Yahyo II al-Vosiq

Yahyo II al-Vosiq
أبو زكريا يحيى الواثق
Yahyo II al-Vosiq ; أبو زكريا يحيى الواثق
Hafsiylar Sultonligining 4-sultoni
Saltanat	1277–1279
Oʻtmishdoshi	Muhammad I al-Mustansir
Davomchisi	Abu Isʼhoq Ibrohim I
Vafoti	1279
Sulola	Hafsiylar
Dini	Islom

Abu Zakariyo Yahyo II (arabcha: أبو زكريا يحيى الواثق‎‎), shuningdek, Yahyo II yoki al-Vosiq nomi bilan tanilgan, Abu Abdulloh Muhammad al-Mustansirning oʻgʻli va vorisi. 1277–1279-yillarda Ifriqiyada hukmronlik qilgan Tunisning toʻrtinchi Hafsiy sultoni^[1]^[2].

Hayoti

Yahyo II ning hukmronligi davrida Tunis shahrining qadimiy mudofaa devoriga Bob Jedid nomli yangi kirish qismi qoʻshilgan^[3].

1278-yilda Béjaïa viloyatida al-Andaluslik kansler Ibn al-Habbabarga qarshi qoʻzgʻolon koʻtarildi. U Muvahhidlarga nisbatan dushmanlik ruhida boʻlgan. Tarixchi Ibn Chamâa tomonidan Ibn al-Habbabar Tunisning asl hukmdori sifatida tasvirlangan. Tarixchi Ibn Xaldunning yozishicha, kansler oʻz ukasi Abu al-Ala Idrisni shaharning moliyaviy ishlarini yuritish uchun Béjaïaga yuborgan, u yerda Muvahhidlar hokimi Muhammad ibn Abu Hilol al-Hintatiy bilan birga faoliyat olib borgan. 1278-yilda hokim kanslerni oʻldirgach, uning oʻrniga Tunisda kanslerni tayinlagan markaziy hokimiyatning oʻrnini bosa oladigan boshqa kuchni qidirishga majbur boʻldi^[4].

Shu sababdan al-Hintatiy sultonning amakisi Abu Is’hoq Ibrohimni qoʻzgʻolonga chorlagan. Abu Is’hoq ilgari ham akasi Abu Abdulloh Muhammad al-Mustansirga (yaʼni Abu Zakariyo Yahyo II ning otasiga) qarshi bosh koʻtargan va al-Andalusga, soʻngra Tlemcenga qochib ketgan edi. U, shuningdek, Aragon qiroli Pedro III ning koʻmagiga ham ega edi^[5]. Béjaïa hokimi Muhammad ibn Abu Hilol al-Hintatiy va shaharning obroʻli kishilari uni xursandchilik bilan kutib oldilar. Natijada, u 1279-yilning aprelida Béjaïani egallab oldi va shu yilning avgust oyida Tunisga kirib, u yerda sulton sifatida tan olindi. U taxtni tinch yoʻl bilan egalladi, chunki lashkarboshilar uni yangi sulton sifatida tan olishga rozi boʻlishgan edi^[6].

Abu Zakariyo Yahyo taxtni amakisiga topshirdi, biroq hokimiyatni qoʻlga olishi bilanoq Ibrohim oʻzidan avvalgi hukmdorni va uning uch farzandini qatl etishga buyruq berdi. Faqatgina marhumning vafotidan keyin tugʻilgan oʻgʻli Abu Osida Muhammad II gina bu qatldan qutulib qoldi va keyinchalik oltinchi Hafsiy sultoniga aylandi.

Manbalar

↑ Muzaffar Husain Syed. Concise History of Islam. Vij Books India Pvt Ltd, 2011-09-14 — 148-bet. ISBN 978-93-82573-47-0.
↑ Hsain Ilahiane. Historical Dictionary of the Berbers (Imazighen). Scarecrow Press, 2006-07-17 — 156-bet. ISBN 978-0-8108-6490-0.
↑ „Tunis UNESCO world heritage sites“. aeo1us.com. Qaraldi: 2020-yil 30-dekabr.
↑ Jamil M. Abun-Nasr. A History of the Maghrib in the Islamic Period. Cambridge University Press, 1987-08-20 — 123-bet. ISBN 978-1-316-58334-0.
↑ Joseph F. O'Callaghan. A History of Medieval Spain. Cornell University Press, 2013-11-12 — 491-bet. ISBN 978-0-8014-6871-1.
↑ Jamil M. Abun-Nasr. A History of the Maghrib in the Islamic Period. Cambridge University Press, 1987-08-20 — 123-bet. ISBN 978-1-316-58334-0.

Adabiyotlar

Dominik Valerian, CANDLE, PORT MAGHREBIN, 1067-1510, Rim, Rim frantsuz maktabi nashrlari, 2006, VIII-795 (onlayn oʻqing), b. 35-101
Yver, G. „Hafsidlar“. Islom ensiklopediyasi, birinchi nashri (1913-1936). Ed. M. Th. Houtsma, TW Arnold, R. Basset, R. Hartmann. Brill Online, 2016. SEO. 2016 yil 25 may http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-1/hafsids-SIM_2608

Oʻtmishdoshi: Muhammad I al-Mustansir	Hafsiylar sulolasi 1277–1279	Vorisi: Abu Isʼhoq Ibrohim I

[1] Muzaffar Husain Syed. Concise History of Islam. Vij Books India Pvt Ltd, 2011-09-14 — 148-bet. ISBN 978-93-82573-47-0.

[2] Hsain Ilahiane. Historical Dictionary of the Berbers (Imazighen). Scarecrow Press, 2006-07-17 — 156-bet. ISBN 978-0-8108-6490-0.

[3] „Tunis UNESCO world heritage sites“. aeo1us.com. Qaraldi: 2020-yil 30-dekabr.

[AN-4] Jamil M. Abun-Nasr. A History of the Maghrib in the Islamic Period. Cambridge University Press, 1987-08-20 — 123-bet. ISBN 978-1-316-58334-0.

[5] Joseph F. O'Callaghan. A History of Medieval Spain. Cornell University Press, 2013-11-12 — 491-bet. ISBN 978-0-8014-6871-1.

[AN2-6] Jamil M. Abun-Nasr. A History of the Maghrib in the Islamic Period. Cambridge University Press, 1987-08-20 — 123-bet. ISBN 978-1-316-58334-0.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]