Wisteria floribunda

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Wisteria floribunda
A small branch of lilac wisteria flowers in bloom.
Longwood Gardens, Pennsylvania
Ilmiy tasniflash
Oʻsimliklar
Yuksak oʻsimliklar
Gulli oʻsimliklar
Ikki urugʻpallalilar
Rosids
Fabales
Burchoqdoshlar
Faboideae
Millettieae
Glitsiniya
W. floribunda
Binar nomi
Wisteria floribunda

Wisteria floribunda, umumiy nomi Japanese wisteria (yaponcha: fuji?) , burchoqdoshlar oilasiga mansub, Yaponiyada oʻsuvch gulli oʻsimlik turi[1]. Boʻyi 9 m (30 ft) gacha oʻsadi. Birinchi marta 1830-yillarda Yaponiyadan AQShga olib kelingan[2][3]. Oʻshandan keyin u eng romantik gullaydigan bogʻ oʻsimliklaridan biriga aylandi.

Yapon visteriyasining gullari, ehtimol Wisteria turkumi turlari ichida eng ajoyibidir. Uning gulli novdalari turkumga mansub boshqa har qanday oʻsimlikdan uzunroqdir. Bu navlarning uzunligi baʼzan 2 m (7 ft) tagacha yetishi mumkin[4][5]. Bahor faslining oʻrtalaridan boshlab oq, pushti, binafsha yoki koʻk rangdagi gullar koʻrinish beraboshlaydi. Gullari uzumnikiga oʻxshash oʻziga xos hidga ega. Yapon visteriyasining erta gullash vaqti moʻtadil iqlim sharoitida muammolarni keltirib chiqarishi mumkin, bu yerda erta sovuqlar kelgusi yillar gullarini yoʻq qilishi mumkin. U, shuningdek, yetuklik bosqichiga oʻtgandan keyingina gullaydi.

Barglari 10–30 centimetr (3.9–11.8 in) yaltiroq, toʻq yashil. Barglarida har biri 2–6 centimetr (0.79–2.36 in) boʻlgan 9-13 dona choʻzinchoq varaqlar mavjud. Urugʻlarj 5–10 centimetr (2.0–3.9 in) boʻlgan koʻplab zaharli, jigarrang, baxmalsimon, loviyaga oʻxshash[6]. Oʻsimlik koʻpincha 50 yildan ortiq yashaydi.

Turlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Roʻyxatdagi oʻsimliklar Qirollik bogʻdorchilik jamiyatining Garden Merit mukofotiga sazovor boʻldi.

"Berford"[7] — gullari och binafsha rang
"Domino"[8] - och lilak
'Hon-beni' yoki "Rosea"  [9] - gullari och pushti, uchlarida binafsha rang dog'i bor
" Issai Perfect" - yengil lavanda rangli gullar
'Ito Koku Riu' yoki "Qirollik binafshasi" - to'q ko'k yoki binafsha rangdagi gullar, yengil xushbo'ylikka ega
"Jako" yoki "Ivuar minorasi"
"Kimono"[10]
''Kokuryu''[11] - gullari binafsharang , xushbo'y hidga ega
''Kuchibeni'' yoki "Carnea" - pushti gul
"Lorens"[12] - gullari och binafsha rang
„Kyushaku“ ning poygalari taxminan 1.8 m (5.9 ft) gacha oʻsdi dan 2 m (6.6 ft) gacha uzunlikda. Ashikaga gullar bogʻi.
'Longissima Kyushaku' — bo'yi 6 ft (1.8 m) gacha gullari binafsharang[13]. 'Kyushaku' 9 shaku degan maʼnoni anglatadi. Xalqaro birliklar tizimida bu 2.72 m (8.9 ft) degan maʼnoni anglatadi. Bu navning kelib chiqishi Kasukabe shahridagi Ushijima shahridagi 1200 yoshli visteriya daraxti boʻlib, uning 3 m (9.8 ft) ga yaqin pogʻonasi bor edi. Meiji davrida uzoq. 'Murasaki naga fuji' yoki "Noda naga fuji' nomi bilan ham tanilgan.
„Macrobotrys“ yoki „Longissima“ — qizgʻish-binafsha gul toʻplamlari 1 m (3.3 ft) yoki uzoqroq
„Macrobotrys Cascade“ — oq va pushti-binafsha gullari bor.
„Nana Richins Purple“ — binafsha gullar
'Nishiki' — rang-barang barglar
'Plenaʼ yoki 'Violaceae Plenaʼ — zich toʻdalarda qoʻshaloq koʻk gullar
„Praecox“ yoki „Domino“ — binafsha gullar
„Purpurea“ — nomaʼlum — Wisteria sinensis 'Consequaʼ boʻlishi mumkin, baʼzida purpurea etiketli.
„Rubra“ — nomaʼlum — „Honbeni“ boʻlishi mumkin — baʼzan Rubrum deb nomlanadi — toʻq pushtidan qizil gullargacha
'Shiro-nodaʼ (W. floribunda f' alba)[14] — uzun oq gul toʻdalari
„Texas Purple“
„Violacea Plena“ — qoʻshaloq binafsha gullar, rozet shaklida
„Moviy koʻzli oq“ — „Sekines Blue“ nomi bilan ham tanilgan — juda xushboʻy[15]
'Yae-kokuryu'[16]

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Japanese wisteria“. Britannica. Qaraldi: 2021-yil 25-aprel.
  2. „Wisteria floribunda, W. sinensis“. United States Forest Service. Qaraldi: 2014-yil 12-dekabr.
  3. „Japanese Wisteria“. National Park Service. Qaraldi: 2014-yil 12-dekabr.
  4. „Japanese wistaria, Wisteria floribunda (Willd.) DC.“. Japan knowledge.com. 2022-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  5. {{Veb manbasi}} andozasidan foydalanishda sarlavha= parametrini belgilashingiz kerak. „{{{title}}}“ (ja). Japan Association for Techno-innovation in Agriculture, Forestry and Fisheries. 2022-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  6. Purple Patches Japanese Wisteria (includes some growth conditions and US region map)[sayt ishlamaydi] www.monrovia.com, accessed 13 May 2020
  7. Wisteria × valderi 'Burford'“. RHS. Qaraldi: 2021-yil 5-mart.
  8. Wisteria floribunda 'Domino'“. RHS. Qaraldi: 2019-yil 18-fevral.
  9. „RHS Plant Selector - Wisteria floribunda 'Hon-beni'“. Qaraldi: 2021-yil 17-mart.
  10. Wisteria floribunda 'Kimono'“. RHS. Qaraldi: 2021-yil 5-mart.
  11. „'Wisteria floribunda 'Kokuryu'“. RHS. Qaraldi: 2019-yil 18-fevral.
  12. Wisteria floribunda 'Lawrence'“. RHS. Qaraldi: 2019-yil 18-fevral.
  13. „Creator's Palette- pictures of Wisteria floribunda Longissima“. www.creatorspalette.com. Qaraldi: 2017-yil 10-yanvar.
  14. Wisteria floribunda f. alba 'Shiro-noda'“. RHS. Qaraldi: 2021-yil 5-mart.
  15. Peter, Valder. Wisterias : a comprehensive guide. Portland: Timber Press, 1995. ISBN 0881923184. OCLC 32647814. 
  16. Wisteria floribunda 'Yae-kokuryu'“. RHS. Qaraldi: 2021-yil 5-mart.