Vikipediya:Qumloq
Patofiziologiya - umumiy va xususiy qismlari
Umumiy ma'lumot[manbasini tahrirlash]
Patologik fiziologiya shunday fanki, kasal organizmi hayot faoliyatini kasalligi kelib chiqishi qonuniyatlari, rivojlanishi va okibatlarini oʻrgatadi. Oliy tibbiyot maktabida dastur shunday tuzilganki avvaliga normal organizmni tuzilishi va funksiyalari o‘rganiladi (anatomiya, gistologiya, biokimyo va boshqalar) Soʻngra talabaga kasal organizmda kechadigan strukturaviy bioximik va funksional buzilishlar oʻrgatiladi ( patfiziologiya va patanatomiya) va talabani klinik fanlarga tayyorlaydi.
Umumiy va xususiy qismlari[manbasini tahrirlash]
Patofiziologiya umumiy va xususiy qismlarga boʻlinadi.
1. Umumiy nozologiya kasallik biologik qonuniyat ekanligini o'rgatadi (kasallik butun organizm reaksiyasi ekanligi, kasalliklar moxiyatini uning boskichlari, kasbni xamda kasallik patologik jarayonlarni sinflanishi oʻrtgatadi).
2. Umumy etiologiya kasallikni keltirib chiqaradigan shart-sharoit va sabablarni, kasalllikni keltirib chiqaruvchi shart-sharoit va sabablar o‘rtasidagi munosabatlarni oʻrgatadi.
3. Umumiy patogenez patologik jarayonlarni rivojlanish mexanizmi oʻrgatadi. Ushbu boʻlim patofiziologiyani nisbatan keng bo‘limi bo‘lib xisoblanadi. Bundan tashqari, umumiy patfiziologiya bemor organizmdagi adaptatsiya, kompensasiya va funksiyalarni tiklash mexanizmlarini, shuningdek patalogik jarayonlarni hayvonlarda nusxalashtirish va ularning tugallanish mexanizmlarini oʻrgatadi.
4. Tirik patologik jarayonlar koʻplab kasallar asosida yotuvchi jarayonlar boʻlib, bularga yalliglanish oʻsma, istima, gipoksiya moddalar almashinuvini tipik buzilishlari ochlik va boshkalar kiradi. Tipik patologik jarayon oganizm turiga patogen sabablarni o‘ziga xosligiga uning joylashgan joyiga qaramay bir xil umumiy qonuniyatlarga asoslanib rivojlanadi.
5. Xususiy patfiziologiya ayrim organ va sistemalarda yuz beradigan oʻzgarishlarni oʻrgatadi, ushbu bilimlar, , umumiy qismdan olgan bilimlarga asoslanadi.