIBA Osiyo Stankovic kubogida Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi mezbon Livan terma jamoasiga magʻlub boʻldi, ammo Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi guruhda ikkinchi oʻrinni egallagani uchun kutilganidan keyingi bosqich yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi. 2011-yilgi FIBA Osiyo chempionatida Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi 15 ta oʻyin oʻtkazib, yakunda 7-oʻrinni egalladi. Shundan soʻng, Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi finalchi Iordaniya terma jamoasini magʻlub etishga muvaffaq boʻldi, ammo keyin birinchi pley-off bosqichida Janubiy Koreya basketbil terma jamoasiga yutqazdi va magʻlub boʻldi.
2012-yilning mart oyida Yaponiya assotsiatsiyasi Wissmanni isteʼfoga chiqardi va mamlakatning murabbiylik afsonasi Kimikazu Suzuki jamoa tizginini oʻz qoʻliga oldi. Suzuki, bir vaqtning oʻzida „Aisin SeaHorses Mikawa“ klubiga murabbiylik qilgan. Suzukining saʼy-harakatlari tufayli Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasi 2012-yil sentyabr oyida Tokioda boʻlib oʻtgan navbatdagi FIBA Osiyo kubogida ikkinchi oʻrinni egalladi. 2014-yilgi FIBA Jahon kubogi yoʻllanmasini qoʻlga kiritishni maqsad qilgan jamoa 2013-yilgi FIBA Osiyo chempionatini 9-oʻrinda yakunladi va soʻnggi uchta oʻyinda magʻlub boʻldi.
2014-yilda Yuta Tabuse va Yaponiyaning bir qancha yetakchi basketbolchilari terma jamoaga qaytishdi. Bu esa deyarli 20 yil ichida Yaponiya erkaklar milliy basketbol terma jamoasining eng yaxshi marraga erishishiga yordam berdi.
Yaponiya Filippin va Indoneziya bilan birgalikda 2023-yilgi FIBA basketbol boʻyicha jahon chempionatiga mezbonlik qiladi.
Raqobat natijalari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Olimpiada oʻyinlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Yil | Oʻrin | Turnir | Mezbon |
|---|---|---|---|
| 1936-yil | 9 | 1936-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida basketbol | Berlin, Germaniya |
| 1956-yil | 10 | 1956-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida basketbol | Melburn, Avstraliya |
| 1960-yil | 15 | 1960-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida basketbol | Rim, Italiya |
| 1964-yil | 10 | 1964-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida basketbol | Tokio, Yaponiya |
| 1972-yil | 14 | 1972-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida basketbol | Munich, Germaniya |
| 1976-yil | 11 | 1976-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida basketbol | Monreal, Kanada |
| 2020-yil | 11[3] | 2020-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida basketbol | Tokio, Yaponiya |
| 2024-yil | Aniqlanmagan hali | 2024-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida basketbol | Parij, Fransiya |
FIBA basketbol boʻyicha jahon chempionati[tahrir | manbasini tahrirlash]
| FIBA Jahon kubogi rekordi | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Yil | Oʻrin | ||||
| 1950—1959-yillar | Saralashdan oʻta olmadi | ||||
 1963-yil
|
Dastlabki bosqich | 3 | 1 | 2 | |
 1967-yil
|
Tasniflash bosqichi | 8 | 2 | 6 | |
| 1970—1994-yillar | Saralashdan oʻta olmadi | ||||
 1998-yil
|
Tasniflash bosqichi | 5 | 1 | 4 | |
 2002-yil
|
Saralashdan oʻta olmadi | ||||
 2006-yil
|
Dastlabki bosqich | 5 | 1 | 4 | |
 2010-yil
|
Saralashdan oʻta olmadi | ||||
 2014-yil
| |||||
 2019-yil
|
Dastlabki bosqich | 5 | 0 | 5 | |
| Jami | 26 | 5 | 21 | ||
FIBA Osiyo kubogi[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Yil | Oʻrin | Oʻyin | Gʻalaba | Magʻlubiyat |
|---|---|---|---|---|
 1960
|
3-oʻrin | 9 | 5 | 4 |
 1965
|
chempion | 9 | 8 | 1 |
 1967
|
3-oʻrin | 9 | 7 | 2 |
 1969
|
2-oʻrin | 8 | 7 | 1 |
| 1971
|
chempion | 8 | 8 | 0 |
| 1973
|
4-oʻrin | 10 | 6 | 4 |
| 1975
|
2-oʻrin | 8 | 7 | 1 |
| 1977
|
3-oʻrin | 9 | 7 | 2 |
| 1979
|
2-oʻrin | 8 | 7 | 1 |
 1981
|
3-oʻrin | 7 | 5 | 2 |
| 1985
|
5-oʻrin | 6 | 5 | 1 |
| 1987
|
3-oʻrin | 8 | 6 | 2 |
| 1989
|
4-oʻrin | 7 | 4 | 3 |
| 1991
|
3-oʻrin | 8 | 5 | 3 |
| 1995
|
3-oʻrin | 9 | 7 | 2 |
 1997
|
2-oʻrin | 7 | 4 | 3 |
| 1999
|
5-oʻrin | 7 | 5 | 2 |
| 2001
|
6-oʻrin | 6 | 2 | 4 |
| 2003
|
6-oʻrin | 7 | 3 | 4 |
 2005
|
5-oʻrin | 8 | 5 | 3 |
| 2007
|
8-oʻrin | 8 | 4 | 4 |
| 2009
|
10-oʻrin | 8 | 3 | 5 |
| 2011
|
7-oʻrin | 9 | 5 | 4 |
| 2013
|
9-oʻrin | 7 | 3 | 4 |
| 2015
|
4-oʻrin | 9 | 5 | 4 |
 2017
|
9-oʻrin | 4 | 2 | 2 |
| Jami | 29/30 | 221 | 146 | 75 |
Osiyo oʻyinlari[tahrir | manbasini tahrirlash]Yana qarang: Osiyo o'yinlari jamoasi
|
Sharqiy Osiyo oʻyinlari[tahrir | manbasini tahrirlash]Yana qarang: Sharqiy Osiyo o'yinlari basketbol jamoasi
|
Bosh murabbiylar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Nobuaki Asano — 1936- Keishu Makiyama — 1951—1954
- Tetsuo Oba — 1954—1956
- Seiichi Morisawa — 1957—1960
- M. Maeda — 1956, 1960
- Shiro Yoshii — 1962—1964
Marco Antonio de Venetis — 1964- Tadashi Miura — 1965
- Shutaro Shoji — 1966
- Shigeyoshi Kasahara — 1967
- Shiro Yoshii — 1967
- Keishu Makiyama — 1969
- Shigeyoshi Kasahara — 1970
- Kuninaka Taketomi — 1971
- Shigeyoshi Kasahara — 1972—1973
- Masahiko Yoshida — 1974—1976
- Shigeyoshi Kasahara — 1977
- Yoshiaki Shimizu — 1978
- Tsunetoshi Akiyoshi — 1978—1979
- Mototaka Kohama — 1979
- Yoshiaki Shimizu — 1980—1983
- Mototaka Kohama — 1984—1989
- Yoshiaki Shimizu — 1990
- Yoshinori Shimizu — 1991—1994
James Gordon — 1994- Toshimitsu Kawachi — 1995—1996
- Mototaka Kohama — 1996-2000
Tom Newell — 2000- Kenji Yoshida — 2000—2002
Željko Pavličević — 2003—2006- Kimikazu Suzuki — 2006—2007
- David Hobbs — 2009
- Osamu Kuraishi — 2009
- Shuji Ono — 2009
- Thomas Wisman — 2010—2012
- Kimikazu Suzuki — 2012—2013
- Kenji Hasegawa — 2014—2016[4][5]
Luka Pavićević — 2016—2017[5]- Akira Rikukawa — 2017
Julio Cesar Lamas[6] — 2017
Oʻtgan olimpiada jamoalari roʻyxatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
1936-yilgi Olimpiada oʻyinlari: 21 jamoa orasida 13-oʻrinni egalladi
Riichi Cho, T.Nakae, S.Ri, K.Yokoyama, T.Kanakogi, M.Maeda, U.Munakata, S.Matsui
1956-yilgi Olimpiada oʻyinlari: 15 jamoa orasida 10-oʻrinni egalladi
Setsuo Nara, Jose Rodriguez, Kenichi Imaizumi, Hiroshi Saito, Reizo Ohira, Hitoshi Konno, Takashi Itoyama, Manabu Fujita, Takeo Sugiyama, Tetsuro Noborisaka, Riichi Arai (Murabbiy: M.Maeda)
1960-yilgi Olimpiada oʻyinlari: 16 jamoa orasida 15-oʻrinni egalladi
Setsuo Nara, Shutaro Shoji, Hiroshi Saito, Takashi Itoyama, Takeo Sugiyama, Kenichi Imaizumi, Yasukuni Oshima, Shoji Kamata, Masashi Shiga, Takashi Masuda, Kaoru Wakabayashi, Hideo Kanekawa (Murabbiy: M.Maeda)
1963-yilgi Jahon chempionati: 13 jamoa orasida 13-oʻrinni egalladi
Setsuo Nara, Takashi Masuda, Masashi Shiga, Yasukuni Oshima, Kaoru Wakabayashi, Keizo Okayama, Isamu Yamaguchi, Yoshikuni Awano, Fumihiko Moroyama, Katsuji Tsunoda, Kunihiko Nakamura, Yoshitaka Egawa (Murabbiy: Shiro Yoshii)
1964-yilgi Olimpiada oʻyinlari: 16 jamoa orasida 10-oʻrinni egalladi
Takashi Masuda, Setsuo Nara, Masashi Shiga, Kaoru Wakabayashi, Fumihiko Moroyama, Katsuji Tsunoda, Kunihiko Nakamura, Yoshitaka Egawa, Nobuo Kaiho, Akira Kodama, Katsuo Bai, Seiji Fujie (Murabbiy: Marco Antonio de Venetis)
1967-yilgi jahon chempionati: 13 jamoa orasida 11-oʻrinni egalladi
Kaoru Wakabayashi, Fumihiko Moroyama, Kunihiko Nakamura, Yoshitaka Egawa, Akira Kodama, Masatomo Taniguchi, Nobuo Hattori, Kenji Soda, Masahiko Yoshida, Isao Kimura, Seiji Igarashi (Murabbiy: Shutaro Shoji)
1972-yilgi Olimpiada oʻyinlari: 16 jamoa orasida 14-oʻrinni egalladi
Kenji Soda, Masatomo Taniguchi, Nobuo Hattori, Kunihiko Yokoyama, Atsushi Somamoto, Hirofumi Numata, Shigeaki Abe, Mineo Yoshikawa, Kazufumi Sakai, Nobuo Chigusa, Satoshi Mori, Katsuhiko Sugita (Murabbiy: S.Kasahara)
1976-yilgi Olimpiada oʻyinlari: 12 jamoa orasida 11-oʻrinni egalladi
Hirofumi Numata, Shigeaki Abe, Satoshi Mori, Norihiko Kitahara, Hideki Hamaguchi, Kiyohide Kuwata, Koji Yamamoto, Yutaka Fujimoto, Shigeto Shimizu, Fumio Saito, Nobuo Chigusa, Shoji Yuki (Murabbiy: Masahiko Yoshida)
1998-yilgi Jahon chempionati: 16 jamoa orasida 14-oʻrinni egalladi
Kenichi Sako, Maikeru Takahashi, Akifumi Yamasaki, Hiroshi Nagano, Makoto Hasegawa, Takehiko Orimo, Satoshi Sakumoto, Hiroyuki Tominaga, Takahiro Setsumasa, Makoto Minamiyama, Takeshi Yuki, Satoru Furuta (Murabbiy: Mototaka Kohama)
2006-yilgi jahon chempionati: 24 jamoa orasida 20-oʻrinni egalladi
Takehiko Orimo, Satoru Furuta, Takahiro Setsumasa, Shunsuke Ito, Joji Takeuchi, Kei Igarashi, Shinsuke Kashiwagi, Daiji Yamada, Ryota Sakurai, Kosuke Takeuchi, Takuya Kawamura, Tomoo Amino (Murabbiy: Zeljko Pavlicevic)
Toʻplam[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ishlab chiqaruvchi[tahrir | manbasini tahrirlash]
2015—2019: Under Armour[7]
2021 — hozir: Nike, Inc.[7]
Homiy[tahrir | manbasini tahrirlash]
2015: Xebio[7]
2016: Sportsnavilive 2017—2019: SoftBank[8]
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Yaponiya ayollar milliy basketbol jamoasi
- Yaponiyaning 19 yoshgacha boʻlgan basketbol jamoasi
- Yaponiyaning 17 yoshgacha boʻlgan basketbol jamoasi
- Yaponiya milliy terma jamoasi 3x3
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Profile | FIBA.COM“. 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-noyabr.
- ↑ „Yao, Hamed, and Patty shined as stars from Asia & Oceania at the Olympics“. FIBA (21-iyul 2021-yil). Qaraldi: 4-avgust 2021-yil.
- ↑ „Japan launch search for new coach after Hasegawa departure“. FIBA (2-dekabr 2016-yil). 2017-yil 6-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-dekabr 2016-yil. „"The JBA is not guaranteed participation in the 2020 Tokyo Olympic Games as the host country and has already begun a restructuring (of the program) and strengthening activities towards the 2019 FIBA World Cup and 2020 and beyond, " Higashino said.“.
- ↑ „Japan hoops set to hire Hasegawa“. The Japan Times (8-aprel 2014-yil). Qaraldi: 23-sentabr 2014-yil.
- ↑ 5,0 5,1 „Japan launch search for new coach after Hasegawa departure“. FIBA (2-dekabr 2016-yil). 2017-yil 6-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 8-dekabr.
- ↑ „Basketball: World Cup qualification could prove turning point for Japan“. Joel Fitzpatrick/Kyodod News+ (26-fevral 2019-yil). Qaraldi: 19-may 2020-yil.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 2015 FIBA Asia Championship — Japan (Wayback Machine saytida 2017-07-23 sanasida arxivlangan), FIBA.com.
- ↑ Fiba Asia Cup 2017, FIBA.com.