Volga Adonisi

Volga Adonisi (lotincha: Adónis wolgénsis) — koʻp yillik otsu oʻsimlik; Adonis jinsining bir turi.

Tavsif

Volga Adonis balandligi 15-30 sm.

Ildizpoyasi kalta, qalin, jigarrang-qora rangga ega.

Poyasi kam, oʻrtasidan yoyilgan shoxlangan va jigarrang rangda.

Yosh barglari va poyalari moʻl-koʻl tukli; barglari kuchli loblarga boʻlinadi.

Gullari och sariq rangda, kengligi 3,5-4,5 sm; gulbarglari uzunligi 17-22 mm, kengligi 6-7 mm. Aprel oyining oxirida gullaydi. Gul formulasi: $\ast K_{5}\;C_{5-10}\;A_{\infty }\;G_{\infty }$.

Polinutlet yumaloq, mevasi deyarli silliq, tukli, kengligi taxminan 4 mm, burni pastga egilgan. May oyida meva beradi.

Bu bahor Adonisdan pastroq balandlikda, deyarli poydevordan shoxlangan poyasi, kichikroq gullari va kengroq, qisqa chiziqli-nayzasimon barg boʻlaklari bilan farq qiladi.

Tarqatish

Volga Adonisi Ukrainada, Qrimda, Rossiyaning Yevropa qismida (Zavoljskiy, Qora dengiz, Nijne-Donskoy, Nijne-Voljskiy viloyatlari), Gʻarbiy Sibirda (Yuqori Tobolsk, Irtish, Oltoy viloyatlari), Kavkazda oʻsadi.

Shuningdek, bu tur gullari dashtlarda (ayniqsa, quruq dashtlarning pastki zonasida), kamroq tez-tez oʻrmon maysalari va chekkalarida, oʻrta togʻ zonasidagi oʻtli yonbagʻirlarda, asosan kashtan tuproqlarida oʻsadi.

Ahamiyati va qoʻllanilishi

Bahor Adonisdan koʻra oʻstirish osonroq manzarali oʻsimlik. Ekilganidan keyin 6-7-8 yil gullaydi. Kamdan-kam ekiladi.

Shifobaxsh xususiyatlari

Dorivor maqsadlarda oʻsimlikning havo qismi ishlatiladi. Ildizlari 12 % yogʻli yogʻni oʻz ichiga oladi. Havo qismida uglevodlar va tegishli birikmalar topildi: adonit; kardenolidlar (strofantidin, konvallatoksin, kimerin, K-strofantin-beta E-strofantozid, adonitoksin); kumarinlar; flavonoidlar. Barglarida esa S vitamini mavjud.