Xitoy Respublikasi quruqlikdagi kuchlari

Xitoy Respublikasi quruqlikdagi kuchlari
Xitoy Respublikasi quruqlikdagi kuchlari
Faol

Xitoy Respublikasi armiyasi ( xitoycha: 中華民國陸軍 ,inglizcha: Republic of China Army, ROCA ) - Xitoy Respublikasi Qurolli Kuchlarining eng yirik bo'linmasi hisoblanadi. Xitoy armiyasining 80% ga yaqini Tayvanda, qolganlari Pengu, Jinmenquandao, Matsu va Tayping orollarida joylashgan.

Xitoy fuqarolar urushidan buyon Xitoyda hech qanday sulh yoki tinchlik shartnomasi imzolanmagan va shu sababdan ham armiya Xitoy Xalq Ozodlik Armiyasi tomonidan bosqin sodir bo'lgan taqdirda so'nggi mudofaa chizig'i sifatida dengiz bosqiniga va ko'chaga qarshi mudofaa va qarshi hujumga e'tibor qaratadi.

Armiyaning hozirgi operatsion kuchi 3 ta armiya, 5 ta korpusni o'z ichiga oladi. 2005-yil holatiga ko'ra, 35 ta armiya brigadasi 25 ta piyodalar brigadasi, 5 ta zirhli brigada va 3 ta mexanizatsiyalashgan piyodalar brigadasini o'z ichiga oladi. 2005-yildan keyin barcha piyodalar brigadalari ishdan bo'shatilib, zaxira qo'mondonligiga o'tkazildi.

2008-yildan keyin himoya brigadasi deb nomlangan yangi turdagi qo'shinlar joriy etilgan bo'lib, ular ajratilgan qismlardan yasalgan. Brigadaning kuchi bir yoki bir nechta mustahkamlangan batalonlardan farq qilishi mumkin, bu uni taxminan polkga tenglashtiradi. Otryad komandiri polkovnik hisoblanadi.

Xitoy Respublikasi armiyasi qo'mondonligi shtab-kvartirasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Armiyaning harbiy qo'mondonligiga 3 yulduzli general boshchilik qiladi. General Respublika armiyasining barcha mulkiga umumiy qo'mondonlik uchun javobgardir. Armiya shtab-kvartirasi Bosh shtab boshlig'iga (harbiy), Milliy mudofaa vaziriga (fuqarolik) va Xitoy Respublikasi Prezidentiga bo'ysunadi.

Xitoy Respublikasi armiyasi 1924-yilda Sovet harbiy yordami bilan Vhampu harbiy akademiyasi tashkil etilgan davrda Sun Yatsen tomonidan asos solingan Xitoy milliy inqilobiy armiyasidan kelib chiqqan. Chiang Kay-Shek boshchiligidagi akademiyaga Xitoyni militarizm davrida birlashtirish uchun professional Xitoy inqilobiy armiyasini tayyorlash vazifasi yuklatilgan edi. U Shimoliy ekspeditsiyada, Ikkinchi Xitoy-Yaponiya urushida (Ikkinchi Jahon urushi paytida) va Xitoy fuqarolar urushida 1949-yilda Tayvanga ROK hukumati bilan jo'nab ketishdan oldin xizmat qilgan.

1949-yildan keyin Respublika armiyasi Kinmen va Dacheng arxipelagida Kuningtou jangida, shu bilan birga, birinchi va ikkinchi Tayvan bo'g'ozi inqirozida PLAga qarshi harakatni ko'rdi. Ushbu yirik to'qnashuvlarga qo'shimcha ravishda, ROCA komandolari muntazam ravishda Fujian va Guangdong qirg'oqlariga reyd qilish uchun yuborilgan. 1970-yillargacha armiyaning vazifasi Xitoy Xalq Respublikasidan materikni qaytarib olish edi. 1988-yilda harbiy holat bekor qilinganidan va 1990-yillarning demokratlashuvidan keyin, armiya missiyasi Tayvan, Pengxu, Kinmen va Matsuni PLAga bostirib kirishdan himoya qilishga oʻtdi.

So'nggi yillarda ROC Qurolli Kuchlarining qisqarishi bilan armiya eng katta qisqarishni boshdan kechirdi. Bunga sabab ROCA harbiy doktrinasi dengiz va havo kuchlari bilan o'zaro hamkorlikning muhimligini ta'kidlay boshladi. Ushbu e'tiborni o'zgartirishdan keyin, dengiz floti va havo kuchlari mudofaa doktrinasi va qurol sotib olishda ustun bo'ldi. Armiyadagi so'nggi qisqa muddatli maqsadlar qo'shma qo'mondonlik va boshqaruv tizimlarini, ilg'or hujum vertolyotlari va zirhli transport vositalarini, ko'plab raketa tizimlarini va dala havo mudofaa tizimlarini sotib olish va rivojlantirishni o'z ichiga oladi. Armiya ham ko‘ngilli kuchga o‘tish bosqichida.

Adabiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jason W. Warren. Landpower in the long war : projecting force after 9/11. Lexington, Kentucky: University Press of Kentucky. ISBN 978-0-8131-7757-1.
Martin Edmonds, Michael Tsai. Taiwan's Security and Air Power: Taiwan's Defense Against the Air Threat from Mainland China. Routledge, 2003. ISBN 978-1-134-35053-7.