Wallace Beery

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Wallace Beery
Tavalludi
Wallace Fitzgerald Beery

1-aprel 1885-yil
Vafoti 15-aprel 1949-yil(1949-04-15)
(64 yoshda)
Beverly Hills, Kaliforniya, A. Q. Sh.
Fuqaroligi AQSh
Kasbi
  • Aktyor
  • rejossyor
Faoliyat yillari 1904-1949
Turmush oʻrtogʻi
Gloria Swanson
(turm. 1916; ajr. 1918)

Rita Gilman
(turm. 1924; ajr. 1939)
Bolalari 1
Otasi Noah Webster Biri
Onasi Francis Margaret Fitzgerald

Wallace Fitzgerald Beery (talaffuzi: „Uolles Fitsjerald Beeri“, 1885-yil 1-aprel — 1949-yil 15-aprel) amerikalik kino va sahna aktyori boʻlgan[1]. U „Min va Bill" filmida (1930) Marie Dresslerga qarshi Bill rolida, „Grand Hotel“da bosh direktor Preysing (1932), „Treasure Island“ filmidagi Long Jon Silver (1934), „Viva Villa!“ filmidagi Pancho Villa obrazlari bilan mashhur. "Chempion" (1931) filmidagi bosh roli uchun u „Eng yaxshi aktyor“ nominatsiyasida Akademiya mukofotiga sazovor boʻlgan. Beery 36-yillik faoliyati davomida 250 ga yaqin filmlarda suratga tushgan. Uning Metro-Goldwyn-Mayer bilan shartnomasi 1932-yilda studiyadagi boshqa shartnoma boʻyicha oʻyinchiga qaraganda 1 dollar koʻproq maosh olishini koʻrsatgan. Bu Beeryni 1930-yillarning boshlarida dunyodagi eng koʻp maosh oluvchi kino aktyoriga aylantirdi. U aktyor Noa Beeryning ukasi va aktyor kichik Noa Beeryning amakisi edi.

Yoshlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Beery 1885-yilda Missuri shtatining Smitvill yaqinidagi Kley okrugida uch oʻgʻilning eng kichigi boʻlib tugʻilgan[2]. Beery oilasi 1890-yillarda fermani tark etib, otasi politsiyachi boʻlgan Missuri shtatining Kanzas-Siti shahriga koʻchib oʻtdi.

Karyera[tahrir | manbasini tahrirlash]

Beery 1914-yil

Wallace Beery 1904-yilda Nyu-York shahridagi akasi Noahga qoʻshildi va komik operada bariton sifatida ish topdi. Soʻngra, Brodveyda va yozgi teatrda paydo boʻla boshladi. U 1905-yilda The Belle of the West filmida paydo boʻldi. Uning eng koʻzga koʻringan erta roli 1907-yilda The Yankee Tourist filmida yaxshi baholanganida rol oʻynagan[3].

1913-yilda u Essanay studiyasida ishlash uchun Chikagoga koʻchib oʻtdi. Uning birinchi filmi, ehtimol, His Athletic Wife (1913) qisqa komediyasi boʻlgan.

Keyin Beery 1914-yildan 1916-yilgacha bir qator qisqa komediya filmlarida drag rolini oʻynagan shved xizmatkori Sweedie rolini oʻynadi. Sweedie Learns to Swim (1914) filmida Ben Turpin hammualliflik qilgan. Sweedie Goes to College (1915) filmida Gloriya Swanson rol oʻynadi, keyingi-yili Beery unga turmushga chiqdi.

Shaxsiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

1916-yil 27-martda, 30 yoshida Beery Los-Anjelesda 17 yoshli aktrisa Gloria Swansonga uylandi[4]. Ikkalasi Sweedie Goes to College filmida birga rol oʻynashgan. Garchi Beery oʻzining Sweedie shortilari bilan mashhur boʻlgan boʻlsa-da, uning martabasi va Swanson bilan turmush qurish paytida unga boquvchi sifatida tayanardi. Suonsonning tarjimai holiga koʻra, Beery uni toʻy oqshomida zoʻrlagan, keyinroq homilador boʻlganida uni aldagan va bolasini yoʻqotgan[5]. Swanson 1917-yilda ajrashish uchun ariza berdi va ajrim 1918-yilda yakunlandi.

Mukofotlar va nominatsiyalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yil Mukofot Film Natija
1930-yil Eng yaxshi aktyor The Big House Nominatsiya
1932-yil The Champ Gʻolib

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Obituary Variety, April 20, 1949.
  2. Dictionary of Missouri Biography, Lawrence O. Christensen, University of Missouri Press, 1999.
  3. „The Yankee Tourist – Broadway Musical – Original | IBDB“. www.ibdb.com. 2021-yil 31-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
  4. Shearer, Stephen Michael. Gloria Swanson: The Ultimate Star. Thomas Dunne Books, 2013. ISBN 9781250013668. 
  5. Swanson, Gloria. Swanson on Swanson. Random House, 1980 — 69–75 bet. ISBN 0-394-50662-6.