Vena psixoanalitik jamiyati
Vena psixoanalitik jamiyati (nemischa: Wiener Psychoanalytische Vereinigung) , WPV), ilgari Chorshanba Psixologik Jamiyati sifatida tanilgan, dunyodagi eng qadimgi psixoanaliz jamiyati hisoblanadi. 1908-yilda oʻzining xalqaro psixoanalitik hokimiyati sifatida oʻsib borayotgan institutsional mavqeini aks ettirgan holda, chorshanba kuni guruh oʻzining yangi nomi va Zigmund Freyd bilan Prezident sifatida qayta tashkil etildi, keyinchalik u 1910-yilda Alfred Adler foydasiga bu lavozimdan voz kechdi. [1] Jamiyat o‘zining 36 yillik tarixi davomida, 1902-1938-yillar oralig‘ida jami 150 nafar aʼzoga ega bo'lgan.
Taniqli aʼzolar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Zigmund Freyd
- Alfred Adler
- Vilgelm Reyx
- Otto Rank
- Karl Abraham
- Karl Yung
- Shandor Ferenczi
- Guido Holzknecht
- Isidor Isaak Sadger
- Viktor Tausk
- Hanns Saks
- Lyudvig Binsvanger
- Karl Alfred Meyer
- Sabina Spielrein
- Margaret Xilferding
- Gerbert Silberer
Birinchi uchrashuvlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
1902-yil noyabrda Zigmund Freyd Alfred Adlerga shunday deb yozgan edi: „Kichik hamkasblar va tarafdorlar doirasi menga kechki payt (kechki ovqatdan keyin 20:30) psixologiya va nevropatologiyaga oid qiziqarli mavzularni muhokama qilish uchun uyimga kelishdi va katta zavq olishdi. Bizga qoʻshilishni istarmidingiz ?“ Guruhga Vilgelm Stekel, Maks Kahane va Rudolf Reytler kirdi, tez orada Adler ham qoʻshildi. Freyd bilan tahlil qilgan venalik shifokor Stekel uchun uchrashuvlar dastlabki turtki boʻldi. Freyd har bir ishtirokchi har bir tanlangan mavzuga murojaat qilish orqali muhokamaga hissa qoʻshishiga ishonch hosil qildi. [2]
Yangi aʼzolar faqat butun guruhning roziligi bilan taklif qilindi va faqat bir nechtasi oʻqishni tark etdi. 1906-yilga kelib, oʻsha paytda Chorshanba Psixologik Jamiyati deb nomlangan guruhga 17 shifokor, tahlilchi va oddiy odamlar kirdi. Otto Rank oʻsha yili yigʻinlar oʻtkazish va tobora murakkablashib borayotgan muhokamalarni yozma qayd qilish uchun yollangan. Har bir yigʻilishda muhokama qilingan qogʻoz yoki ish tarixi taqdimoti va Freydning yakuniy xulosasi mavjud edi. Baʼzi aʼzolar oʻzlarining psixologik va jinsiy rivojlanishining batafsil tarixini taqdim etdilar. [1]
Faol yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Uchrashuvlar psixoanalizga koʻproq hissa qoʻshuvchilarni oʻz ichiga olganligi sababli, tahliliy ochiqlik baʼzida shaxsiy hujumlar uchun bahona boʻlib qoldi. 1908-yilda Maks Graf, uning besh yoshli oʻgʻli Freydning mashhur " Kichik Hans " ishi sifatida birinchi muhokama mavzusi boʻlib, yaqinlik yoʻqolganidan afsusda edi. Muhim fikrlarni oʻrganish mumkin boʻlgan munozaralar hali ham bor edi, lekin koʻpchilik keskin norozi boʻlib qoldi. Koʻpgina aʼzolar yigʻilishlarda muhokama qilingan yangi gʻoyalar gʻoyaning asl hissasiga emas, balki butun guruhga tegishli ekanligi haqidagi anʼanani bekor qilishni xohlashdi. Freyd har bir aʼzo oʻz fikrini oʻzining intellektual mulki sifatida koʻrish yoki ularni jamoat mulkiga qoʻyishni tanlash huquqiga ega boʻlishini taklif qildi. [1]
Baʼzi nizolarni hal qilish uchun Freyd norasmiy guruhni rasman tarqatib yubordi va Vena Psixoanalitik Jamiyati nomi ostida yangi guruh tuzdi. Alfred Adlerning taklifiga koʻra, yangi aʼzolarni saylash Freydning taklifiga binoan emas, balki yashirin ovoz berish orqali amalga oshirildi. Guruhning tuzilishi yanada demokratiklashgan boʻlsa-da, guruhning oʻziga xosligi rivojlanishi bilan bahslar oʻzining dastlabki eklektik xususiyatini yoʻqotdi. Freydning psixoseksual nazariyalari ishtirokchilarning asosiy eʼtiboriga aylandi. [3]
Birinchi jahon urushi tugagandan soʻng, aʼzolar bir hil boʻlib qoldi va yahudiy deb tanilgan aʼzolar ulushi ortdi. [4] Jamiyat oʻzining 36 yillik faoliyati davomida (1938-yilgacha) jami 150 nafar aʼzoni roʻyxatdan oʻtkazdi. [4] Aksariyat aʼzolar yahudiy edi va 50 nafari (Freydning oʻzi kabi) boshqa Gabsburg shtatlaridan kelgan yahudiy muhojirlarning farzandlari edi. [4]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Gay, Peter. Freud: A Life For Our Time, 1998 — 177–179, 219 bet. ISBN 0-393-31826-5.
- ↑ Schwartz, Joseph. Cassandra's Daughter: A History of Psychoanalysis, 1999 — 100–103 bet. ISBN 0-670-88623-8.
- ↑ Makari, George. Revolution in Mind: The Creation of Psychoanalysis, 2008 — 174–178, 253–260 bet. ISBN 978-0-06-134661-3.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Mühlleitner, Elke; Reichymayr, Johannes (July 1997). "Following Freud in Vienna. The Psychological Wednesday Society and the Viennese Psychoanalytical Society 1902–1938". International Forum of Psychoanalysis 6 (2): 73–102. doi:10.1080/08037069708405888. ISSN 0803-706X.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Xalqaro psixoanaliz jurnali (Wayback Machine saytida 2006-05-27 sanasida arxivlangan)