Vikipediya:Mundarija

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Vikipediya:MUNdan yoʻnaltirildi)

Vikipediya tarkibi bilan tanishing

Vikipediya dunyo bilimlarining jamlanmasi hisoblanadi. Izlayotgan narsangiz nimaligini bilsangiz uni Vikipediyaning qidiruv paneliga kiritish orqali topishga urinib koʻring. Ammo, sizga Vikipediya taklif qilishi mumkin boʻlgan narsalar haqida umumiy maʼlumotlar kerak boʻlsa, quyida keltirilajak sahifalar va maʼlumotlar aynan siz uchundir.

Mavzular boʻyicha

Vikipediyaning asosiy tarkibiy tuzilishi quyidagi mavzular tasnifini oʻz ichiga qamrab oladi. Har bir mavzu oʻz navbatida kichik mavzularga boʻlinadi.

Madaniyat

  • Madaniyat mavzusi fuqarolik jamiyatlarida mavjud boʻlgan ijtimoiy xulq-atvor va meʼyorlarni, shuningdek, ushbu guruhlardagi shaxslarning bilimlari, eʼtiqodlari, sanʼati, qonunlari, urf-odatlari, qobiliyatlari va odatlarini oʻz ichiga oladi.

Geografiya

  • Geografiya — Yer va sayyoralarning tuzilishi, xususiyatlari, aholisi va hodisalarini oʻrganishga bagʻishlangan fan sohasi.

Salomatlik

  • Salomatlik — jismoniy, ruhiy va ijtimoiy farovonlik holati.

Tarix

  • Tarix — yozma hujjatlarda tasvirlangan oʻtmish va ularni oʻrganish.

Xronologiyalar

Vaqt jadvallari — voqealarni xronologik tartibda, baʼzan batafsil oʻqish uchun maqolalarga yoʻnaltirishni oʻz ichiga oladi. Vaqt jadvallarini topishning bir necha yoʻli mavjud:

Quyidagilar alohida qiziqish uygʻotishi mumkin:

Inson faoliyati

  • Inson faoliyati — odamlar tomonidan amalga oshiriladigan turli xil harakatlar. Masalan, dam olish, oʻyin-kulgi, sanoat, dam olish, urush va mashqlarni oʻz ichiga oladi.

Matematika va mantiq

  • Matematika — miqdor (sonlar), tuzilish, fazo va oʻzgarish kabi mavzularni oʻrganish. Ushbu mavzu mavhumlik va mantiqiy fikrlash, hisoblash, hisoblash, oʻlchash va jismoniy obyektlarning shakllari va harakatlarini tizimli oʻrganishdan foydalanish orqali rivojlanadi.

Tabiiy fanlar

  • Tabiiy fanlar — Kuzatish va eksperimentlardan olingan empirik dalillarga asoslangan tabiat hodisalarini tavsiflash, bashorat qilish va tushunish bilan bogʻliq fan sohasi.

Shaxsiyatlar

  • Shaxsiyatlar — etnik guruh yoki millat bilan boʻlgani kabi bir butun sifatida koʻrib chiqiladigan shaxslarning koʻpligi.

Falsafa

  • Falsafa — borliq, bilim, qadriyatlar, aql, aql va til haqidagi umumiy va fundamental savollarni oʻrganish.

Manbalar bilan ishlash

  • Manbalar bilan ishlash — maʼlumot toʻplami, odatda maʼlum bir turdagi, qulaylik uchun kitobda tuzilgan. Yaʼni, maʼlumot kerak boʻlganda tezda topilishi koʻzda tutilgan.

Uchinchi tomon tasniflash tizimlari

Manbalar haqida gapiradigan boʻlsak, turli xil uchinchi tomon tasniflash tizimlari Vikipediya maqolalariga joylashtirilgan, ularga ushbu sahifalardan kirish mumkin:

Adabiyotlar

Adabiyotlar Vikipediyadan tashqari tekshirish yoki qoʻshimcha oʻqish uchun maʼlum mavzudagi manbalardir:

Din va eʼtiqod tizimlari

  • Dinlar — insoniyatni gʻayritabiiy, transsendental yoki ruhiy elementlar bilan bogʻlaydigan belgilangan xatti-harakatlar va amaliyotlar, axloq, dunyoqarash, matnlar, muqaddas joylar, bashoratlar, axloq yoki tashkilotlarning ijtimoiy-madaniy tizimlari.

Jamiyat va ijtimoiy fanlar

  • Jamiyat — doimiy ijtimoiy oʻzaro aloqada boʻlgan shaxslar guruhi yoki bir xil geografik/ijtimoiy hududni baham koʻradigan, odatda bir xil siyosiy hokimiyat va hukmron qatlarmlarga boʻysunadigan katta ijtimoiy guruh. Jamiyatlar oʻziga xos madaniyat va institutlarga ega boʻlgan shaxslar oʻrtasidagi munosabatlar tavsiflanadi. Maʼlum bir jamiyatni uning aʼzolari oʻrtasidagi bunday munosabatlarning yigʻindisi sifatida taʼriflash mumkin.

Texnologiya va amaliy fanlar

  • Texnologiya — tovarlar yoki xizmatlar ishlab chiqarishda yoki ilmiy tadqiqotlar kabi maqsadlarni amalga oshirishda qoʻllaniladigan texnikalar, koʻnikmalar, usullar va jarayonlarning yigʻindisi.

Vikipediyaning asosiy tarkib tizimlari

Roʻyxat sahifalari

Roʻyxat sahifalari Fobiyalar roʻyxati yoki Xakerlar roʻyxati kabi nomlar ostida maʼlum bir mavzuga doir yakka turdagi elementlarni oʻz ichiga qamrab oladi. Yakka sahifaga sig‘maydigan elementlar juda ko‘p bo‘lsa, ularni turli yo‘llar bilan tartiblash imkoniyati qidiriladi yoki mavzu alifbo tartibi bo‘yicha roʻyxat shakliga keltiriladi. Vikipediyada roʻyxatlar „Mavzular ro‘yxati“ shaklida nomlanadi. (masalan, Mamlakatlar va hududlar ro‘yxati yoki Odamlar roʻyxati). Roʻyxatlarni topishning bir necha yoʻli mavjud:

Portallar

Portallar tarkibida Tanlangan maqolalar va tasvirlar, yangiliklar, toifalar, asosiy maqolalardan parchalar, tegishli portallarga havolalar va tahrirchilar uchun roʻyxatlar. Portallarni topishning ikki yoʻli mavjud:

Glossariylar

Glossariylar muayyan taʼrifi keltirilgan atamalar roʻyxati. Vikipediya oʻz ichiga yuzlab lugʻatlarini qamrab oladi. Ularni ikki yoʻl bilan topish mumkin:

Turkumlar tizimi

Vikipediyaning turkum sahifalari toʻplami indekslangan tizimidir. Ushbu tizim maqolalar va boshqa koʻpgina sahifalarning pastki qismidagi turkum tegidan avtomatik ravishda yaratiladi. Vikipediyada hozirgacha mavjud boʻlgan deyarli barcha maqolalarni ushbu mavzu indekslari orqali topish mumkin.

Agar siz maqolalarni shunchaki mavzu boʻyicha koʻrib chiqmoqchi boʻlsangiz, ikkita yuqori darajadagi sahifalardan birini tanlashingiz mumkin:

Tarjimayi hol (Biografiyalar) uchun Turkum:Kishilarga qarang.

Turkum:Mavzular texnik jihatdan turkumlar iyerarxiyasining yuqori qismida joylashgan. Oʻquvchilar uchun boʻlmasa-da, vikitahrirchilar uchun foydali boʻlgan koʻplab toifalarni oʻz ichiga oladi. lekin uchun emas. Maxsus:Categories sahifasi har bir turkumni alifbo tartibida ko‘rsatadi.

Ahamiyati yoki sifati boʻyicha maqolalar

Muhim maqolalar

Muhim maqolalar — har bir Vikipediyada boʻlishi kerak boʻlgan yuqori sifatli maqolalar boʻlishi kerak boʻlgan mavzular roʻyxati. Ular markazlashtirilgan kuzatuv roʻyxatlari boʻlib, Vikipediyaning eng muhim maqolalarining sifat holatini kuzatish va tahririyatlarga takomillashtirish uchun qaysi maqolalarga ustuvor ahamiyat berish boʻyicha koʻrsatmalarni oʻz ichiga oladi.

Tanlangan maqolalar

Tanlangan maqolalar Vikipediyaning eng yaxshi maqolalaridir. Ushbu sahifadagi roʻyxatga shunday maqolalar kiritilgan. Biror maqolani tanlangan, deb eʼlon qilishdan avval uni nomzodlar sahifasiga qoʻying. Maqolalar tayinli mezonlarga koʻra baholanib, uning tanlangan yoki shunday emasligi haqidagi qarorga kelinadi.

Yaxshi maqolalar

Yaxshi maqolalar. Vikipediyadagi maqolalar ichidan eʼtiborga loyiqlariga yaxshi maqola maqomi beriladi. Lekin maqolalarning eʼtiborga loyigʻi aniqlanishida belgilangan qoidalardan foydalaniladi. Ushbu qoidalar loyiha ishtirokchilari tomonidan ishlab chiqilgan asosiy tamoyillar boʻlib, agar jiddiy sabablar boʻlmasa, ularga rioya qilish kerak. Biroq, bu tamoyillar na dogma, na loyiha ishtirokchilari muhokamalarni yakunlashda koʻrib chiqadigan fikrlarning toʻliq roʻyxati emas. Agar baʼzi hollarda ushbu tamoyillardan chetga chiqish loyiha va Vikipediyaga foyda keltirsa, maqbul hisoblanadi.

Xushsifat maqolalar

Xushsifat maqolalar Vikipediyaning eʼtiborga loyiq maqolalaridir. Ular „yaxshi maqola“ darajasiga chiqmagan, biroq sifatli va mavzu haqida yetarlicha maʼlumot bera oladi.

Audio maqolalar

Vikipediyada maqolalarning audio talqini ham boʻlishi kerak boʻlgan qismlardan biridir.

Alifbo tartibi boʻyicha maqolalar roʻyxati

Vikipediyada alifbo tartibidagi maqolalar indekslari:

  • Maxsus:Allpages Vikipediyadagi barcha joriy sahifalar roʻyxatini koʻrsatadi.
  • Maqolalar indeksi barcha maqolalarni oʻz ichiga qamrab olgan roʻyxat boʻlib, alifboning istalgan harfi bilan boshlanuvcchi maqolalar shodasini topishga koʻmaklashadi.
  • Alifbo boʻyicha indekslari roʻyxati: