Wanda Vázquez Garced

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Wanda Vázquez
Puerto-Riko gubernatori
Mansab davri
2019-yil 7-avgust – 2021-yil 2-yanvar
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi
Wanda Vázquez Garced

1960-yil 9-iyul
San-Xuan, Puerto-Riko, AQSh
Siyosiy partiyasi Yangi Progressive Partiya
Boshqa siyosiy
birlashmalari

Demokratik (2019-yilgacha)

Respublikachi (2019-hozirgi kungacha)
Turmush oʻrtogʻi Jorge Díaz Reverón
Bolalari 2 ta
Taʼlim

Puerto-Riko universiteti, Rio-Pyedras (BA)

Amerikalararo Puerto-Riko universiteti (JD)

Wanda Emilia Vázquez Garced (1960-yil 9-iyulda tugʻilgan[1][2]) — Puerto-Rikolik siyosatchi va advokat, 2019-yildan 2021-yilgacha Puerto-Riko gubernatori boʻlib ishlagan[3][4]. U gubernator lavozimini egallashdan oldin 2017-yildan 2019-yilgacha Adliyaning 19-kotibi lavozimida ishlagan. Puerto-Rikoning Yangi Progressiv partiyasi va Respublikachilar partiyasi aʼzosi Vazquez Puerto-Riko tarixida Sila Mariya Kalderondan keyin ikkinchi ayol gubernator hisoblanadi. U Rikardo Rosello isteʼfoga chiqishi va Telegramgate mojarosidan soʻng Pedro Perluisi qisqa muddatli hukumatining sud tomonidan bekor qilinishi ortidan bu lavozimni egalladi. 16-avgust kuni u 2020-yilgi saylovlarda Puerto-Riko gubernatori lavozimiga Yangi progressiv partiya nomzodini qoʻlga kirita olmadi va Pedro Perluisi ga yutqazdi.

Vazquez Garcedning gubernatorlikka qoʻshilishi Puerto-Riko Oliy sudi tomonidan Senado de Puerto-Rikoga qarshi ish boʻyicha muhim qarorning markazida boʻldi[5]. Unga koʻra Puerto-Rikoning oliy sudi Puerto-Rikoning 2005-yildagi 7-sonli qonuni (7-2005-sonli qonun) tomonidan Puerto-Riko Konstitutsiyasiga qoʻshilgan bandni bekor qildi, Pedro Perluisi hukumatini bekor qildi va 1952-yilgi qonunni mustahkamladi. Konstitutsiyaning hokimiyat vorisligi toʻgʻrisidagi qoidalari.

2022-yil 4-avgustda Vazquez FQB tomonidan hibsga olindi va Puerto-Riko 2020 Gubernatorial saylov kampaniyasi bilan bogʻliq poraxoʻrlikda ayblanib, u yerda Moliyaviy institutlar komissari isteʼfoga chiqishni talab qildi[6].

Karyerasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Wanda Vazquez Garced vakil Don Young (R-AK) bilan 2019-yil noyabr oyida uchrashdi.

1980-yillarda Vazquez Puerto-Rikoning uy-joy departamentida ishlagan. Keyin u 20 yil davomida Puerto-Riko Adliya departamentida tuman prokurori boʻlib ishlagan. Vazquez oiladagi va jinsiy zoʻravonlik holatlariga ixtisoslashgan. U, shuningdek, Bayamon prokuraturasining jinoyat boʻlimida ishlagan. 

2010-yilda Vazquez Ivonne Feliciano oʻrniga orolning ayollar huquqlari boʻyicha idorasi rahbari etib tayinlandi[7]. 2016-yil 30-noyabrda saylangan gubernator Ricardo Rossello uni Puerto-Riko adliya kotibi lavozimiga nomzod qilib koʻrsatdi. U tasdiqlandi va 2017-yil 18-yanvarda qasamyod qildi[8].

Puerto-Riko gubernatori[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rikardo Rossello 2019-yil 2-avgustda isteʼfoga chiqqanidan keyin Vazquez dastlab Puerto-Riko gubernatori boʻlishi kutilgan edi[9][10]. U muxolifatga uchradi, tanqidchilar orolda korrupsiya va oiladagi zoʻravonliklarni bartaraf eta olmaganlik ayblovlari tufayli isteʼfoga chiqishga chaqirishdi. Uning gubernator lavozimini egallashga taklif qilinganligiga qarshi norozilik namoyishlari boʻlib oʻtdi, ulardan eng diqqatga sazovori Somos Más marshi (ispancha „Biz koʻproqmiz“) Rosselloning isteʼfosini talab qilgan norozilik namoyishlari chogʻida mashhur qoʻshiqqa ishora qilingan sarlavha boʻldi[11]. Rossello isteʼfoga chiqish niyatini eʼlon qilganidan soʻng, Twitterda #WandaRenuncia (ispancha „Vanda isteʼfoga chiqish“) xeshtegi ommalasha boshladi[12][13][14][15]. Vázquez Twitter’da gubernator boʻlishdan manfaatdor emasligini va agar u konstitutsiyaviy talab boʻlsa, bu lavozimni egallashini aytdi[16][17].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Fuerte y sentimental la Procuradora de las Mujeres“. PrimeraHora (5-noyabr 2011-yil). 8-avgust 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-avgust 2019-yil.
  2. „Wanda Vázquez Garced“. www.pressreader.com. 10-sentabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-sentabr 2018-yil.
  3. „Wanda Vázquez era la siguiente opción para gobernadora de Puerto Rico, pero no quiere el puesto“ (es-ES). CNN (28-iyul 2019-yil). 29-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyul 2019-yil.
  4. Robles. „Protests Are Still Erupting in Puerto Rico. This Time, It's Over Wanda Vázquez as Governor“ (inglizcha). The New York Times (29-iyul 2019-yil). 16-dekabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyul 2019-yil.
  5. „Portal de la Rama Judicial de Puerto Rico“. www.ramajudicial.pr. 1-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-avgust 2020-yil.
  6. Coto, DÁnica. „Official: Ex Puerto Rico Governor Wanda Vazquez arrested“. Washington Post (4-avgust 2020-yil).
  7. Wanda Vázquez Garced (ispancha). El Nuevo Día (1-dekabr 2016-yil). 10-sentabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-sentabr 2018-yil.
  8. „Confirman a Wanda Vázquez como Secretaria de Justicia“. Telemundo PR (18-yanvar 2017-yil). 10-sentabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-sentabr 2018-yil.
  9. Del Real, Jose A.; Robles, Frances. „Who Is Wanda Vázquez, Who Is in Line to Become Puerto Rico's Next Governor?“. New York Times (24-iyul 2019-yil). 24-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-iyul 2019-yil.
  10. „Puerto Rico Governor's Resignation Shakes Bankrupt Commonwealth“. Bloomberg.com (24-iyul 2019-yil). 25-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-iyul 2019-yil.
  11. „Manifestantes piden la renuncia de Wanda Vázquez“. El Nuevo Día (25-iyul 2019-yil). 27-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-iyul 2019-yil.
  12. Cole. „#WandaRenuncia Trends As Puerto Ricans Call for Ricardo Rosello's Likely Successor As Governor to Resign As Well“. Newsweek (25-iyul 2019-yil). 26-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-iyul 2019-yil.
  13. De Jesús Salamán. „"Wanda renuncia" adorna calles de San Juan“. Noticel (25-iyul 2019-yil). 25-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-iyul 2019-yil.
  14. Steinbuch. „Puerto Ricans will continue protests if governor's likely successor takes office“. New York Post (25-iyul 2019-yil). 26-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-iyul 2019-yil.
  15. „Puerto Rico's Governor Is Resigning. But His Successor Worries Protestors Too“. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
  16. Robles, Frances. „Protests Are Still Erupting in Puerto Rico. This Time, It's Over Wanda Vázquez as Governor“ (inglizcha). The New York Times (29-iyul 2019-yil). 29-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyul 2019-yil.
  17. Amir Vera and Leyla Santiago. „The woman who was next in line to be Puerto Rico's governor doesn't want the job“. CNN (28-iyul 2019-yil). 29-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyul 2019-yil.