Vikipediya:Oʻrdak testi

Bu maqola Vikipediya inshosidir. U erkin uslubda boʻlib, Vikipediya qonun-qoidalariga mos ravishda yozilmagan boʻlishi mumkin.

Bu jonivor oʻrdak qiyofasidagi quyon boʻlishi mumkin (lekin unday emas)

Oʻrdak testi — „Agar u oʻrdakka oʻxshasa, oʻrdak kabi suzsa va oʻrdak kabi gʻagʻillasa, ehtimol u oʻrdakdir“ – biror narsani uning odatiy xususiyatlariga qarab aniqlash mumkinligi haqidagi iddaoni anglatadi.

Oʻrdak testi aniq boʻlmagan holatlarga taalluqli emas. Asosli dalillar mavjud boʻlmasa, foydalanuvchilar yaxshi niyatda boʻlishlari kerak.

Foydalanish

Oʻrdak testi Vikipediyadagi ichki jarayonlar uchun moʻljallangan. Misol uchun, „Foydalanuvchi:Misol1“ boshqa bir foydalanuvchi bilan qizgʻin bahslashayotganini va shu sababli chetlashtirilganligini hisobga olish kerak. Darhol „Foydalanuvchi:Misol2“ Vikipediyada roʻyxatdan oʻtadi va shu zahotiyoq bir xil iddaolarni yozadi va bir xil ohangda bahsni davom ettiradi. Oʻrdak testi buni aniq qoʻgʻirchoq deb hisoblashimizga imkon beradi. Agar „Foydalanuvchi:Misol3“ roʻyxatdan oʻtib, bahsni davom ettirsa, jazo choralarini kuchaytirish kerak.

Variatsiyalar

Sevimli YouTuberingizning maqolasi oʻchirishga nomzod boʻlsa, tanishlaringizni „Menga yoqdi!“ deyishlariga majburlamang, ularning nomi har xil boʻlsa-da, biz ularni siz jalb qilganingizni aniqlashimiz mumkin…

Oʻrdak testining oʻzgarishini hamjamiyat munozaralaridan topish mumkin. Masalan, oʻchirishga berilgan maqolalarda konsensus talab qilinadi. Agar konsensus bir tomonga yon bosayotgandek tuyulsa, bir xil iddaolar (koʻpincha „Men buni yoqtiraman“ yoki „Bu shunchaki eʼtiborga loyiq emas“) qiladigan bir nechta hisoblarni hisobga olmaganda, hatto safsatabozlik sodir boʻlmasa ham, hisoblar hali ham birlashgan boʻlishi mumkin degan xulosaga kelish mantiqan toʻgʻri boʻladi.

Oʻrdak testi mualliflik huquqi buzilishlariga ham tatbiq etilishi mumkin. Agar biror rasm aniq film yoki televideniye skrinshoti, jurnal yoki CD muqovasi boʻlib, uni muallif oʻz asari sifatida litsenziyalagan boʻlsa, oʻrdak testi bizga bu rasmni mualliflik huquqi buzilishi deb hisoblashga imkon beradi, hatto uning aniq manbai nomaʼlum boʻlsa ham. Masalan, nazariy jihatdan, film/CD yoki boshqa mahsulotning haqiqiy mualliflik huquqi egasi rasmni GFDL va CC BY-SA litsenziyalari asosida Vikipediyaga qayta litsenziyalagan boʻlishi mumkin… Biroq, bu kichik ehtimolga qaramay, rasm mualliflik huquqi buzilishi sifatida tezda oʻchirilishi kerak. Buning sababi shundaki, yuklagan shaxs aslida mualliflik huquqi egasi emasligini shubhasiz isbotlashning hojati yoʻq… Agar u haqiqatan ham mualliflik huquqi egasi boʻlsa, Vikipediya:VRT orqali qayta urinib koʻrishi mumkin.

Oʻrdak testi maqola mazmuniga taalluqli emas va mustaqil tadqiqotlarning taqiqlanganligi, tekshirilishi mumkinligi va betaraf nuqtai nazar kabi qoidalardan ustun boʻlolmaydi. Agar „oʻrdak kabi koʻrinadigan, oʻrdak kabi suzadigan va oʻrdak kabi gʻagʻillaydigan“ jonivor boʻlsa-yu, lekin zoologlar uning oʻrdaksimonlar oilasiga tegishli emasligiga rozi boʻlishsa, demak, bu oʻrdak emas. Aytish kerakki, baʼzi foydalanuvchilar osmon koʻk ekanligini iqtibos qilishning hojati yoʻq deb hisoblashadi.